Hamileliğinizi Destekleyecek Önemli Takviyeler

Gebe kalma ile birlikte anne adaylarında bebeklerine yetebilme stresi başlıyor. Hem kendilerini korurken hem de bebekleri için faydalı olma endişesi ortaya çıkıyor. Bu sebeple öncelikle dengeli ve düzenli beslenmeye dikkat ederek vitamin depolarını doldurmak da kritik öneme sahip! Gebelik boyunca vücudunuzun ihtiyaçları artar. Bedeninizin düzenini korumak ve bebeğinizin gelişimini desteklemek için ekstra vitamin, mineral ve besinlere ihtiyaç ortaya çıkar. Mümkün olduğunca doğal yollarla besinlerden alınması gerekse bile hamilelik sırasında beslenmeye ek takviye almanız gerekecektir. Özellikle önemli olan besinler şunlardır:

İyot: Tiroit dokusu vücudumuzda metabolizmamızı düzenleyen bir dokudur. İyot, tiroit hormon yapımında görev alır. Bebeklerin ve çocukların beyin ve sinir sisteminin gelişimine yardımcı olur. Hamilelik sırasında iyot ihtiyacınız artar ve gelişen bebeğinizin ihtiyacını karşılamak sadece size bağlıdır. Gebelikte, iyot eksikliği tiroit hormon yapımını azaltacağı için, bebekte ve erken çocukluk döneminde hipotiroidi ve beyin hasarına sebep olur. Bu sebeple, gebe kadınlar ve çocuklar iyot eksikliğinden korunmalıdır. Sofra tuzlarına iyot eklenmesi bu eksikliği gidermek için yapılan düzenlemelerdendir. İyot eksikliğine bağlı olan zeka geriliği önlenebilir. Ülkemizde sofra tuzlarına iyot eklenmiştir ve açığı ciddi oranda kapatmaktadır. Tiroit hastalığı bulunanların, muhakkak gebelik öncesi takip eden doktorlarına danışmaları ve kullanıyorsa ilaç dozu ve beslenmelerinin yeniden ayarlanması gerekir.

Gebelikte multivitamin ve mineral takviyeleri: Gebe kalmanız ile birlikte hem kendiniz hem bebeğiniz için dengeleri ve yeterli besleniyor olabilirsiniz. Ancak yine de tüm ihtiyaçlarınızı besinlerden almanız zordur. Gebelik ve emzirme dönemi özel bir dönem olup günlük vitamin ve mineral gereksinimleri artar. Bu nedenle, gebeliğe özel olarak hazırlanmış ve gebelikte artan ihtiyaçlara yönelik olan, multivitamin ve mineral preparatları faydalıdır. Özellikle ek hastalığı olan, vejetaryen, sigara ya da alkol kullanan veya çoğul gebeliği olan hastalarda bu durum daha da önem kazanır. Bu bilgileri mutlaka doktorunuz ile paylaşmalısınız. Multivitamin ve mineral preparatlarında az bulunan ve bu sebeple mutlaka besinlerle almanız gereken maddeler de vardır. Bunlar; kalsiyum, omega-3 ve D Vitaminidir. Her şeyin olduğu gibi vitamin takviyesinin de fazlası zarar! Vitamin A gibi bazı maddelerden yüksek dozda alınması bebeğe zararlı olabileceğinden dolayı kaçınılmalıdır. Gebeliğin ilk aylarında anne adayının zaten bulantı kusmaları mevcut iken bu hapları yutmak zor olabilmektedir. Ama özellikle de bu dönemde bu hastalarda çok daha önemli olduğu için zor da olsa yutulmaya çalışılmalıdır. İçindeki B6 vitamini, bulantı gidermeye yardımcı olacaktır. Ezerek, sevdiğiniz bir gıda içinde de tüketebilirsiniz.

