Horlama ve Uyku Apnesi

Horlama Nedir?

Horlama, üst solunum yolunda meydana gelen engellenme ya da daralmaya bağlı olarak ortaya çıkan sesli uyuma şeklidir.

Uyku sırasında, solunum yolu boşluğunun orofaringeal bölgesinde, anatomik yumuşak dokularda gevşeme meydana gelmesiyle oluşan hava yolu daralması, gerçekleşen hava akımının hızını arttırmaktadır. Böylece dar bir hava yolundan hızla gerçekleşen hava akımı, üst solunum yolunda bulunan desteksiz dokuları titreterek gürültülü sesler ortaya çıkmasına sebep olmaktadır. Horlama sonucu ortaya çıkan sesin 85 dB’yi geçebildiği, bu sınırın ise kulakların korunması için tavsiye edildiği veriler arasında bulunmaktadır.

Erkeklerde kadınlara oranla 2 kat daha yaygın şekilde ortaya çıkan horlama, erişkin erkeklerin yaklaşık olarak %25’ini etkilemektedir. Bu durumun temel sebebi ise, erkeklerde yağ birikiminin genellikle vücudun üst kısmında, özellikle boyun bölgesinde, kadınlarda ise vücudun alt kısmında gerçekleşmesi şeklinde açıklanmaktadır.

Uyku Apnesi Nedir?

Uyku, kişinin çeşitli uyaranlarla geri döndürülebilen bilinçsizlik halidir. Uyku, bütün bir vücut organizmasının dinlenmesini sağlayan aktif bir yenilenme süreci olarak tanımlanabilmektedir. Bu bakımdan uykuyu pasif bir durum olarak ele almamak ve sağlıklı bir yaşamın en önemli ihtiyaçlarından birini oluşturan aktif bir yenilenme süreci şeklinde değerlendirmek gerekmektedir.

Nitelikli ve kaliteli bir uyku sağlıklı bir vücut için kilit bir önem taşıdığı gibi, kalitesiz uyku vücutta çeşitli olumsuz etkiler oluşturarak gözlemlenebilmektedir. Kalitesiz uyku vücutta; konsantrasyon eksikliği, dikkatsizlik, yorgunluk, halsizlik ve uyku haliyle kendini gösterebildiği gibi, kalpte ritim bozuklukları, yüksek tansiyon, felç veya ani ölümlere de sebep olabilen uyku apnesi durumunu ortaya çıkarabilmektedir.

Uyku apnesi, uyku ve horlama sırasında solunum durması olarak tanımlanabilmektedir. Uyku apnesi, horlama sebebiyle ortaya çıkan en önemli hastalıklardan birini oluşturmaktadır. Uyku sırasında solunumun durması ve nefes alıp vermenin yüzeysel hale gelmesi durumu anlamına gelen uyku apnesi, gece boyu defalarca tekrarlayabilmektedir.

Uyku sırasında ara sıra ortaya çıkan solunum durması durumu, zararsız ve yetişkin insanlarda sıklıkla karşılaşılan bir durum olarak tanımlanmaktadır. Ancak uyku apnesinde oluşan apne epizotlarının her birinin 10 saniyeden fazla sürmesi, bir saat içerisinde 7-10 defadan veya gece boyunca 30’dan fazla meydana gelmesi, patolojik bir durum olarak kabul edilmektedir.

Uyku Apnesinin Nedenleri Nelerdir?

Uyku apnesinin temel nedenini, boğazda bulunan kaslarda, havanın geçeceği alanı kapatacak nitelikte bir gevşeme meydana gelmesi oluşturmaktadır. Üst solunum yolunda oluşan darlık, çocukluk döneminden itibaren üst solunum yolunda yıpranmaya sebep olarak, ilerleyen süreçte uyku apnesi sendromunu meydana getirebilmektedir. Uyku apnesi sadece yetişkinlerde değil, çocuklarda da görülebilen bir durumdur. Bu bakımdan uyku apnesinin nedenlerini şöyle sıralayabilmekteyiz;

-Fazla kilolara sahip olunması

-Büyük bademciklere sahip olunması

-Büyük geniz eti

Horlama, uyku apnesi bulunan kişilerde ortalama 3-4 kat fazla, kaba ve gürültülü şekilde gerçekleşmektedir. Uyku apnesinin tam olarak nedeni niteliğinde sayılmasa da uyku apne sendromu bulunan hastaların %30-50’sinde hipertansiyon gözlemlenmektedir.

Uyku Apnesinin Belirtileri Nelerdir?

Uyku apnesinin uyku sırasında ortaya çıkan belirtileri olarak şunları sıralayabilmekteyiz;

-Uyku sırasında solunumun durması

-Horlama

-Ağız kuruluğu

-Terleme

-Uyku sırasında huzursuzluk

-Reflü

-Sık sık idrara kalkma

Uyku apnesinin gece uykusunda oluşturduğu olumsuz etkinin sonuçları olarak nitelendirilebilecek olan uyanıklık hali belirtilerinde şunları sıralayabilmekteyiz;

-Baş ağrısı

-Unutkanlık

-Konsantrasyon bozukluğu

-Depresyon

-Uykudan dinlenmiş ve dinç şekilde uyanamama

-Uykusuzluk ve yorgunluk hali

Horlamanın yanı sıra kişide nefes darlığı, sık sık iç çekme, el hareketleriyle çırpınarak uyanmaya çalışma durumları söz konusu olabilmektedir. Uyku apnesinde sık ve uzun süreli solunum durmaları, sabah yorgun uyanma durumları en sık görülen belirtileri oluşturmaktadır.

Uyku apnesi; uykuda ani ölüm, kalp yetmezliği, kalp krizi, inme gibi ciddi hayati durumlara sebep olabilmektedir. Uyku apnesi, akciğer hastalarında solunum yetmezliğine, obez hastalarında kilo verme zorluklarına, cinsel isteksizlik ve iktidarsızlığa, kontrol altına alınamayan diyabet durumlarına sebep olabilmektedir.

Uyku Apnesi Testi

Uyku apnesi hastalığının teşhisi ve tedavisinde “Polisomnografi” adı verilen uyku apnesi testi, uyku süresince bütün beyin aktivitesinin ve solumun fonksiyonlarının kaydedildiği testtir.

Uyku apnesi testi uygulamasıyla, uyku sırasında oluşan beyin dalgaları, göz hareketleri, ağız ve burundan gerçekleşen hava akımı, horlama, kalp atış hızı, bacak hareketleri ve oksijen seviyeleri ölçülmekte, bu doğrultuda tedavi için ayrıntılı değerlendirmeler gerçekleştirilebilmektedir.

Hastaların bir gece uyku odasında kalmalarıyla gerçekleştirilen uyku apnesi testi, sabaha kadar alınan kayıtlar doğrultusunda yapılan ayrıntılı değerlendirmelerle tedavi için veri oluşturmaktadır.