Gözde Bahar Alerjisi (Alerjik Konjonktivit)
Yazar Uğur Emrah Altıparmak • Göz Doktoru • 15 Mayıs 2017 • Yorumlar:
Bahar ayları geldi. Çiçekler açmaya, polenler uçuşmaya başladı. Bu aylarda güneşin daha parlak olması ve çiçek kokularının artması içimizi ısıtıyor, yaşama sevincimiz artıyor. Ancak bu ayların gelmesinden çok da mutlu olayanlar var: Gözlerinde bahar alerjisi olanlar! Gelin Bahar Alerjisi nedir, nasıl anlaşılır biraz yakında tanıyalım:
- Bahar Alerjisi Nedir?
Bahar aylarında artan çiçek tozlarının (polenlerin) etkisiyle alerjik bünyesi olan kişilerde burunda tıkanma ve sulanma, ciltte döküntü ve kaşınmalar başlar. Bazı kişilerde buna ek olarak gözlerde kaşınma, sulanma, kırımızılık gibi şikayetler baş gösterir. Buna 'Bahar Alerjisi' diyoruz.
- Bahar Alerjisi Nasıl Anlaşılır?
Bahar alerjisinin tanısı tipik yakınmalar ve öykü ile konabilir: Hastalar bahar aylarının gelmesi ile birlikte gözlerinin yanmaya ve sulanmaya başladığını belirtirler. Gözlerde ışığa hassasiyet de görülür. Ancak olmazsa olmaz diyebileceğimiz bulgu 'kaşıntı' dır. Kaşınma yoksa alerjiden söz etmek doğru olmaz.
- Tanı Nasıl Konur?
Tipik öykü ile başvuran hastanın bir Göz Hekimi tarafından yapılacak muayenesi ile tanı kolaylıkla konabilir.
- Gözde Alerji Neden Görülür?
Göz bağışıklık sistemi oldukça güçlü bir organdır. Pek çok farklı bağışıklık yanıtı verebilir, böylelikle hastalıklardan kendisini koruyabilir. Öte yandan güçlü savunma sistemi bazı etkenlerle karşılaştığında aşırı yanıtlar da gösterebilir. Böyle bir durumda gözde oluşan bağışıklık yanıtı, karşılaşılan etkene oranla çok daha fazla rahatsız edici bir klinik tablo ortaya çıkarabilir. Alerji buna iyi bir örnektir.
- Kimlerde Bahar Alerjisi Daha Sık Görülür?
Bahar Alerjisi herkeste görülebilir. Ailede alerji (atopi) öyküsü bulunan kişilerda yatkınlık daha fazladır. Ciltte alerji (atopik dermatit), alerjiye bağlı burun akıntısı (alerjik rinit) veya astım öyküsü olan kişilerde daha sık görüldüğü bilinmektedir. Bu kişilerde mevcut hastalıklarıyla eş zamanlı olarak da gözde alerjik bulgular gözlenebilir.
- Hangi Yaşlarda Bahar Alerjisi Daha Sıktır?
Hemen her yaşta görülebilmekle birlikte 5 ile 20 yaş arası en sık görüldüğü yaşlardır. 5 yaş altı çocuklarda nadir görülür, kaşınma yakınması yoksa tanıya şüpheyle yaklaşmak gerekir. 11-13 yaşlarında görülme sıklığı pik yapar. Yine bu yaşlarda klinik olarak da alerji en ağır seyrini gösterir. İlerleyen yaşla birlikte alerji bulguları hafiflemeye başlar. Hastalar alerjiyi hisseder ama şikayetlerinin eskisi kadar şiddetli olmadığını ifade eder.
- Bahar Alerjisi Acil Bir Durum Kabul Edilebilir mi?
Bahar Alerjisi genel olarak yaşam kalitesini etkileyen bir hastalık kabul edilebilir. Okul çağındaki çocuklarda gözlerdeki yakınmalar nedeniyle çocukların okul başarısı etkilenebilir. Sürekli gözleri kızarık ve sulanan çocuk arkadaşları tarafından dışlanabilir ve psikolojik olarak olumsuz etkilenebilir. Tedavi bu tür olumsuzlukların önüne geçecektir.
Alerji nedeniyle sürekli göz kaşımanın gözün Kornea (saydam tabaka) katmanında incelmeye ve bunun da Keratokonus (Korneada koni şeklinde dikleşme ile seyreden) hastalığına dönüşebildiğini artık biliyoruz. Bu bakımdan erken yaşta alerji yakınmaları olan çocukların doğru ve etkin tedavileri ile Keratokonus hastalığının önüne geçilebilir.
Bazı olgularda da göz kapaklarında aşırı gelişen alerjik yanıt ve yine göz kaşınması nedeniyle Kornea tabakası zarar görebilir, buna Korneal Ülser diyoruz. Bu durum acil bir durum kabul edilir ve etkin biçimde tedavisi gereklidir.
- Keratokonus Hastalığı Nedir?
Korneayı (saydam tabaka) oluşturan kolajen adı verilen lifler, gözün sürekli kaşınması gibi mekanik nedenlerle bir süre sonra sağlamlık ve sıkılıklarını kaybetmeye başlar. Normalde cami kubbesi şeklinde olan kornea giderek dikleşmeye ve koni benzeri bir şekil almaya başlar. Bunun sonucunda gözde önce yüksek astigmatizma oluşur, ardından da görme azalmaya başlar. Korneadaki dikleşme bir süre sorna korneanın bulanıklaşması ve görmenin ciddi olarak azalması ile sonuçlanır. Bu durum bazı kişilerde kaşınma olmadan da (kalıtımsal nedenlerle) ortaya çıkabilir. Bu durumlara genel olarak Keratokonus adını veriyoruz.
- Bahar Alerjisinin Tedavisi Nedir?
Bahar alerjisi göz damlaları ile büyük oranda tedavi edilebilen bir rahatsızlıktır. Anti-histamik özellikte göz damlalaarı, alerji hücrelerinin davranışlarını etkileyen göz damlaları ve kortizonlu göz damlaları hastalığın seyrini büyük oranda düzeltir. Bazı dirençli olgularda farklı damla tedavileri veya sistemik yolla alınacak ilaçlar gerekebilir. Hastalık eğer özellikle belli bir bölgede ortaya çıkıyorsa (o yere ait bitki örtüsüne bağlı olarak) o bölgeye seyahatten kaçınmak önerilir. Aşırı kaşınma ve kapaklarda şişlik gibi şikayetleri azaltmak için soğuk kompresler uygulanabilir.