HAMİLELİK DÖNEMİNDE BESLENME

Hamilesiniz diyen doktorunuzla görüşmenizden sonra ben şimdi bu dönemde bem bebeğim hem kendim için nasıl beslenmeliyim diye düşündüyseniz sizi bilgi dolu yazımla başbaşa bırakıyorum.

 

Gebelikte,

 

• Annenin enerji ve besin ögesi gereksiniminin karşılanması ve besin ögesi depolarının dengede tutulması,

 

• Anne karnındaki bebeğin, sağlıklı büyüme (vücut ağırlığının ve boy uzunluğunun artması) ve gelişmesinin (zekâ gelişimi, organların gelişimi vb.) sağlanması ayrıca bebeğin, yetişkinlik döneminde oluşabilecek kronik hastalıklarının (kalp-damar hastalıkları, şeker hastalığı, hipertansiyon vb.) görülme riskinin önlenmesi,

 

• Emzirmeye hazırlık için salgılanan sütün besin ögesi deposunun oluşması için yeterli ve dengeli beslenme önemlidir.

 

Gebelik Süresince Annenin Yetersiz ve Dengesiz Beslenmesi ile Bebekte Bazı Sorunlar Oluşabilir:

 

• Anemi

 

• Ödem

 

• Zamanından önce, erken doğum (prematüre)

 

• Düşük doğum ağırlıklı bebek (doğum ağırlığı 2500 g’ın altında olan¬lar)

 

• Bedensel ve zihinsel gelişimi yetersiz bebek doğumları

 

• Ölü doğumlar

 

GEBELİKTE BESİN ÖĞELERİ GEREKSİNİMLERİ

 

• Gebelikte beslenme programına ek olarak 20 mg demir tüketilmelidir. Bunun için demirden zengin besinlerin (kırmızı et, kümes hayvanları, kuru baklagiller, kuru meyveler, pekmez, tam tahıl ve zenginleştirilmiş tahıl ürünleri gibi besinler) tüketilmesi gerekmektedir. Demir içeren besinler ile birlikte C vitamini içeren besinlerin birlikte tüketilmesi demirin emilimini arttırmaktadır. Örneğin, kırmızı etin yanında salata tüketilmesi etteki demirin emilimini arttıracaktır.

 

• Bebeğin iskelet sisteminin gelişmesine, annenin de kemik ve diş yapısının korunmasına yardımcı olması için kalsiyum tüketimi önemlidir. Gebe bir kadının günde 1000-1300 mg kalsiyum tüketmesi gerekmektedir. Süt, yoğurt, ayran, peynir, pekmez, fındık, kuru baklagiller, yeşil yapraklı sebzeler kalsiyum kaynaklarıdır.

 

• Folik asitin yetersiz alımıyla düşük doğum ağırlıklı bebekler, nöral tüp defektleri ve annede megaloblastik anemi oluşabilir. Folik asit kaynakları koyu yeşil yapraklı sebzeler, karnabahar, et, süt, yoğurt ve türevleri, yumurta ve tahıllar olarak sıralanabilir. Planlı gebeliklerde gebelik oluşmadan en az 3 ay önce ve gebeliğin ilk 3 ayı süresince 400 µg/gün folik asit verilmelidir.

 

• B12 yetersizliği sonucu megaloblastik anemi, soğumsal anomaliler ve sinir sistemi sorunları ortaya çıkmaktadır. Organ etleri (karaciğer, dalak vb.), kırmızı et, süt, peynir, yumurta, balık gibi hayvansal kaynaklı besinlerde bulunmaktadır.

 

GEBELİKTE AĞIRLIK KAZANIMI

 

Gebelik sürecinde ne kadar ağırlık kazandığınız bebeğiniz için önemlidir. Ağırlık kazanımının yetersizliği sonucu düşük doğum ağırlıklı bebekler dünyaya gelebilmektedir.

