HPV

Human Papilloma Virus (Insan Papillom Virüsü, HPV) sık rastlanan bir virüs çeşidi. Cinsel açıdan aktif kişilerin çoğu, yaşamlarının bir döneminde bu virüs ile karşılaşıyor. HPV’nin cinsel temas ile bulaşabilen 40’tan fazla tipi bulunuyor.

HPV Nasıl Bulaşır?

HPV cinsel temas ile geçiyor. Genellikle vajinal ve anal, bazen de oral cinsel ilişkiyle bulaşıyor. Çogunlukla herhangi bir belirti vermedigi için, çogu erkek ve kadın hiç farkında olmadan HPV ile enfekte oluyor ve farkında olmadan bulaştırıyor. Cinsel ilişkiden yıllar sonra bile görülebilen HPV’ye, tek eşli erkeklerde dahi rastlanabiliyor.

HPV Erkeklerde Hangi Saglık Sorunlarına Neden Olur?

HPV ile karşılaşan erkeklerin çogunda herhangi bir belirti ya da saglık sorunu gelişmezken, bazı HPV tipleri erkeklerin penis ve/veya anüs üzeri ile etrafındaki deri dahil olmak üzere cinsel bölgelerinde genital sigillerin oluşmasına neden oluyor. Diger HPV tipleri ise penis, anüs, agız içi bogaz kanserlerine yol açabiliyor. Cinsel bölgede sigil oluşumuna neden olan ile kansere yol açan HPV tipleri farklı.

HPV’nin Belirti ve Bulguları Neler?

HPV bulunan erkeklerin büyük çogunlugunda herhangi bir belirti ya da saglık sorunu ortaya çıkmıyor. Fakat saglık sorunu oluşturanlar için dikkat edilmesi gereken belirti ve bulgular şunlardır:

• Genital sigiller
  • Penis, testis torbaları, kasık, bacak araları veya anüste bir ya da daha çok sayıda ortaya çıkar.
• Tek, grup halinde, ciltten yüksek, yassı veya karnabahar biçimli olabilir. Genellikle acı ya da agrı hissi olmaz.
• Sigili olan bir kiçiyle cinsel temas sonrasında, haftalar ya da aylar içerisinde ortaya çıkabilir.
• Anüs kanseri
  • Bazen hiçbir bulgu veya belirti yoktur.
  • Anüste kanama, agrı, kaşıntı veya akıntı olur.
  • Anüs veya kasık civarında büyümüş lenf bezleri dikkat çeker.
  • Dışkılama alışkanlıklarında veya dışkı biçiminde degişiklikler görülür.
• Penis kanseri
  • Erken bulgular: Renk degişikligi, ciltte kalınlaçma veya penis üzerinde doku büyümesi/birikimi
  • Geç bulgular: Penis üzerinde bir oluşum veya yara. Genellikle acısızdır, ancak bazılarında yara acılı olabilir ve kanar.
• Agız içi ve bogaz kanserleri
  • Bogazda sürekli yanma, acıma veya geçmeyen kulak agrısı
  • Sürekli öksürük
  • Yutma veya soluma esnasında zorluk veya acı
  • Kilo kaybı
  • Seste iki haftadan daha uzun süren kabalaçma ve degişiklik
  • Boyunda beze veya kitle

HPV Ile Ilişkili Saglık Sorunları Ne Kadar Sık Görülür?

ABD verilerine göre cinsel açıdan aktif erkeklerin yaklaşık yüzde 1’inde genital sigil oluşabiliyor. ABD’de her yıl yaklaçık:

• 400 erkekte HPV ilişkili penis kanseri
• 1500 erkekte HPV ilişkili anüs kanseri
• 5600 erkekte HPV ilişkili agız içi ve bogaz kanserleri görülüyor.

Not: Bu kanserlerin önemli bir kısmı tütün ve alkol kullanımına baglı olarak da görülebiliyor.

Hangi Durumlarda HPV Ilişkili Hastalıklar Daha Sık Görülür?

