HAVALE ANINDA YAPILMASI GEREKENLER
Yazar Erdem Uzunoğlu • Çocuk Nöroloji Uzmanı • 19 Nisan 2017 • Yorumlar:
Havale beyindeki anormal elektriksel aktiviteden kaynaklanır. Belirtiler beynin etkilenen bölgesine
göre değişiklik gösterir; anormal duyular, kontrol edilemeyen kas spazmları ve şuur kaybı ile
seyredebilir.
Bazı havaleler bir tıbbi sorunun sonucu olarak ortaya çıkabilir: Kan şekerinde düşme, kan
kalsiyumunda azalma, enfeksiyonlar (örneğin menenjit), kaza sonucu ortaya çıkan zehirlenmeler veya
yüksek dozda ilaç kullanımı bunlardan bazılarıdır. Bir beyin tümörü, beyin kanaması ve kafa
travmaları sonrasında da havale görülebilir. Bazen havalenin nedeni bulunamayabilir. Havaleler
tekrarladığı taktirde epilepsi gelişmiş olabilir.
Ateşli hastalıklar sırasında da havale geçirilebilir (Bkz ateşli havale).
Ne yapmalıyız?
Havale geçirmekte olan bir çocuk güvenli bir yere düz yatırılmalıdır. Boynunu sıkan gömlek yakası,
kravat, fular vs gevşetilmelidir. Ağzını açmak için dişleri arasına bir şeyler sokmaya çalışmayın ve kas
kasılmalarını durdurmak için tutmayın! Havale bittikten sonra yan yatırın.
Aşağıdaki durumlardan birisi varsa derhal 112 ‘den ambulans çağırın:
Nefes alamıyorsa,
Morarıyorsa
Kafa travması varsa
Bilinen bir kalp hastalığı varsa
İlaç veya zehir içme şüphesi varsa
Eğer çocuğun soluk alması normalse ve havale birkaç dakikada sona ererse havale bittikten sonra
doktora gidin. Çocuğunuz daha önce hiç havale geçirmedi ise acilen doktora gidin. Daha önce havale
geçirdi ama son havalesi 5 dakikadan uzun sürdüyse veya öncekilerden farklı ise yine acile başvurun.
Havaleden sonra beynin ve kasların yorgun düşmesinden dolayı çocuğunuz bir süre derin bir uykuya
dalacaktır. Bu normaldir. Uyandırmaya çalışmayın veya şuuru tam açılmadan bir şey yedirip içirmeye
çalışmayın.