Her Baş Ağrısı Migren Değildir

Baş ağrınız olduğunda, etrafınızdan duyduklarınız, ailenizdeki başı ağrıyanlarla konuşarak kendinizi özdeşleştirdiğiniz baş ağrılarını migren olarak tanımlamak her zaman doğru olmayabilir. Migren tipi baş ağrısı, baş ağrılarının sadece bir türü olup, başka türde baş ağrıları ile karışabilecek bulgular verebilir. Bu, sizin kendinizi ve doktorunuzu yanıltmada bir önyargı olarak karşımıza çıkar.

Baş ağrısının teşhisi, hastanın anlatacağı detaylı baş ağrısı öyküsüyle konur. “ MR çektirdim, migrenmişim”, ya da “ MR çektirdim, migren değilmişim” sözleri hastalarımızın sıklıkla kullandığı ancak tıbbi geçerliliği olmayan yanlış yönlendirmelerdir. Baş ağrısının tanısı için öncelikle hastanın baş ağrısını detaylı anlatması ve hekimin detaylı dinlemesi gereklidir.

Baş ağrısını anlatırken en önemli noktalar şunlardır:

1. Baş ağrınız kaç yaşlarından beri var?

2. Kaç yıldır baş ağrınız var?

3. Bir çeşit mi yoksa birkaç çeşit mi baş ağrınız var?

4. Baş ağrılarınız hangi sıklıkta olmakta?

5. Ailede sizden başka baş ağrısı çeken var mı?

6. Baş ağrıları çektiğiniz dönemler arasında ne gibi şikayetleriniz oluyor?

7. Baş ağrılarınız okul ya da iş performansınızı etkiliyor mu?

Baş ağrınız olduğunda neler olduğunu ve hissettiğinizi de doktorunuzla paylaşmanız gerekmektedir, şöyle ki:

1. Ağrı, başınızı neresinde?

2. Ne şekilde bir ağrı? ( sıkıştırıcı mı, zonklayıcı mı, bıçak saplanır gibi mi?)

3. Baş ağrınıza 10 üzerinden kaç puan verirsiniz?

4. Baş ağrınız ne kadar sürüyor?

5. Baş ağrınız öncesinde başlayacağına ait bazı belirtiler veriyor mu, vermiyor mu?

6. Baş ağrınız genellikle günün hangi saatinde başlıyor?

7. Baş ağrısında önce görmede bozukluk, kör noktalar ya da parlak ışıklar görüyor musunuz?

8. Baş ağrısıyla birlikte kuvvetsizlik, bulantı, ses ya da ışığa karşı hassasiyet, iştahta değişiklik, davranışlarda değişiklik oluyor mu?

9. Hangi sıklıkta baş ağrısı çekiyorsunuz?

Daha önce baş ağrınız için kullandığınız ilaçları doktorunuza detaylı söylemelisiniz. Daha önce gittiğiniz başka doktorların istediği tetkik ya da görüntülemeleri doktorunuza getirmelisiniz, bu hem vakitten tasarruf sağlar hem de gereksiz yeni tetkiklerin yapılmasının önüne geçer. Bundan sonra nörolog detaylı bir muayene yapacak ve migren ya da diğer baş ağrılarına sebep olabilecek diğer etkenleri ekarte edecektir. Baş ağrılarının pek çok nedeni iyi huylu, masum nedenlerdir. Baş ağrınızın öyküsü, fizik ve nörolojik muayene sonrasında nöroloğunuz baş ağrınızın türü ile ilgili teşhis yapacaktır. Bu sırada, tanıya yardımcı ek tetkikler istenebilir. Bu tetkiklerin genellikle migren, küme tipi baş ağrısı, gerilim tipi baş ağrısı için tanı koydurucu nitelikte değillerdir. Kan ve idrar tetkikleri, tiroid testleri, şeker hastalığına yönelik tetkikler, bazı enfeksiyonlara yönelik tetkikler baş ağrılarınızın gerçek sebebini bulmaya yönelik olabilir. Bazen de baş ağrınızın gerçek sebebini bulmak için MR, tomografi ya da sinüs radyografileri istenir.

Baş ağrılarının en sık görülenleri:

1. Gerilim tipi baş ağrısı: En sık görülen baş ağrısı türüdür. Başın her iki yanında ya da boyunda sıkıştırıcı tarzda olur. Sese ve ışığa hassasiyet de olur. En sık sebepleri oturuşunuzdaki bozukluklar, stres, yoğun iş temposu, atlanmış öğünler, depresyon ve az uykudur.

2. Migren: Başın tek yanında, zonklayıcı; yürümek, konuşmak veya hareket etmekle artan, bulantının eşlik ettiği, ses, koku ve ışığa hassasiyetin olduğu, ağrı öncesindeki günde yemeğe karşı aşırı ilginin olduğu, bazılarında öncesi- eş zamanlı ya da sonrasında bazı bulguların ( aura) olduğu ( ışık çakması, görmede dalgalanmalar ya da kör noktaların ) olduğu baş ağrılarıdır. Migreni tetikleyen etkenler en başta genetik ve çevresel faktörlerdir. Ayrıca hormonal faktörler, uyku bozuklukları, stres, atlanmış öğünler, sigara, parlak ışıklar ve stres de migreni tetikleyen faktörler olarak sayılabilir. Yiyecekler de ( şarap, bazı peynirler, sucuk, salam ve salamura gıdalar) diğer faktörler olarak sayılabilir.

3. Küme baş ağrısı: Aniden başlar, bir gözün arkasında yoğunlaşır. Genellikle günün aynı saatinde ve aynı yerde ortaya çıkar, haftalarca sürebilir. İlk 5-10 dakika çok şiddetlidir ve 3 saate kadar sürebilir. Ağrının olduğu gözde kızarma ve o taraftaki burun deliğinizden akıntı olabilir. Işığa, sese ve kokuya hassasiyet olabilir. Migrende olduğu gibi ağrı öncesi bulantı ve “aura” denen bazı belirtiler yaşayabilirsiniz. Genellikle geceleri olur ve uykudan uyandırır. En sık ilkbahar ve sonbaharda olur, bu yüzden de allerji ile karışabilir. Düzensiz uyku, sigara ve alkol en başlıca tetikleyen etkenlerdir, ailenizde varsa sizde de olma olasılığı yüksektir.

4. Sinüzit ağrıları: Yüzde, gözlerde ağrı yaptığı için sıklıkla kişi migreni olduğunu düşünür. Ancak bu ağrıda ateş ve burunda dolgunluk da eşlik edebilir. Enfeksiyon tedavi edildiğinde ağrınız da geçer.

5. İkincil baş ağrıları ( başka nedenlere bağlı ortaya çıkan baş ağrıları): Sinüzit gibi başka nedenlere bağlı ortaya çıkan baş ağrılarıdır. Bunların arasında kafaya gelen darbeler, bazı damarsal anomaliler ( anevrizma, vb), tümörler, kafaya gelen darbeler ve epilepsi sayılabilir.

Bütün bunları ayırt etmek için doktorunuzla yapacağınız detaylı bir görüşme ve muayene ağrınızın türünü ortaya koyacaktır.