Grup Psikoterapileri
Yazar Güneş Kaptan • 31 Aralık 2024 • Yorumlar:
Grup psikoterapisi grup halinde bireyleri ortak amaç çatısı altında toplar ve sağlıklı bir terapi ortamı sağlamayı hedefler. Bireysel psikoterapinin aksine sadece bozukluk semptomlarının düzelmesi değil aynı zamanda kişilik özelliklerini de olumlu yönde değişimini hedef almıştır. Bireylerde bulunan uzun zamandır bütünleşmiş olumsuz davranış örüntülerini, alışkanlıklarını önce farketmesine ve kalıcı olarak sistematik bir şekilde değiştirmeyi öngörmüştür (Şentürk., Arsalan., Çevik., 2006).
Farklı olarak 7 adet grup çeşidi vardır.
1- GÖREV/İŞ GRUPLARI
Bu grubun çalışma odağı belli bir iş ya da görevi gerçekleştirmek ve gerçekleştirmek üzerine yardımlaşmaktır. Takım olarak çalışma etkinliği arttırmaya yönelik çalışır. Bu grubu düzenleyen ve oluşturan lider genellikle yönetme rolünde değildir. Daha çok istenilen ve sorumlu olunan işi başarmada geçirilecek sürecin sağlıklı ve verimli olabilmesi yönünde yardım etmektedir. Takım çalışmasından bahseder ve iş ile ilgili verimli çalışma, sorunları gidermek, tartışmaları kontrol ede bilmek, etkili iletişimi sürdürmek hedefleri arasında yer alır. Temel odak ve amaç ise kısa zaman
diliminde belirlenen işi/görevi gerçekleştirmektir. Liderin bu iş/görevi başarı ile tamamlaması için terapiler sürecinde çok dikkatli olması gerekir. Bireyler arası ilişkiler normal seyirinde ilerlemeli ve etkileşim hedefe ulaşmada engel teşkil etmemelidir. Görev gruplarında asıl amaç iş ortamındaki ve rimliliği artırmak. İş gruplarında ise hedeflene başarıyı ve işi zamanı iyi kullanarak minimum süre de etkili sonuç elde etmek olarak bilinir.
2- PSİKOEĞİTİM VE REHBERLİK GRUPLARI
A)Psikoeğitim Grupları
Diğer tüm gruplara göre daha geniş ve ele aldığı konu bakımından daha çok bilgi, beceri isteyen bir grup türüdür. Genellikle hayatlarını iyi şekilde yaşayan ve idare edebilen bireylerin daha sonraki aşamalarda yaşaması ihtimal olan sıkıntılar üzerinde etkili yöntemler geliştirmiştir. Bu konular genellikle bilgi eksikliği, deneyimsizlik olmasına karşın farkındalık ve sorunlarla baş etme yöntemleri geliştirmeye yönelik kazanımlar sağlar. Psikoeğitim grupları genel hatlarıyla bireylerin duygu, düşünce ve davranışlarını bilişsel, duygusal ve dışavurumsal açıdan yapılandırmaya çalışmaktadır. Danışman gerekli eğitimin mevcut olduğu yönde, aynı noktada ortak amaçları olan bireyleri toplayıp oturumları bu çerçevede yönetir. Bu bireyler iletişim becerileri olayan, ihtiyaçlarını karşılamak ta güçlük çekebilen, duygu ve düşüncelerini fark etmekte, ifade etmekte sıkıntı yaşayan bireyler de
olabilmektedir. Buna bağlı temel hedef bilgi, beceri sorunlarının psikolojik yol ve yöntemlerle ön lemektir. Baskı yaratan olayları baş etme stillerini psikoeğitime göre bilişsel davranışçı tekniklerle gerçekleştirirler. Psikoeğitim grupları arasında en sık rastlanan ve oluşturulan grup yaşam becerileri gruplarıdır. Bu grup genellikle bireylerin çevreleriyle iyi ilişkiler kurabilme, uyum sağlayabilme konuları üzerinde odaklanır. İçerik ise tamamen bireylerin ihtiyaçlarına göredir. Kişiler arası ilişki grupları veye insan ilişkileri grupları; başkalarını anlama,ilişki kurmada yeterli olabilme üzerinde yine karşımıza sıkça çıkan grup türlerinden biridir. Oturumlar önceden planlanır ve 1-3 saat arasın dadır. Atölye çalışmaları da yapılabilmektedir.
