Gonartroz (Kireçlenme)Tedavisinde Kök Hücre Kullanımı
Yazar Engin Özay • Ortopedi Ve Travmatoloji Uzmanı • 11 Haziran 2020 • Yorumlar:
Gonartroz toplumumuzda sıklıkla görülen ,hastalarımızın diz ağrısı, yürüme zorluğu ve şekil bozukluğu ile polikliniğimize başvurmasına sebep olan bir rahatsızlıktır.
Gonartroz tedavisi esasen medikal ve cerrahi olarak ayrılmaktadır.
Medikal tedavide nonsteroid antiinflamatuar, glikozamin kondroitin sülfat içeren preparatların kullanımı intraartikuler hyaluronik asit ve PRP (platelet reach plazma ) uygulamaları yapılmaktadır.
Bu yazının amacı da gonartroz hastalarında kök hücre uygulaması hakkında hastalarımızı bilgilendirmektedir.
Kök Hücre Nedir?
Vücudumuz da kendilerini devamlı yenileyebilen ve farklılaşma kabiliyeti bulunan hücrelere kök hücre denilmektedir. İnsan vücudunda bulunan ve her türlü vücut hücresine dönüşebilen ana hücreler olan kök hücrelerinin bir diğer özelliği de tek bir hücreden çok sayıda yeni kök hücre oluşturmasıdır. Kök hücreler vücudumuzda başlıca
-
Göbek Kordonu’ndan,
-
Amniyon zarı’ndan,
-
Plesenta’ dan,
-
Kemik İliği’nden,
-
Yağ Dokusu’ndan üretilirler.
Yağ Dokusundan elde edilen Kök Hücre;
Yağ dokusu(adipoz), yağ hücrelerinin bir araya gelmesinden oluşur. Sağlıklı ve yetişkin bir bireyin toplam vücut ağırlığının %10-15'i yağ dokusu olup; kas-iskelet sistemi hasarlı dokularının onarım ve yenilenmesinde kullanılabilecek zengin hücre kaynağıdır.
Adipoz kökenli kök hücreler; Vasküler endoteliyal büyüme faktörü (VEGF), Hepatosit büyüme faktörü (HGF), İnsülin benzeri büyüme faktörü 1 (IGF-1) gibi büyüme faktörlerini salgılarlar. Bu özelliği ile anjiyogenesisi (damar oluşumu) artırarak, enjekte edildiği bölgeye oksijen ve besin taşınmasını sağlar ve tamir mekanizmalarını harekete geçirir.
Kök hücre tedavisi nedir?
Kök hücre tedavisi; vücudun (genellikle yağ dokusu veya kemik iliği gibi) bir yerinden izole edilen kök hücrelerin, vücudun hasarlı bölgesine enjekte edilmesi sonucunda, vücudun kendi iyileşme potansiyelini ortaya çıkarmayı amaçlayan bir tedavi yöntemidir.
Çok çeşitli kök hücre elde etme yöntemleri bulunmaktadır. Gerek kök hücre zenginliği, ekonomik olması, gerekse hazırlanma ve uygulama kolaylığı gibi faydaları nedeniyle en sık kullanılan yöntem yağ dokudan elde edilen kök hücre yöntemidir.
Bu yöntemle az bir miktar yağ dokusu Lipoaspirasyon ( yağ aldırma) yöntemiyle alınır. Bir sıra doğal yöntemler kullanılarak kısa süre içinde kök hücreden zengin bir doku elde edilir. Elde edilen kök hücreden zengin bu hücre topluluğu; herhangi bir nedenden dolayı hasar gören dokuların onarımını ve doğal hallerine dönmelerini sağlamak için hasarlı bölgeye uygulanır.
Vücutta hasarlı olan bölgeye enjekte edilen lipocell, hasara tepki olarak kılcal damarlardan ayırıp, aktif mezenkimal kök hücreye(MSC)’ ye dönüşen Perisitlerin (Bağ doku kökenli kılcal damarlarda bulunan ve makrofajlara dönüşebilen hücre) devamlılığını sürdürmesini sağlayan bir sistemdir.
Uygulama yaklaşık 20 – 30 dk sürmekte olup 3 aşamadan oluşmaktadır;
-
Filtrasyon
-
Lipoaspirasyon
-
Yıkama, Ayrıştırma, Pürüfiye adipoz doku elde edilme
Kök hücre tedavisinde yan etki olur mu?
Kök hücre enjekte edilen bölgede bildirilen ciddi bir ağrı ya da hasar yoktur. Sadece uygulama bölgesinde nadirde olsa az miktar ağrı olabilir. Hastaların normal aktivitelerini sürdürme konusunda herhangi bir kısıtlama yoktur.
Ayrıca,lipoaspirasyon yapılan bölge ise max. 7-8 günde iyileşir.