Gebelik ve omega-3: Bebeğinizin sinir sistemi, beyin gelişimi, gözde retina tabakası oluşumu üzerinde omega-3’ün önemli yararları vardır. Omega-3 aynı zamanda anne adayının sağlıklı bir gebelik süreci geçirmesinde de önemli bir yer teşkil eder. Gebelik zehirlenmesi (preeklampsi), postpartum depresyon ve erken doğum riskini azaltıcı etkisi de bulunmaktadır. Gebelikte, diyette omega-3 alımının yetersiz olması, bebeğin düşük doğum ağırlıklı doğmasına, erken doğum ve sezaryen ihtimalinin de artmasına neden olabilir. Omega-3’ün bebek üzerinde uzun dönemde olumlu etkileri de mevcuttur. Yapılan çalışmalarda omega-3’ü yeterli alan anne adaylarının bebeklerinde, yeterli almayanlara göre; dikkati odaklama ve görsel algılama daha iyidir ve gelişimleri de 2 ay önde gitmektedir. Omega-3’ün etkileri arasında, bu bebeklerde daha az gelişimsel ve davranışsal problemler görülmesi ve yetişkin dönemlerinde daha az sıklıkla meme ve prostat kanserine yakalanmaları da sayılabilir. Bebeğin özellikle ihtiyacı olduğu dönem gebeliğin son 3 aylık dönemidir. Gebelikte günlük en az 250 mg omega-3 alımı önerilmekle birlikte en çok son trimesterde takviyeye daha çok dikkat edilmelidir. Omega-3 en fazla balık ve balık yağı ürünlerinde bulunur. Bunlar yağlı balıklar (uskumru, sardalya, hamsi, ton balığı ve somon balığı), omega-3 balık yağı tabletleridir. Balık dışındaki omega-3 kaynakları ise; yumurta, meyve ve yeşil yapraklı sebzeler, keten tohumu yağı ve cevizdir. Omega-3 ihtiyacınızı günlük 2 adet ceviz içinden de karşılayabilirsiniz. Eczanelerde satılan omega-3 tabletlerinde önemli olan, balığın karaciğerinden yapılmamış olanları tercih etmenizdir çünkü balık karaciğeri yüksek oranda retinol vitamin A içerir ve bu madde doğum sakatlıklarına yol açabilir. Dolayısıyla balığın karaciğerinden değil vücudundan elde edilen omega-3 tabletleri tercih edilmelidir. Özellikle hamileler için olan tabletlerde zaten buna dikkat edilmiştir ki bunları seçmelisiniz.

Gebelikte D vitamini: D vitamini kalsiyum ve fosfor mekanizmaları üzerinde rol oynamaktadır. Bu elementler gebelikte anne adayının olduğu kadar bebeğin kemik ve diş gelişiminde de önemlidir. Gebelikte vitamin D eksikliği olursa, doğacak bebekte gelişme geriliği ve iskelet bozuklukları görülebilir ve düşük doğum ağırlıklı doğabilir. Bu bebekler düşük kemik yoğunluğu ile doğarlar ve 8-9 yaşına geldiklerinde de kemik kitleleri yaşıtlarına göre düşüktür. Yaşamın ilerleyen yıllarında da osteoporoz (kemik erimesi) riskiyle karşı karşıyadırlar. Yine D vitamini eksikliğine bağlı olarak anne adayında gebelik zehirlenmesi (preeklampsi) riski de artar. Gebe kadınlarda önerilen günlük D vitamini, güneş ışığına yeterli maruz kalamayan anne adaylarında 4000 IU’dir. D vitamini besinlerle çok az miktarda alınabilir. Asıl kaynak, güneş ışığına maruz kalıp ciltte sentezlenmesidir. Bu noktada bir çelişki doğmaktadır. D vitamini takviyesi gebelerde mutlaka gereklidir. D vitaminini günlük tablet olarak almaktansa, ampul formunda, oldukça ucuz olan vitamin D kullanılabilir. Bu ampulleri ayda bir defa içebilirsiniz. Bu aylık ihtiyacınızı karşılayacaktır. Yağda çözünen bir vitamin olduğu için zeytinyağı ile karıştırıp içilebilir. Bu kullanım gebelik dışında tüm bireylerde ve çocuklarda kullanılabilir. 

Gebelik ve kalsiyum: Gebelikte gelişmekte olan bebeğiniz, kemik, diş gelişimi, sinir sistemi ve kas gelişimi için kalsiyuma ihtiyaç duyar. Anne adayı diyet ile yeterli miktarda kalsiyum alamazsa kemiklerindeki kalsiyum kana serbestleştirilerek, bebek tarafından kullanılır. Bu da anne adayının sağlığını etkilerken bebekte de önemli sorunlara yol açabilir. Özellikle gebelik döneminde artan kalsiyum ihtiyacı diyetle tam olarak karşılanamaz. Multivitamin takviyeleri az miktarda kalsiyum içerir. Bu sebeple besinler ile almaya özellikle önem göstermelisiniz. Süt ve süt ürünleri, yoğurt, peynir hangisini seviyorsanız fazla tüketmeye çalışın. Takviye şeklinde fazla alınan kalsiyum, kabızlık ve böbrek taşlarına yatkınlık yapar. Bu sebeple doktorunuza danışmadan kullanmayınız.

Gebelik ve magnezyum: Kas-iskelet sisteminde kalsiyum, magnezyumla beraber çalışır. Kalsiyum, kasların kasılmasını sağlarken, magnezyum gevşemeye sebep olur. Bu sebeple erken doğum tehtidinde, magnezyumdan yararlanırız. Magnezyum eksikliği durumunda gebelik zehirlenmesi ve gelişme geriliği riski artabilir. Magnezyum aynı zamanda kemik ve dişlerde bulunur, kan şeker ve insülinini kontrol eder ve kalp ritminin düzenlenmesinde görev alır. Aynı zamanda, gebelikte sık rastlanan rahatsızlıklardan olan bacak kramplarını önlemede faydalıdır. İlerleyen gebelik haftalarında oluşan bu krampları gidermek için doktorunuz tarafından takviye başlanabilir.