 

Ağırlık kazanımında annenin gebelik öncesi vücut ağırlığı önemlidir.

 

GEBELİKTE EN ÇOK ŞİKAYET EDİLEN DURUMLAR

 

Kabızlık

 

Kabızlık genellikle gebeliğin ilk aylarında görülmektedir. Bunu önlemek için yüksek lifli besinler tercih edilmeli ve sıvı tüketimi arttırılmalıdır.

 

Bulantı

 

Hamileliğin ilk aylarında hormonal değişiklikler sonucu bulantı görülmektedir. Bulantıları azaltmak için uygulayabileceğiniz yöntemler şunlardır:

 

1. Yağlı, kokulu, baharatlı yiyecekleri tüketmeyin. (yağlı etler, soslar, kaymak, krema, yağda kızartılmış besinler vb.)

 

2. Yemekleri çok sıcak tüketmeyin. Soğuk besinler bulantıyı azaltır.

 

3. Yemeklerle birlikte su ve sulu gıdaları tüketmemeye özen gösterin. Suyu yemeklerden 30 dakika önce veya 30 dakika sonra tüketin.

 

4. Sabah yataktan kalkmadan önce kraker, bir dilim ekmek, peynir tüketin.

 

5. Reflü probleminiz yoksa yemeklerden sonra sırt üstü uzanın.

 

6. Midenizin boş kalmasını önlemek için gün içerisinde az az, sık sık beslenin.

 

Mide Ekşimesi(Yanması)

 

Gebeliğin son üç ayında bebek sindirim organları üzerine baskıda bulunmakta ve bu sebeple mide yanması görülmektedir.

 

1. Çok yağlı, soslu besinlerden sakının.

 

2. Yemeklerinizi az az, sık sık tüketin.

 

3. Uyurken başınızı yüksekte tutun ve rahat kıyafetler tercih edin.

 

4. Çay, kahve, kakao gibi kafeinli içecekleri tüketmeyin.

 

BESLENMEDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR:

 

• Öğün atlanmamalı, sık sık beslenilmeli porsiyonlar az olmalıdır.

 

• Birçok vitamin ve mineral alınması için öğünlerde çeşitliliğe önem verilmelidir.

 

• Gebelik döneminde gebelik öncesi döneme göre daha fazla sıvı alınmalıdır. Günde en az 8-10 bardak su tüketilmelidir. Özellikle kabızlık durumunda sıvı tüketimi arttırılmalı, meyveler kabuğu ile tüketilmeli, her öğünde sebze ve salataya yer verilmelidir.

 

• Yemeklerde margarin, iç yağı, kuyruk yağı gibi katı yağlar yerine sıvı yağlar tercih edilmelidir. Et ile pişirilen yemeklere ayrıca yağ ilave edilmemelidir.

 

• Gebelikte ortaya çıkan kalsiyum kayıplarını yerine koymak için süt, yoğurt, ayran ve peynir uygun miktarlarda düzenli olarak tüketilmelidir. Ancak süt ve süt ürünlerinin pastörize olmasına dikkat edilmelidir.

 

• Bebeğin gelişme ve zeka geriliği ve doğumsal anomalilerden korunması için mutlaka iyotlu tuz kullanılmalıdır.

 

• Vitaminlerden zengin olan sebze ve meyveler her gün düzenli olarak tüketilmelidir.

 

• Hazır meyve suları, gazoz ve kolalı içecekler yerine taze sıkılmış meyve suları, ayran, limonata tercih edilmelidir.

 

• Tarım ürünlerinin ilaçlanmış olabilecekleri dikkate alınarak, sebze ve meyveler tüketilmeden önce iyice yıkanmalıdır.

 

• Alkol, sigara kullanılmamalı, sigara içilen ortamda bulunmamaya dikkat edilmelidir.

• Gebelik boyunca toplam 7-14 kg alacak şekilde ağırlık artışı kontrol edilmelidir.