• Erkeklerle ilişkide bulunan erkeklerde anüs kanseri görülme olasılıgı, sadece kadınlarla ilişkide bulunan erkeklerden 17 kat daha fazla.
• Zayıflamış bagışıklık sistemleri olan erkeklerde, örnegin HIV taşıyanlarda anüs kanseri gelişme olasılıgı diger erkeklere göre daha yüksek. Ayrıca HIV taşıyan erkeklerde genital sigil hastalıgı daha şiddetli seyrediyor ve tedavisi de daha zor.

Erkekler Için HPV Testi Var mı?

Günümüzde, erkeklerde HPV’nin varlıgını gösterebilecek bir tarama testi bulunmuyor. HPV ilişkili kanserler ya da genital sigiller için onaylanmış HPV saptama testleri, erkeklerde tarama amaçlı olarak henüz mevcut degil.

• Erkeklerde ve kadınlarda genital sigil oluşma riskini gösterebilen, bilimsel olarak kabul görmüş bir test yok. Ancak genital sigiller çogunlukla kiçinin kendisi tarafından fark edilebiliyor. Eger kişi kendinde genital sigil oldugunu düçünüyorsa, bir hekimin muayenesinden geçmeli.
• Erkekler için genel HPV durumunu kontrol edebilecek hiçbir test ya da inceleme yok. Fakat HPV, genelde herhangi bir saglık sorunu yaratmadan, zamanla kendiliginden yok oluyor.
• Anüs kanseri için tarama rutin olarak önerilmiyor. Sadece riskli kişilerde (eşcinsel erkeklerde) düzenli tarama muayenesi ve pap testi öneriliyor.
• Penis kanseri için tarama testi bulunmuyor. HPV’den şüphelenen erkekler penis, testis torbaları veya anüs çevresinde herhangi bir anormallik olup olmadıgını kendi kendine kontrol etmeli. Penis ve çevresinde sigil, et beni, kabarıklık, yara, ülser, beyaz lekeler veya diger anormal yapılar fark ettiginde, mutlaka hekime başvurmalı.

HPV Için Bir Tedavi Yöntemi Var mı?

HPV için bir tedavi yöntemi bulunmuyor. Ancak erkeklerde HPV’den kaynaklanan saglık sorunlarının tedavisi için yöntemler mevcut.

Genital sigiller ilaçla, cerrahi yolla ve yakma ya da dondurma yoluyla tedavi edilebiliyor. Bu yöntemler arasında etkinlik açısından belirgin bir fark yok. Ancak sigiller sıklıkla tedavi edildikten sonraki dönemde tekrar ortaya çıkabiliyor, yani birkaç kez ve farklı tedavilere ihtiyaç duyulabiliyor. Genital sigillerin tedavi edilmiş olması, erkegin cinsel partnerine HPV bulaçtırma olasılıgını azaltmıyor. Bu nedenle, bazı erkekler genital sigillerin tedavi edilmesini tercih etmeyebilir. Bu durumda, sigiller kendiliginden yok olabilir, aynı biçimde kalabilir veya sayı ve boyut olarak büyüyebilir. Ancak sigiller kansere dönüçmez.

Penis, anüs, agız içi ve boyun kanserleri cerrahi yolla, ıçın tedavisi veya ilaçla tedavi edilebiliyor. Sıklıkla, bu yöntemlerin iki ya da daha fazlası birlikte kullanılıyor. Hastalar hangi tedavinin kendileri için daha uygun olacagına doktorlarıyla beraber karar veriyor.

HPV Bulaşma Olasılıgını Azaltmanın Yolu Var mı?

Erkeklerdeki genital sigillerin yüzde 90’ına anüs kanserlerinin çoguna sebep olan HPV tiplerine karşı koruyuculuk saglayan, güvenli ve etkin bir HPV aşısı mevcut. Bu aşı 9-26 yaş arasındaki kişilere uygulanabiliyor ve 6 ay içinde 3 kez yapılıyor. Kondom (prezervatif) eger başlangıcından sonuna kadar tüm cinsel temas/aktivite sırasında kullanılırsa, partnere HPV bulaşması veya HPV ile iliçkili hastalıklar ortaya çıkması olasılıgını azaltabiliyor. Ancak kondom tarafından örtülmeyen alanlara da HPV bulaşabildiginden, kondom kullanımı da HPV’den tam olarak korunmak için yeterli degil. HPV oldukça yaygın ve görünmez oldugu için, tek ve kesin korunma yolu cinsel temas kurmamak. Eger ilişkide bulundugu partnerinde HPV varsa, yaşamı boyunca tek bir cinsel partneri olan bir kişide dahi HPV olabiliyor.

