Glomus Tümörü Nedir?
Yazar Çetin Vural • Kulak Burun Boğaz Doktoru • 15 Ağustos 2019 • Yorumlar:
Baş boyun bölgesinde büyük damarların çeperlerinde, etraflarında yerleşen, kanda oksijen, karbondioksit seviyeleri ve kan PH’ sını (asitlik ölçüsü) algılayan mikroskobik organcıklara ‘Karotid Cisimcikleri’ denir. Bu organcıklardan kaynaklanan ve genellikle iyi huylu olan tümörler de ‘Glomus Tümörü’ (‘Non-Chromaffin Paraganglioma’, ‘Chemodectoma’) adını alır.
Bu tümörler hemen her zaman iyi huylu olsa da, bulundukları yer nedeniyle tedavileri kimi güçlükler arz etmektedir. İyi huylu tümörlerin çoğunda olduğu gibi bu tümörlerin de temel tedavisi cerrahidir. Ameliyatla çıkartılabildiklerinde başka ek tedavilere ihtiyaç kalmaz.
Glomus tümörü belirtileri nelerdir?
Genellikle yavaş büyüyen glomus tümörü ya da paraganglioma nedeniyle hastalar, boyunda uzun süredir var olan şişlik yakınmalarıyla hekime başvururlar. Kimi zaman da başka sebeplerle yapılan boyun ultrasonu, BT (bilgisayarlı tomografi) veya MR (manyetik rezonans görüntüleme) incelemelerde bu tümör varlığı saptanır ve o vakte kadar böyle bir tümörün varlığından haberi olmayan hasta, hekim arayışına girer.
Glomus tümörü ağrı, baş dönmesi veya boyun hareketlerinde ciddi kısıtlılık gibi yakınmalara sebep olmaz. Kendisini belli etmeden, seneler içerisinde sessizce büyür.
Glomus tümörü sebepleri nelerdir?
İyi huylu pek çok tümörde olduğu gibi, glomus tümörünün de sebebi net olarak bilinmemektedir. Hastaların bir kısmında kalıtsal geçiş söz konusudur, yani tümörün oluşumu genetik sebeplere bağlıdır.
Glomus tümörü şüphesinde hangi doktora gidilmeli?
Ülkemizde glomus tümörü tanısı ve tedavisi, genellikle baş boyun cerrahisi konusunda deneyimli Kulak-Burun-Boğaz hekimlerince üstlenilmiştir. Ancak kimi kalp-damar cerrahisi uzmanı hekimler de boyun bölgesinde bu tür tümörlerin tedavisiyle ilgilenmektedirler.
Glomus tümörü boyunda nerelerde görülür?
Glomus tümörü tipik olarak şah damarı olarak bilinen karotid arterin ikiye ayrıldığı, çatal bölgesine yerleşir.
Bunun yanı sıra daha az sıklıkla kafatasından çıkıp göğüs boşluğu ve karın boşluğuna kadar uzanan ‘vagus’ sinirinin üst kısımdan da kaynaklanabilmektedir. Bu bölge de, glomus karotikum tümörünün kaynaklandığı bölgenin biraz üzerinde yer alsa da, iki tümörün ayrımı MR, BT gibi incelemeler yardımıyla bile güç olabilmektedir. Tümörün tam olarak nereden kaynaklandığı, kimi zaman ameliyat sırasında belirlenmektedir.
Glomus tümörü tanısı nasıl koyulur?
Glomus tümörü veya boyun bölgesinin glomusla karışan diğer tümörleri (sinirlerden kaynaklanan schwannoma, lenf bezesi büyümeler vb…) şüphesi söz konusu olduğunda genellikle ultrason, BT, MR gibi radyolojik incelemelerin bir ya da birkaç tanesi yapılmaktadır.
Kimi hekim, bu tümörlerin damarlarla ilişkisini daha ayrıntılı incelemek için anjiyografi (damarların görüntülenmesi) ya da MR anjiyografi, BT anjiyografi gibi görüntüleme yöntemlerine de ihtiyaç duymaktadır.
Boynun bu bölge hariç diğer kısımlarında tanı için genellikle iğne ile biyopsi alma yoluna gidilse de damar ve sinir gibi hayati yapıların ufak bir alanda, sıkışık bir halde bulunması nedeniyle bu tümörün yer aldığı karotid arter etrafında genellikle iğne biyopsisi uygulanmamaktadır.
MR, BT, ultrason görüntüleri, glomus tümörleri ile bu bölgede yerleşen özellikle ‘Schwannoma’ (şıvannom olarak okunmakta) tümörler arasında net ayrımı çoğu kez yapamaz. İğne biyopsisi veya açık biyopsi de bu bölgede uygulanmadığından dolayı, Glomus ve Schwannoma tümörünün kesin tanısı çoğu kez ameliyat sırasında konulmaktadır.
Glomus tümörü ile sıklıkla karışan bir başka tümör: Schwannoma
Schwannoma (Şıvanom olarak okunur)
Boyun bölgesinde belirtileri, muayene bulguları ve radyolojik incelemelerdeki özellikleri glomus tümörlerine (paragangliomlara) oldukça benzeyen bir tümördür. Schwannoma tümörünü Glomus tümörlerinden ayırt edebilmek için ciddi bir radyoloji bilgisi ve deneyimi gerekmektedir. Sinirlerin kılıfındaki hücrelerden gelişen Schwnnoma’lar vücudun her bölgesinde olduğu gibi boyunda da gözlenebilmektedir.
Schwannoma’ların tedavisi de Glomus tümörü ameliyatlarında olduğu gibi tümörün cerrahi olarak çıkartılmasıdır. Ancak bu tümör çıkartıldıktan sonra kaynaklandığı sinirin fonksiyon görememesine bağlı olarak hastanın yaşamını etkileyebilecek kimi sorunlar ortaya çıkabilmektedir.