Hamilelikte Yanlış Beslenme ve Beslenme Hataları

Hamilelik kadınlar için normal bir süreç olsa da gerek vücutta oluşturduğu değişiklikler gerekse de annede oluşturduğu duygusal değişiklikler ile çok özel bir dönemdir. Bu kadar değişikliği meydana getiren bu özel dönemin beslenmesi de elbette ki özel olmalıdır.

Hamilelik sürecinde kadınlar bebeğin sağlığını düşünürken aslında yanlış olan bazı beslenme alışkanlıkları kazanmaktadır. Bazen bu yanlışlarda çevrenin de etkisi olmaktadır. Örneğin “Sen iki canlısın, iki kişilik yemelisin.” diyerek sürekli bir şeyler yedirmeye çalışan tanıdıklar.. Kilo almaktan çekinerek kısıtlı beslenmek de yapılan beslenme hatalarındandır. Bebeğin sağlıklı olarak dünyaya gelmesinde annenin yeterli ve dengeli beslenmesi önemlidir. Yani hamilelik sürecinde yetersiz beslenme de fazla beslenmede anne ve bebeğe zarar verir. Yetersiz beslenmeye bağlı olarak annede ağırlık kaybı, anemi, diş çürüğü, osteomalasi görülebilir, düşük doğum ağırlıklı veya çeşitli sağlık problemi olan bebek doğurma riski artabilir. Hamilelik sürecinde aşırı kilo alımı ise sezaryen, doğum tarihinin gecikmesi, bebekte mekonyum aspirasyonu (halk arasında bebeğin anne karnında dışkısını yutması olarak bilinen durum) gibi anne bebek için riskli durumlara neden olabilir.

Hamilelikte bebek ihtiyaçlarını anneden sağladığı için gereksinim artmaktadır. Ancak hamileliğin 1. trimester dediğimiz ilk 3 aylık sürecinde bebeğin ihtiyacı minimal düzeydedir ve bu dönem kilo almadan tamamlanabilir. Özellikle bu dönemde kendini zorlayarak fazla yemeye çalışılmamalıdır.  Sonraki dönemlerde normal beslenmeye ek olarak daha fazla kalori alınmalıdır.  Normal ağırlıkta bir bireyin hamilelik süreci boyunca 11,5-14 kg, düşük ağırlıkta bir bireyin 12,5-18 kg, fazla kilolu bir bireyin 7-11,5 kg ve obez bireyin 5-9 kg kadar alması yeterlidir.

Hamile kadınlar vitamin takviyesinin daha iyi olduğunu düşünerek direkt olarak takviye kullanmayı tercih edebiliyor. Beslenmenin yerini hiçbir takviye tutamaz ve önceliğimiz doğal beslenme olmalıdır. Ancak folik asit, demir, omega 3 gibi önemli besin öğelerinin doktor/diyetisyen kontrolünde takviyesi gerekebilir. 

Hamilelik döneminde yapılan hatalardan biri de sıvı ihtiyacını su dışında başka sıvılardan karşılamaya çalışmaktır. Vücudumuzun sıvı ihtiyacını en iyi karşılayan besin sudur. Özellikle hazır meyve suları, asitli içecekler tercih edilmemelidir. Taze sıkım meyve suyu yerine de meyvenin kendini tüketmek hem daha az kalori almayı sağlar hem de daha sağlıklıdır.

Beyaz un ve şekerden yapılan pastalar, tatlılar, hamur işleri, kızartmalar hamilelik döneminde miktarı kaçan gıdalardır. Ben hamileyim, canım çekti yemem lazım gibi düşüncelerle bu bol kalorili ve sağlıksız gıdalar aşırı tüketilmektedir. Doğru olan bu gıdaları mümkün olduğunca seyrek ve küçük miktarlarda tüketmek ve kendinize çeşitli, rengârenk sofralar oluşturmak. Hamilelik sürecinde tek tip beslenme veya sadece belli gıdaları tüketmek de yapılan yanlışlardan biridir.  Besin çeşitliliği ile vücuda gerekli vitamin ve mineraller de alınabilir. Hamilenin günlük beslenmesinde ortalama 2-3 su bardağı süt/yoğurt + 2 dilim peynir + 3-4 porsiyon et grubu+ 1 porsiyon yumurta/kuru baklagil + 6-7 porsiyon meyve/sebze + 4-6 dilim ekmek + 1 porsiyon pilav/makarna (olmasa da olur) olmalıdır.

Vitamin ve mineral kayıplarına neden olmamak için sebzelerin ve kuru baklagillerin haşlama suları dökülmemelidir.

Yemekler isteğe göre hazırlanabilir ancak kızartma tercih edilmemelidir. Bunun yerine ızgara, fırın, haşlama yöntemleri kullanılmalıdır.

Çay, kahve gibi kafein içeren gıdalar konusunda gebeler genel anlamda bilinçliler ama yine de hatırlatmakta fayda görüyorum. Kahve günde1- 2 adet ile sınırlandırılmalıdır. Fazla miktarda içildiğinde alınan kafein bebeğin sağlığını olumsuz etkiler, erken doğum veya düşük doğum ağırlığı gibi problemlere sebep olabilir. Ayrıca yemeklerle birlikte içilen çay ve kahvenin demir emilimini olumsuz etkilediğini unutmamak gerekiyor. Yemeklerden 1 saat kadar sonra içilebilir. Demir emilimini arttırmak için ise yemeklerle birlikte C vitamini içeren meyveleri tüketmek uygundur.

Sonuç olarak hamilelik ve emziklilik döneminde siz ne yerseniz bebeğiniz de onunla beslenecek. O yüzden bebeğinizin sağlıklı olabilmesi için önce sizin sağlıklı beslenmeniz gerekir. Sağlıklı bebekler için yeterli ve dengeli beslenme bilinciyle hareket etmeniz gerektiği hep aklınızda olsun.