Genital Patolojiler

Genital patolojiler başlıca 3 alt grupta toplanır. Bunlar, penis patolojileri, skrotum patolojileri ve vulva patolojilerinden oluşur.

Penis patolojileri

Hipospadias, epispadias, gömülü (gömük) penis ve nadir dış genital anomalilerden oluşur (fimozis, parafimozis, meatal web veya darlık, kordi veya kurvatür, penoskrotal web, penis torsiyonu, penoskrotal transpozisyon ve bifid skrotum).

Hipospadias penil üretra ve penisin eksik ve bozuk geliştiği ciddi bir anomalidir. Bunlarda eksik üretra nedeniyle idrar akımı ile işeme normal değildir. Penis eğriliği ve sperm akım bozukluğu nedeniyle cinsel fonksiyon ve fertilite (doğurganlık) normal değildir. Normal bir penis ve üretra anatomisi ve işlevi için ameliyat gerekebilir. 

Epispadias izole olabileceği gibi mesane ekstrofisi ile beraber de olabilen ciddi bir anomalidir. Üretra kısa gelişerek penis veya klitoris üst yüzüne açılır, penis dorsale doğru ciddi eğri gelişir, kızlarda ise klitoris iki ayrık parça şeklinde olur. Hem üretra hem genital organ (penis/klitoris) hem de sfinkter ileri derecede bozuk olduğu için ciddi ve özellikli ameliyatlar gerekebilir 

Gömülü penis genellikle doğumsal olarak penisi dışarıda sabit tutan bağların gevşek olması, bazen de aşırı kilo alma veya sünnet komplikasyonu sonucu oluşur. Bunlarda ile ciddi bir durumdur. Ciddi gömük penisler kısa ve küçük görünümü ile ileri yaşlarda ciddi psikoseksüel sorunlara ve cinsel konfor bozukluğuna neden olduğu için 1 yaş civarında düzeltilmelidir. 

Sünnet, yaygın yapıldığı için ne yazık ki basit bir işlem gibi algılanmaktadır. Sünnetin tıbbi yönü ve cerrahisinden çok maalesef halen törensel yanına daha çok önem verilmektedir. Oysa gelecekteki cinsel hayatı ciddi etkileyen sünnet hataları hala önemli bir toplumsal sorundur. 

Skrotum patolojileri 

Akut skrotum, varikosel ve inmemiş testistir. 

Akut skrotum, skrotumda ani ortaya çıkan ağrı, şişlik ve kızarıklık olmasıdır. Testis torsiyonu şüphesi olduğunda en kısa zamanda ameliyat gerekebilir. Tanı ve tedavide gecikme testiste nekroza neden olur.

İnmemiş testis yüksek ısıya maruz kaldıkça kalıcı ve ilerleyici hasar gelişebilir. Bunlarda infertilite ve malignite riski artar. İnmemiş testis ile retraktil testis ayırımı çok önemlidir; birincisi ameliyat gerektirirken ikincisinde takip yeterli olabilir. İnmemiş testiste altın standart tedavi ameliyattır. 1 yaşına kadar inmeyen testisler ameliyat ile skrotuma indirilebilir. 

Varikosel, testis hücrelerini zedeleyerek sperm gelişimini bozarak ileride kısırlığa neden olabilir. Testiste anlamlı küçülme, tekrarlayan ciddi ağrı, şiddetli evre varikosel ve yaşı uygun olanlarda sperm analizinde bozukluk varsa cerrahi gerekebilir. 

Vulva patolojileri 

Labiyal füzyon (sineşi), vajinal akıntı, imperfore himen ve vajina yokluğu gibi vulva patolojileri kızlarda sık görülmektedir. 

Labiyal Sineşi (Füzyon), labia minora yani iç vajina dudaklarının birbirine yapışık olmasıdır. Genellikle soğan zarı şeklinde çok ince bir perde ile vajen ve işeme borusunun ağız kısmı kapanır. İYE, vajinal reflü ve inkontinans gelişebilir. 

İmperfore himen, kızlık zarının kapalı olmasıdır. Pubertede âdet kanaması olmaz, kan vajina ve uterusta birikerek enfeksiyon ve kitle oluşur. 

Vajinal atrezi, vajina yokluğu demektir. Ciddi bir vajinal tıkanıklık nedenidir. Vajina yokluğunda genellikle dış genital görünüm, overler ve tüpler normal kız şeklinde gelişmiştir. Bu nedenle, meme gelişimi ve diğer cinsel özellikler tamamen normal kız gibidir. Bunlarda cinsel uyarı eksikliği olmaz ve orgazm gerçekleşir. Ancak, vajinası olmayanların çoğunda uterus da bozuk geliştiğinden fertilite şansı düşüktür. Pubertede âdet görmez (kanama) olmaz; kan uterusta birikerek enfeksiyon ve kitle oluşur. Bu bireyler cinsel ilişkiye giremez ve çocuk doğuramaz.

Çocuklarda Cinsel Gelişim Sorunu; 

Dış genital yapının tam olarak erkek veya kız görünümünde olmayıp farklı bir genital görüntüde olmasıdır.

Genetik, gebelikte kullanılan bazı ilaçlar, doğumdan sonra ve ergenlikte salgılanan bazı hormonların eksik ya da fazla olması sonucu gelişmektedir. 

Cinsel kimliğin gelişiminde yetiştirilen cinsiyet, genetik yapı ve hormonlar önemli rol oynar. Ancak cinsiyet; kromozom yapısı ve cinsel organlar ile uyumlu olmayabilir. 

Yenidoğan bir bebeğin cinsiyetinin belirsiz olması cerrahi değil ama medikal ve sosyal açıdan acil bir sorundur. Bu nedenle, doğduğu andan itibaren bebeklerin genital muayenesi detaylı yapılmalı ve şüpheli bebeklerde erken doktora götürülmelidir.

Cinsel kimlik konusunda gelecekteki durumu belirsiz veya tereddüt olan çocuklarda acil olmayan tedaviler ileriki yaşlara ertelenmeli ve bireyin kendi geleceğini kendisinin belirlemesine olanak sağlanmalıdır.

Doktorun deneyimi önemli mi?

Genital organları düzeltmek teknik olarak zor ve riski yüksektir. İlk ameliyat başarısız olursa sonraki ameliyatların başarısı azalır hatta geri dönüşü olmayan penis sakatlıkları oluşabilir. Bu da ileri yaşlarda ciddi psikososyal, psikoseksüel ve cinsel işlev sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle, çocuk genital anatomisi ve bu organların cerrahisi konusunda deneyimli uzmanlar tarafından genital ameliyatların yapılması çok önemlidir. Böylece başarı şansı daha yüksek olur. Ayrıca ameliyat sayısı, komplikasyon oranı ve komplikasyon ciddiyeti belirgin azalır; çıkan komplikasyonlar ile doğru şekilde baş edip sağlıklı çözülebilir. 

Özetle, hangi yakınma ile gelmiş olursa olsun mutlaka genital bölge muayene edilmelidir. Erkek çocuklardaskrotum değerlendirilip testis aranmalı ve ereksiyonda penis değerlendirilmelidir. Kız çocuklarda vulva aralanıp bakılmalı, klitoris üretra ve vajina değerlendirilmelidir.