B)Rehberlik Grupları
Bu gruplar genellikle psikoeğitim amaçlıdır. Hem içerik ve uygulama kolaylığı açısından eğitim kurumlarında uygulanmaya en uygun gruplar olarak bilinir. Rehberlik kapsamında öğrencilere bilgi verilir, sorunlar tartışılır, yön verme daha baskın tekniklerdir. Rehberlik grupları 2 şekilde uygulanır. Büyük grup rehberliği; daha çok bireyin hayat planlaması, karar vermede yardımcı olmadır. Dikkat edilmesi gereken önemli konu ise bu konu aktarılırken bireylerin yanlış anlaşılmasına mahal ver meden sade, basit olarak aktarmaktır. Grup büyüklüğü sınıf büyüklüğünü geçememelidir. Çünkü sayı arttıkça sağlıklı olarak tartışmadan verim alma da düşecektir. İkinci uygulama ise; küçük grup rehberliğidir. Büyük grup devamında gerçekleşir ve onun rehberliğindedir. Örneğin verimli olarak ders çalışabilme ve planlama konusu ile oluşturulmuş büyük grup etkinliğinin ardından öğrencilere daha verimli olarak zaman nasıl kullanılmalı şeklinde oluşturulmuş grup küçük gruptur. Daha ayrın tılıdır. Bu süreç bilişseldir. Avantajı ise büyük grupta soru sormaktan çekinen birey küçük grupta kendini daha iyi ifade etmekte ve soru soruldukça olumlu etkileşimler sayesinde daha verimli otu rumlar gerçekleşmektedir. Bu etkileşim 8-12 kişiler arasında oluşturulur. Süresi ise 90 dakikadır. Bunların yanında sınıf toplantıları da bu grup içindedir. Hazır oluşmuş olan gruplar yani sınıflarda gerçekleşir. Eleştirel düşünme, etkili iletişim konular arasındadır. Rehberlik sınıfları da bu gruplar arasındadır. Rehberlik sınıfları ise öğrencilerin akademik, kişisel-sosyal gelişimi desteklemeyi hedef edinmişleridir. Akademik olarak öğrencilere bilgiler verilir. Günümüzde bu boşluğu okulda ders olarak açılan rehberlik dersi yapmaktadır.
3- PSİKOLOJİK DANIŞMA GRUPLARI
Bu gruplar daha çok soruna odaklıdır. Sorunu çözmeye ve iyileştirme amacı güder. Bireyler onları zorlayan ve yaşamda var olan ihtiyaçları olduğundan katılırlar. Amaç ise bu bireylerin yaşamların daki memnuniyeti sağlama, memnun olmadıkları yönleri ise inceleyip düzeltip iyileştirmedir. Aynı
zamanda kişiler arası ilişkileri de düzenleme, yaşanılan sorunlara çözüm bulmaya yönelik de ola bilmektedir. Onlarda var olan içsel gücün, dinamiğin farkına varılmasına yardımcı olunur. Bu saye de gelecekteki sorunlarla da kolay baş edebilme dinamiği kazanmış olurlar. Sorunların rahatça ko nuşulup tartışılabilecek rahatlıkta bir grup oluşur ve grup üyeleri birbirlerine yardım, tavsiye, des tek, teşvik gibi iletilerde bulunur.
4- PSİKOTERAPİ GRUPLARI
Bireylerde bulunan duygusal ve davranışsal bozukluklar tedavi edilmeye çalışılır. Liderin bu konu da oldukça uzman ve yeterli bilgiye sahip olması oldukça önemlidir. Daha çok psikiyatri hastahane leri, kliniklerde bu oturumlar gerçekleştirilir. Danışan/üye yerine hasta kelimesi kullanılır. Tamamen iyileşme amacı gütmektedir. Psikolojik sorunları olan hastalarla danışma genellikle 1saat 15 dk sürmektedir. Bu gruplar homojen gruplardır ve üst düzey iyileştirici, yapılandırıcı etkinlikler teknik olarak kullanılır. Kullanılan bir teknik olan psikodrama bireylerin yaşamış oldukları olayları tekrar yaşama imkanı verilerek canlandırma ile o anki duyguların daha iyi farkedilmesinde etkili bir yön temdir. Bu sayede geliştirilen iç görü ile diğer bireylerde de oluşan deneyimler, yeni beceriler sağ ladığı faydalar arasındadır.