HPV Aşısı Ne Kadar Faydalı?

HPV aşısı en sık rastlanan 4 HPV tipinden koruyor. Açının içe yaradıgı HPV tiplerinden ikisi genital sigillere, diger ikisi de anüs kanserine neden olanlar. Açı yeni HPV bulaşmalarına karşı korurken, mevcut HPV enfeksiyon veya hastalıklarını (örnegin var olan genital sigiller) tedavi etmiyor. Eger aktif cinsel yaşam başlamadan önce uygulanırsa, açının etkinligi daha yüksek.

• En çok çocuk ve genç erkekler açıdan yararlanıyor. Henüz cinsel ilişkide bulunmamış erkekler daha çok fayda saglıyor, çünkü HPV ile daha karçılaçmamıç olma olasılıkları yüksek. Cinsel açıdan aktif genç erkeklerde de açının koruyuculugu etkili, ancak eger o ana dek HPV ile karşılaşmışlarsa açının etkisi düşüyor.
• Genç eşcinsel erkekler, özellikle öncesinde az sayıda partneri olduysa ya da hiç olmadıysa, açıdan daha fazla yarar görebiliyor. Çünkü eşcinsel erkeklerde HPV iliçkili hastalık ortaya çıkma olasılıgı diger erkeklere göre daha yüksek.

HPV aşısı gayet güvenli ve etkin, önemli bir yan etkisi bulunmuyor. En sık rastlanan yan etki, koldaki aşı yerinde hassasiyettir. Güncel veriler aşının, erkekleri genital sigiller ve anüs kanserinden koruyabildigini gösteriyor. Bu aşının, erkekleri diger HPV ilişkili kanserlerden (penis, agız içi ve bogaz kanserleri) de koruyabilme özelligi olabilir, ancak henüz bunu kanıtlayan bilimsel çalışma bulunmuyor.

Eşlerden Birinde HPV Varsa Digeri de Risk Altında mı?

Cinsel partnerler genellikle HPV’yi birbirine bulaştırıyor. Eger uzun süredir birliktelerse ve birinde HPV varsa, büyük olasılıkla digerinde de görülüyor. Cinsel açıdan aktif çogu yetişkin, yaşamlarının bir döneminde HPV ile karşılaşıyor. Saglıklı, güçlü bagışıklık sistemi olan erkeklerin HPV ile ilgili saglık sorunu yaşamaları nadir görülüyor.

Her tür cinsel temasta başlangıçtan sonuna dek kondom kullanılması, HPV’nin diger eşe bulaşması ya da HPV ilişkili hastalıkların ortaya çıkması olasılıgını azaltıyor. Eger kişi cinsel açıdan aktif  degilse, doktorundan aşılanma konusunda bilgi almalı. HPV ile karşılaşmayı kesin olarak önleyebilecek tek yol, cinsel ilişkide bulunmamaktır. Eger partnerlerden birinde genital sigil varsa, bunlar ortadan kalkana ya da tedavi edilene dek cinsel ilişkiden kaçınılması gerekiyor. Erkeklerin, penis üzerindeki sigil ya da benzeri herhangi bir anormallik açısından kendini kontrol etmesi gerekiyor. Genital sigiller ya da olası cinsel yolla bulaşan hastalıklar açısından uzman bir hekime muayene olunması önemli.

HPV Varlıgı Ilişki Açısından Ne Anlama Gelir?

Bir kişi, sigil veya HPV ilişkili diger saglık sorunu ortaya çıkmadan yıllar önce HPV ile karşılaşmış ya da uzun süredir HPV taşıyor olabilir. Bu nedenle, erkegin mi kadından yoksa kadının mı erkekten HPV aldıgını bilebilmek mümkün degil. HPV varlıgı, partnerlerin kendi aralarındaki ilişki dışında bir cinsel ilişkide bulunduguna dair bir işaret olarak kabul edilmemeli.