Hipertansiyon Nedir?Hipertansiyon Belirtileri ve Tedavisi

Hipertansiyon Nedir?Hipertansiyon Belirtileri ve Tedavisi​

Hipertansiyon her yaşta görülebilen ve pek çok nedene bağlı olarak ortaya çıkabilen kan basıncı yüksekliğidir. Genetik yatkınlık ve aşırı tuz tüketimi gibi sebeplere bağlı olarak gelişebilmekle beraber hastaların %95’inde yüksek tansiyon nedeni belli değildir. Tansiyon yüksekliği kontrol altına alınmadığı taktirde beyin kanaması ve felce neden olabilmektedir.

Hipertansiyon Nedir?

Seri ölçümlerle alınan kan basıncı değerlerinin normal aralık üzerinde olmasına hipertansiyon denir. Kan basıncı yüksekliği uzun dönemde damar çeperinde hasara yol açar. Zamanla bu hasara bağlı damarlarda tıkanma, genişleme veya yırtılma ortaya çıkabilir. Hipertansiyon organ ve dokulara giden kan akışını bozarak organ yetmezliklerine sebep olabilir.

Hem Büyük hem de küçük tansiyonun normalden yüksek olması durumuna hipertansiyon denilmektedir.

Bazen uzun süre belirti vermeden seyreden kan basıncı yüksekliği böbrek, beyin, kalp ve damar sistemine verebileceği hasarla ” sinsi bir düşman ” olabilir.

Hipertansiyon Belirtileri Nelerdir?

Aşağıdaki şikayetlerden bir yada birkaçı sizde bulunuyorsa hipertansiyon hastası olabilirsiniz

• Baş ağrısı
• Baş dönmesi
• Kulaklarda çınlama
• Nefes darlığı
• Göğüs ağrısı
• Çarpıntı
• Halsizlik
• Yorgunluk
• Görme Bozukluğu
• Burun kanaması
• Efor yaparken zorlanma
• Gece idrara kalkma
• Bacaklarda ödem
• Ani konuşma bozukluğu
• Yüzde ve/veya vücutta karıncalanma

Hipertansiyon Nedenleri

Hipertansiyon; yüksek tuz alımı, stres, şişmanlık, ailede hipertansiyon bulunması gibi genetik faktörler, şeker hastalığı, sedanter yaşam, kalsiyum, potasyum,magnezyum gibi elementlerin yetersiz tüketilmesine bağlı gelişebilmektedir . Bununla beraber tiroit hastalıkları, böbrek üstü bezi tümörleri, böbrek damarlarında daralma,aort (ana atar damar) darlıkları, cushing hastalığı vb.hastalıklarında da hipertansiyon ortaya çıkabilir.Kimi zaman kullanılan ilaçlarda kan basıncını yükseltebilir(Doğum kontrol hapları, bazı ağrı kesici türleri,kortizon,tiroid ilaçları vb.).Tüm bu durumlarda hipertansiyon ortaya çıkabilse de hastaların büyük bir kısmında tansiyon yüksekliğinin nedeni belirlenemez. Hastaların büyük bir kısmını oluşturan bu grup Esansiyel Hipertansiyon olarak adlandırılır.

Hipertansiyon Tanısı Nasıl Koyulur?

Mükerrer ölçümlerde Kan basıncının 140/90 mmHg üzerinde olması hipertansiyon hastalığına işaret eder. Sistemik muayene sonrası laboratuvar testleri, kalp elektrokardiyogramı, ekokardiyografi ve gerekli hallerde de 24 saatlik kan basıncı izlemi (Tansiyon holter) yapılır. Tansiyon ölçümleri istirahat halindeyken ve öncesinde sigara,kahve gibi uyarıcılar alınmamış,stressiz bir durumda yapılmalıdır.

Hipertansiyon Tedavisi

Hipertansiyon tedavisinde amaç kan basıncını 140/90 mm Hg altına düşürmektir. Ama bu hastanın yaşı ve mevcut ek hastalıklarına göre uzman hekimce belirlen bir sınır da olabilir(şeker hastalığı, böbrek yetersizliği, koroner arter hastalığı vb.). Hipertansiyon tedavisinin olmazsa olmazı; tuzsuz diyet, fiziksel aktivite, kilo kontrolü gibi yaşam tarzı değişiklikleridir. Uygun hastaya uygun ilacın başlanması da son derece önemlidir. İnme, kalp krizi, böbrek yetmezliği gibi hipertansiyonun yarattığı komplikasyonlarda korunmak için erken tanı ve tedavi çok önemlidir. Erken tanı koyulan ve uygun tedavi alan bireylerin, hipertansiyon yaşam kalitesini etkilemez. “Hastalık yok hasta vardır” bu nedenle diğer tüm tedaviler de olduğu gibi hipertansiyon tedavisi de kişiye özeldir. Hipertansiyon tedavisinde kullanılan tansiyon ilaçlarının bağımlılık yaptığı ya da ciddi yan etkileri olduğunu düşünerek, ilaç kullanmaktan kaçınmak doğru değildir. Düşünülenin tam aksine kullanılan ilaçlar, tansiyonu düzenlerken, kalp-damar sistemini korur ve böbreklerin bozulmasını da engeller. İlaç tedavisinde, sadece tansiyonun kontrol altına alınması değil, diğer organların da korunması amaçlanmaktadır.