5- DESTEK VE KENDİNE YARDIM GRUPLARI
Üyelerin kendilerindeki deneyim, korku, tecrübe, istekleri açısından paylaşımda bulundukları grup lardır. Temel amaç ise bireyin yaşadığı asıl duygunun farkına varılması gerekli değerlendirmeler ile açığa çıkması ve diğerlerinin benzer durumlar/duygular içinde olduğu aydınlığına kavuşmalarıdır. Kendileri hakkında rahat konuşamayan kişiler için ideal gruplardır. Asıl destek ise liderden değil üyelerin geçmiş ya da şu anki yaşantılarından gelmektedir. Bu da bu grupları diğer gruplardan ayı ran bir özelliktir. Lider hem lider hem de üye konumundadır çünkü üye asıl faydayı diğer üyelerden almaktadır. Alkol bağımlılığı ya da bu sorunu yaşayan bireylerde onaylanma, destek görme gibi iyi leştirici faktörler vardır. Şimdi ve buradadan daha çok kişilerin arasında dürüstülük, yüzleşme/yüz leştirme, kendini açma, duygularını ve düşüncelerini rahat bir şekilde ifade etme ön plandadır.
6-KONSÜLTASYON GRUPLARI
Okullarda ebeveyn, öğretmen, öğrenciler arasında yapılan çalışmalarda konsültasyon grupları veri mililiği arttırmaya çalışırken iş yerlerindeki personel ve çalışanlara da aynı faydayı sağlayabilmek tedir. Genellikle amaç aynı fakat popülasyon farklıdır ve içeriğe göre değişmekle birlikte ortalama oturum 1 saat 90 dk sürer. Daha iyi verim için ise üye sayısı en az 6 en fazla 10dur. Bu gruplardan
bir tanesi de vaka merkezli konsültasyon gruplarıdır. Gruba sorunlu olan ve dış etmenlerin yarar sağlayabileceği vakalar sunulur ya da doğrudan kişiler katılır. Temel hedef ise sorunu netleştirmek ve diğer üyelerin bu sorun karşısında nasıl müdehale edeceğini görme imkanı sunmaktır.
7-EĞİTİM VE ETKİLEŞİM GRUPLARI
Grup sürecini kullanarak bireylerin daha sağlıklı, duyarlı, farkındalık geliştirmelerini, kendini ger çekleştirmelerini görme ve potansiyellerine erişme imkanı sunar. Bu amaç ile oluşturulmuş bu grup lar aynı zamanda gelişim grubu veye yaşantısal öğrenme grubu olarak da bilinir. Kendini daha iyi tanımalarına iyi olanak verdiği bilinir. Kendini ve diğer üyeleri tanıyıp duygular ve tutumlar karşı sında kendisini, diğer grup üyelerini değerlendirme olanağı vardır. Grup içindeki etkileşimin kesin tisiz olarak devam etmesine fayda sağlayan ve amacı duyarlılık etkisini arttırmak olan maraton grupları ise 12 saatten 36 saate kadar sürebilmektedir.
Eğer bir grup eğitimini başarılı bir biçimde tamamlamış olsaydım tercih edeceğim grup ‘Konsültas yon Grubu’ olurdu.
Bunun nedeni ise; hem sahip olunan grup süreci ve dinamiği ile çok rahat bi şekilde oturumu yöne tebilme hem de kişilerin her ne yapıyorlarsa (öğrenci, iş sahibi, çalışan, memur, vb.) her zaman ve rimlilik sorunu yaşayabilecekleri için onlara ve herkese bu yardımı edebilme olanağıdır. Sahip olu nan becerilerin ve bilgilerin kolaylıkla oturumu yönetebilme rahatlığı sayesinde oturumların kesin olarak verimli geçebileceğini düşünüyorum. Kendimizi geliştirmek ve güncelleştirmek gerek çünkü
verimlilik konusu oldukça geniş. Günümüz dünyasındaki güncel sorunların buna neden olabilece ğinden takip etmek önemlidir. Kendimde böyle bir beceri ve kabiliyeti bulduğumdan bana göre bir grup çeşidi olduğunu düşünüyorum. Öte yandan popülasyonun geniş olması ve her yaş, cinsiyet, meslek ve duruma uygun olması ortak bir sorunla mücedele anlamında oldukça önemli bir grup türü olduğunu düşünüyorum. Verimlilik ise herkesin devamını istediği ve işlerin, başarının hızında ol dukça etkilidir. Kişisel özellikler de zaman zaman çevresel etmenlerden etkilenmektedir. Bu yüzden oldukça geniş yelpazeye sahip olduğunu düşünüyorum ve yardımcı olurken keyif alacağımı düşünüyorum.