GUT HASTALIĞI ve BESLENME

* Gut Bir Eklem Hastalığıdır

Kırmızı et ve hayvansal proteinin aşırı tüketiminin etkili olmasından dolayı “zengin hastalığı” olarak tanımlanan gut, bir eklem hastalığıdır. Daha çok 40 yaş üstü erkeklerde görülür. Çok nadiren menopoz sonrasındaki yaşlı kadınlarda gelişebilir. Gut hastalığı aynı zamanda diyabet, hipertansiyon, şişmanlık ve hiperlipidemi gibi başka sağlık sorunlarını da beraberinde getirebilir. Bu yeri vardır.

* Gut Vücudumuzdaki Ürik Asit Fazlalığından Oluşur

Ürik asit, pürin içeren besinlerin vücudumuzda sindirilmesi sonucu oluşan ve her sağlıklı bireyin kanında bulunan bir yıkım ürünüdür. Kandaki aşırı ürik asit eklem içi ve çevresi yapılarda birikir ve burada iltihaba sebep olur. Eklemlerde ağrı, duyarlılık, kızarıklık, şişlik şeklinde ortaya çıkar.

* Ürik Asit Kanda Neden Artar?

Ürik asidin fazla yapımından, böbreklerden atımının az olmasından, vücutta ürik asit haline dönüşen pürinlerin bazı yiyeceklerle fazla miktarda alınmasından kaynaklanabilir.

*Erkekler Kadınlara Göre 20 Kat Daha Fazla Risk Altında

Gut hastalığı riski taşıyanlar;

•  Ailesinde gut hastalığı hikayesi olanlar,
•  Pürinden zengin olan besinleri fazla tüketenler,
•  Fazla alkol kullananlar,
•  Kilolu olanlar,
•  Operasyon geçirenler, (diş çekimi gibi basit bir girişim bile neden olabilir)
•  Ani ve şiddetli hastalık geçirenler,
•  Kemoterapi görenler,
•  Diüretik kullananlar, (Diüretikler vücuttan sıvı atılımını sağlayan ilaçlardır)

*Tüm Romatizma Türleri İçinde En Ağrılı Olanıdır

Gut hastalığı, müdahale edilmezse, şiddetli ağrılara neden olur. Çoğunlukla ayak başparmağı etkilenir. Bunun yanı sıra dirsek, diz ve el bileği gibi eklemlerde etkilenebilir. Eğer tedavi geciktirilirse, eklem ve böbrekler etkilenir, böbrek taşları oluşabilir.

* Nasıl Tedavi Edilir?      

•  Diyet
•  İlaç
•  Cerrahi (çok nadir)

* Gut atakları sırasında, aspirin kesinlikle kullanılmamalıdır.

Her derde deva gibi görülen aspirin, gut hastalığında yararlı değil hatta zararlı olabilir. Kanımızdaki asit ortamı zenginleştirip, böbrekler vasıtasıyla ürik asit atımını azaltır, gut krizlerini tetikler. Buna benzer şekilde kan ortamını asit yapan bütün ilaçlar bu hastalığı tetikleyebilirler.

*Gut Hastalığı İçin En Sık Önerilen Diyet

Pürinden Fakir Diyettir. Bu diyet çok fazla miktarda ürik asit yapımına neden olan gıdaların ölçülü alınmasını sağlar.

ÖNERİLER

1. Pürinden Zengin Besinleri Kısıtlayın

Et, balık, kümes hayvanları gibi pürin içeren besinler akut atak dönemlerinde tüketilmemelidir. Akut atak dönemleri geçince bu besinler az miktarda (60 g/ gün) verilebilir. Süt, peynir, yumurta pürinden sınırlı diyette en iyi protein kaynaklarıdır. Aşağıda düşük ve yüksek oranda pürin içeren bazı yiyeceklerin listesini bulacaksınız.

• Gut Diyetine Uygun Düşük Pürin İçeren Yiyecekler:
•  Meyveler – (Özellikle kiraz ve çilek)
•  Sebzeler (aşağıda bahsedilenlerin dışında)
•  Tahıllar
•  Beyaz ekmek /krakerler (tamamı buğday olmayan)
•  Pirinç
•  Hububat ve hububat ürünleri
•  Tüm peynir çeşitleri
•  Gut Diyetine Uygun Olmayan Yüksek Pürin İçeren Yiyecekler:
•  Sakatatlar (karaciğer, böbrek, işkembe, kalp, dil gibi…)
•  Aşırı kırmızı ve beyaz et
•  Balık ve deniz ürünleri
•  Bezelye, mercimek, fasulye, ıspanak ve baklagiller
•  Mayalı yiyecekler
•  Mantar
•  Kuşkonmaz 

2. Alkol Tüketimini Azaltın

Alkol tüketimi de yine ürik asit seviyesini arttırabileceğinden alkol içilmemeli veya sınırlı miktarda tüketilmelidir.

3. İdeal Kilonuzu Koruyun

Bilinçsiz yapılan diyetler, hastalığın daha kötü olmasına neden olabilir.

4. Bol Su İçin

Ürik asidin atılıp dokularda birikmesini önlemek için bol su içilmelidir.