Dirençli Hipertansiyon Tedavisi

Günümüzde etkili çok sayıda anti-hipertansif ilaç bulunmaktadır. Bu ilaçların 3-4 tanesinin aynı anda ve uygun dozlarda kullanılmasına rağmen tansiyonu kontrol altına alınamayan hastalar da dirençli hipertansiyondan bahsedebiliriz. Böyle bir durumda tansiyona yol açan muhtelif hastalıkları yeniden gözden geçirmek gerekir( böbrek damarlarında darlık, hipertiroidi, Cushing vb.). Şayet bu durumlar saptanırsa uygun yöntemlerle tedavi edilmelidir. Tüm bu tedavilere rağmen kontrol altına alınamayan hastalarda renal denervasyon yada yine yeni bir yöntem olan şah damarı pili düşünülebilir. Renal denervasyon da böbrek damarlarının çevresinde ki sinirler yakılarak tansiyon düşürülmektedir. Şahdamarı pilinde ise kalp piline benzer bir uyarıcı alet şah damarı bölgesindeki basınca duyarlı sinirleri (baroreseptörleri) uyararak bu sinirleri bloke eder ve 2-3 ay içerisinde etkin kan basıncı sağlanabilir.

Hipertansiyonla İlgili Sık Karşılaşılan Hasta Soruları

• Geçenlerde tansiyonumu ölçtürdüm yüksek çıktı. Tansiyon hastası mıyım?

Ağrı, heyecan, korku gibi stres durumlarında ve efor sonrasında her sağlıklı kişide kan basıncının yükselmesi doğaldır. Bu münferit yükselmeler kişinin tansiyon hastası olduğunu göstermez.
Hipertansiyon tanısı koymak için seri ölçümlerle tansiyonu takip etmek gerekir.

• Tansiyonum çok yüksek ama ben hissetmiyorum. Bunun vücuda bir zararı olur mu?

Kimi zaman tedricen kan basıncı yükselen hastaların şikayetleri olmaya bilir yada hasta bunu hissetmeyebilir. Yakınma olmaması, hipertansiyonun vücuduna zarar vermediği anlamına gelmez. Hastanın şikayeti olmasa da ilerde oluşabilecek organ bozukluklarını önlemek için kan basıncını normal seviyelere düşürmek gerekir.

• Sarımsak ve limon suyu Tansiyonu Düşürür mü?

Bazı doğal maddelerin kan basıncında kısıtlı düşmeler yarattığı çok uzun süredir bilinmektedir. Ancak bunlar hastalığı tedavi etme ve hastalığın yarattığı etkileri ortadan kaldırma yeterliliğine sahip değildir. İlaçların alternatifi olamaz ama yardımcı olarak kullanmakta sakınca yoktur.

• Tansiyon ilaçları bağımlılık yapar mı? Hipertansiyon ilaçlarını bırakabilir miyim?

Hipertansiyon ilaçları bağımlılık yapmaz. Hipertansiyon tanısı koyulan hastanın tedavisi ömür boyu sürer. Yaşam tarzı değişiklikleri sonrası ideal kiloya ulaşan ve diyetle kan basıncı kontrol altına alınabilen hastalarda şayet organ hasarları da yoksa ilaç kesilerek takip edilebilir.

• Tansiyon doktora gelince yükselir mi?

“Beyaz önlük hipertansiyonu” denen bu durum çok sık rastladığımız bir olgudur. Bu nedenle kişinin kendi kendine aldığı kan basıncı ölçümleri, hastane ve muayenehane ortamlarında alınan ölçümlerden daha değerlidir.

• Hipertansiyon ilaçları cinsel aktiviteyi azaltır mı?

Tüm ilaçların olası yan etkileri vardır. Kimi tansiyon ilaçlarının da böyle bir yan etkisi mevcuttur. Doktorunuz size; yaşınıza uygun, mevcut hastalıklarınızı da göz önünde bulundurarak ideale yakın ve yan etki profili en düşük ilacı önerecektir. Eğer herhangi bir yan etki ortaya çıkarsa, başka alternatif ilaçlara geçilebilir. İlaçlardan kaynaklanan yan etkiler ilaç kesilmesinden sonra ortadan kalkacaktır.

• Hipertansiyon hastasının yaşam tarzı nasıl olmalı?

Hipertansiyon hastalarının diyetinde mutlaka tuz kullanımı sınırlandırılmalıdır. Kişinin ideal kilosuna ulaşması ve bunu koruması da son derece önemlidir. Stresten kaçınması, gerekirse bunun içinde profesyonel destek alması sağlanmalıdır. Ayrıca Sigara ve alkol tüketimi de önlenmelidir.