Genel Hatları İle Sedef Hastalığı
Yazar Ali Bacanlı • Dermatolog • 28 Şubat 2020 • Yorumlar:
Sedef hastalığı (psoriasis) hangi bölüm ile ilgilidir?
Cildiye uzmanı (Dermatolog) Dr.Ali Bacanlı: Sedef hastalığı (psoriasis) cildiye (dermatoloji) bölümünün hastalığıdır.
Sedef hastalığı (psoriasis) bulaşıcı mıdır?
Cildiye uzmanı (Dermatolog) Dr.Ali Bacanlı: Sedef hastalığı (psoriasis) hiçbir şekilde bulaşmaz.
Sedef hastalığı (psoriasis) nasıl bir hastalıktır?
Cildiye uzmanı (Dermatolog) Dr.Ali Bacanlı: Sedef hastalığı (psoriasis) iltihabi cilt hastalıklarından biridir. Çok sık görülür; toplumun 2-3%’ünde vardır. Her yaş ve cinsiyette görülebilir. Genlerle ilgisi vardır ama esas olarak çevresel faktörler ile ilişkilidir.
Vücudun çeşitli bölgelerinde beyaz kepekli de olabilen kızarıklıklar şeklinde görünür; buna cildiye uzmanları (dermatologlar) ‘plak tipinde sedef hastalığı (plak tip psoriasis)’ der. Daha nadir görülen, sıvı toplamış kabarcıklar şeklinde olan türü de vardır; buna da buna cildiye uzmanları (dermatologlar) ‘püstül tipinde sedef hastalığı (püstüler psoriasis)’ der.
Sedef hastalığı (psoriasis) tanısı nasıl konur?
Cildiye uzmanı (Dermatolog) Dr.Ali Bacanlı: Sedef hastalığı (psoriasis) tanısı klinik bir tanıdır. Bir cildiye uzmanı (dermatolog) hemen hemen her sedef (psoriasis) hastasında bakarak tanıyı koyabilir. Çok nadir durumlarda muayene esnasında yapılan basit bazı testlerle de tanı netleşebilir. Biyopsi sedef hastalığı (psoriasis) tanısında hemen hemen hiç gerekmez. Bazı tırnak bulguları sedef hastalığı (psoriasis) tanısı için ipucu olabilmektedir.
Sedef hastalığı (psoriasis) deri belirtileri dışında tırnakta da kendini gösterebilir mi?
Cildiye uzmanı (Dermatolog) Dr.Ali Bacanlı: Sedef hastalığı (psoriasis) çeşitli tırnak bulgularına da yol açabilir. Sedef hastalığı (psöriasis) sadece tırnak bulgusuyla da kendini gösterebilir, deri bulguları yanında tırnak tutulumu da olabilir. Bazı renk değişiklikleri veya şekil bozuklukları hem sedef hastalığı (psoriasis) tanısı için ipucu olabilir, hem kişide görüntüsünden dolayı sorun yaratabilir hem de tedavi seçiminde fark yaratabilir. Sedef hastalığı (psoriasis) söz konusu ise muayenede mutlaka tırnaklar da değerlendirilmelidir.
Sedef hastalığı (psoriasis) deri ve tırnak belirtileri dışında da kendini gösterebilir mi?
Cildiye uzmanı (Dermatolog) Dr.Ali Bacanlı: Evet, sedef hastalığı (psoriasis) eklem sorunlarına da yol açabilir. Bazı kişilerde sadece eklem tutulumuna yol açan sedef hastalığı (psoriasis) deri bulgularına ek olarak da eklemleri etkileyebilir. Eklem tutulumu tedavi seçiminde de önemli olduğu için sedef hastalığı (psoriasis) söz konusu ise eklem sorunu açısından sorgulama da uygundur. El parmak eklemleri veya bel bölgesi gibi çeşitli eklemlerde ağrı, şişlik, hatta nadir de olsa daha kalıcı ve ciddi sorunlar sedef hastalığı (psoriasis) seyrinde görülebilir.
Sedef hastalığı (psoriasis) eklem tutulumundan korunmak mümkün müdür?
Cildiye uzmanı (Dermatolog) Dr.Ali Bacanlı: Eklemlerimizi travmalardan korumak sedef (psoriasis) hastalığının eklemleri etkilemesini (örneğin entezit denen sedef (psoriasis) hastalığı eklem tutulumu) engelleyebilme konusunda fayda sağlayabilmektedir. Sedef hastalığı (psoriasis) ile ilgili diğer tüm öneriler de eklem tutulumu ile ilgili olumlu etkilere sahiptir.
Sedef hastalığı (psoriasis) ile ilgili genel öneriler neler olmalıdır?
Cildiye uzmanı (Dermatolog) Dr.Ali Bacanlı: Sedef hastalığı (psoriasis) ile beslenme arasında yakın ilişki bulunmaktadır. Kişinin kilosu, cinsiyeti, önceki beslenme alışkanlıkları, sosyal yaşam özellikleri göz önünde bulundurularak cildiye uzmanınca hazırlanan beslenme programı önemli fark yaratmaktadır. Bazı gıdalar sedef hastalığı (psoriasis) üzerinde olumsuz, bazı gıdalar olumlu etkiye sahiptir. Ciltteki sedef hastalığı (psöriasis) alanları travma, tahriş ile kötüleşebilmektedir. Dirseklerin masaya dayanması, ayakkabının topuğu zedelemesi, saçların aşırı gergin tokalanması, tırnakla kabukların yolunup deriye zarar verilmesi gibi travma yaratan nedenler o bölgelerde sedef hastalığının (psoriasis) geçmesini zorlaştırır. Bazı hastalarda, sedef hastalığı (psoriasis) aktif dönemde ise, travmaya uğrayan bölgelerde yeni sedef hastalığı (psoriasis) alanları ortaya çıkabilir. Aşırı stresten arınma ile ilgili olumlu özellikte olan kokular gibi bazı öneriler de sedef hastalığı (psoriasis) seyrinde kısmen de olsa olumlu etki yaratmaktadır. Sedef hastalığı (psoriasis) tedavisi reçete edilen ilaçların ötesindedir.
Sedef hastalığı (psoriasis) ile ilgili tedavi seçenekleri nelerdir?
Cildiye uzmanı (Dermatolog) Dr.Ali Bacanlı: Sedef hastalığı (psoriasis)için doğru gıda takviyelerine ek olarak sürülen tedavi seçenekleri yanında ağızdan alınan çok farklı haplar, nadiren gereken vücuda enjeksiyon ile verilen çeşitli tedaviler söz konusudur. Sedef hastalığı (psoriasis) tedavisi için planı hekim, hastanın çeşitli özellikleriyle (cinsiyet, gebelik planlaması, diğer tanı almış hastalıkları, önceki tedavi yanıtları gibi..) ve tercihleriyle birlikte değerlendirerek hasta ile işbirliği içinde belirlemelidir.