HPV Aşıları
Yazar Metin Acu • Kadın Hastalıkları Ve Doğum Uzmanı • 30 Ekim 2019 • Yorumlar:
HPV aşıları özellikle genç kadınlarda daha sonraki yaşlarda genital siğiller-kondilom, rahim kanseri öncesi oluşan lezyonlar-pre-invaziv servikal lezyonlar ve serviks-rahim ağzı kanserinin önlemesi amacıyla kullanılmaktadır.
HPV aşıları HPV virüsünü major kapsül proteini L1 içerir ve virüs benzeri parçacık-VLP (virüs like particles) şeklinde hazırlanır. HPV virüsünün kendisini içermez.
-
Koruyucu- profilaktik HPV aşı programı 0.-1. ve 6. aylarda üç doz halinde yapılır.
-
Aşılamaya bağlı en yüksek ve etkili koruyuculuk 3 doz ile sağlanmaktadır.
-
HPV aşısı kullanılmayan kolun omuz bölgesine (deltoid kas içine) yapılır.
-
Şimdilik 3 doz aşılama sonrası aşı tekrarına-rapel gerek yoktur.
-
İlk aşılama programına tercihen ilk cinsel ilişki öncesi ve 20 yaşından önce başlanmalıdır.
-
İdeal olan ilk HPV aşı programına başlama yaşı 9-20 yaş aralığıdır.
-
Avrupa ülkelerinde ilk cinsel ilişki yaşından önce-17 yaşında doğum kontrol yöntemleri ile birlikte HPV aşılama programı başlanmaktadır. Aşılama programı sonrası 30 yaşına kadar 2 yıl aralarla, 30 yaşından sonra 5 yıl aralarla en az 3 kez PAP smear ile sitolojik tarama programı uygulanmaktadır.
-
HPV aşıları daha önce HPV virüsü (HPV DNA ile) karşılaşmamış kadınlarda daha etkilidir.
-
HPV aşılama programı öncesi HPV DNA testi yaptırmaya gerek yoktur.
-
26 yaşından büyük aktif cinsel yaşamı olan kadınlar da HPV aşılama programına alınabilir ancak koruyuculuğun daha düşük olabileceği hastalara anlatılmalıdır.
-
Erkeklerde iki Valanlı HPV Aşısı yaptırmak gereksizdir ancak genital siğillerin önlenmesi için dört Valanlı HPV aşısı önerilebilir.
-
Şimdilik HPV aşıları ile oluşan koruyucu antikor düzeylerinin en az 20 yıl yüksek düzeyde kalacağı öngörülmektedir.
-
HPV aşıları sadece HPV’ ye bağlı cinsel yolla bulaşan hastalıkları önlemez. Kanser önleyici etkinliği ön plandadır zira yapılan araştırmalar toplumdaki kadınların % 80’i HPV virüsünün serviks kanserine neden olduğunu bilmediklerini ortaya koymuştur.
-
HPV aşılama programı tamamlandıktan sonra da HPV DNA testi ve/veya PAP smear sitolojik tarama programlarına devam edilmelidir. Çünkü HPV aşılarının koruyucu etkenliği ancak bu takip yöntemleri ile tespit edilebilir.
-
Toplumdaki kadınların % 40’ı aşılandığında % 25 oranında, % 80’i aşılandığında % 51 oranında serviks-rahim ağzı kanserini önleyeceği düşünülmektedir.
-
Etkili bir HPV aşılama programı ile sitolojik PAP smear tarama aralıkları uzayacak, HPV DNA testlerinin kullanımı azalacak ve takip-tedavi maliyetleri düşecektir.
-
HPV enfeksiyonu (HPV DNA) taşıyan kadınların aşılaması ile ilgili sonuçlar henüz bilinmemektedir. Ancak var olan- mevcut HPV enfeksiyonlarını iyileştirmeye katkısı yoktur.
-
HPV aşı programı tüm HPV aşı tiplerine karşı tam koruma sağlamamaktadır.
-
HPV aşılama programının uygulama geçmişi çok yeni (2007’den beri) olduğundan HPV aşılama programlarının HPV’ ye karşı koruyuculuk süresi net bilinmemektedir.
-
Serviks-rahim ağzı kanserinden korunabilmek için bu koruyuculuğun ne kadar sürmesi gerektiği henüz bilinmemektedir.
-
Cevabı bilinmeyen tüm bu soruların yanıtları gelecek zamanlarda belirlenecektir.
HPV AŞILAMA PROGRAMI İLE İLGİLİ ACOG-ACS VE TJOD ÖNERİLERİ
-
Rutin HPV aşılama programı 9 -26 yaşlar arasında yapılabilir. İlk doz için 11-12 yaşlar uygun görülmektedir.
-
HPV aşısı en erken 9 yaşında uygulanabilir.
-
13-18 yaşları arasında aşılama programını kaçırmış ya da tamamlamamış genç kızlara da aşılama önerilmektedir.
-
Aşılama için ideal koşullarda cinsel ilişkinin başlamamış olması gereklidir.
-
Günümüzde HPV aşısı 26 yaş üzeri kadınlara ve erkeklere uygulanması araştırma konuları arasındadır.
-
Günümüzde HPV aşılama programı öncesinde HPV DNA testi ve PAP smear taraması yaptırılması önerilmez.
-
HPV aşılama programı serviks-rahim ağzı kanserinin tarama programını değiştirmemelidir. Zira HPV aşılama programı serviks-rahim ağzı kanser riskini azaltır ancak ortadan kaldırmaz.
-
Aşılama programı hastalarda yalancı bir korunma hissi uyandırarak takip programlarını bırakmalarına neden olabilir.
-
HPV aşıları oluşmuş sitolojik değişiklikler ve genital siğiller için tedavi edici değildir.
-
FDA’ya göre HPV aşısının gebelik de kullanımı Kategori B’ye uymaktadır. İnsanlarda yeterli çalışma yoktur.
-
HPV aşıları emzirme-laktasyon döneminde kullanılabilir.
-
HPV aşı programının başarılı pre-invaziv ve invaziv servikal lezyonlar üzerine etkinliği klinik ve tarama programlarının etkili bir şekilde yürütülmesine bağlıdır.