HPV - HUMUN PAPİLLOMA VİRUS NEDİR ?

HPV tensel temasla geçen viral enfeksiyondur. 100 den fazla çeşit HPV vardır. Cinsel bölgede, ağız ve boğazda enfeksiyona yol açan cinsel yolla bulaşan önemli olan 40 türdür. Cinsel temas veya oral seks yoluyla bulaşmaktadır. Bulaşması için tam cinsel birleşme olması gerekli değildir.

HPV hem kadınlarda hem de erkeklerde cinsel yolla bulaşan en sık görülen enfeksiyondur. Az sayıda partneri olanların bile zaman içinde HPV ye yakalanacağı ön görülmektedir.

Anneden bebeğe doğum sırasında bulaşmaya nadiren rastlanır.

HPV belirtileri nelerdir?

HPV enfeksiyonları çoğu zaman belirti vermez, enfekte kişiler cinsel partnerlerine bilmeden hastalığı bulaştırmış olurlar.

Daha nadiren HPV ciddi sağlık sorunlarına yol açan hastalıklara neden olur. Genital siğiller, üst solunum yollarında oluşan siğillerin yol açtığı reküren solunum yolu papillamotozisi HPV ye bağlı gelişir. Serviks kanseri, genital kanserler, anüs kanseri, boğaz ve solunum yolu kanserlerine yol açan HPV tipleri vardır. Siğile yol açan tiplerle kansere yol açan HPV çeşitleri başkadır.

Serviks kanserlerinin \%99 nedeni HPV enfeksiyonlarıdır. Her yıl dünya üzerinde 270.000 kadın HPV ye bağlı serviks kanseri nedeniyle hayatını kaybetmektedir.

HPV nin yol açtığı kanserler ancak ilerlediğinde belirti verir. Bu nedenle tarama testleri önem taşır.

HPV tarama testleri nasıl yapılmalıdır?

21 yaşından ufak olanlar cinsel aktiviteye başladıysa ve cinselliğe başlama yaşına göre HPV taraması yapılır. 21 yaşından önce HPV nin kendiliğinden gerilemesi mümkün olduğundan smear alınmaz.

21-29 yaşında olan kadınlardan 3 yılda 1 smear alınır. Smear sonucu anormal ise HPV taraması istenir.

30-65 yaşlarında 30 yaşında HPV taraması istenir normalse 5 yılda 1 smear alınır. Eğer HPV taraması yapılmadıysa 3 yılda 1 smear alınır.

Kansere yol açan 15 HPV virus tipinden biri veya birkaçı saptanırsa smear incelemesi sık yapılmalıdır.

HPV enfeksiyonları 10 veya daha çok yıl içinde kansere öncü servikal değişiklikler gösterir. Anormal prekanseröz hücrelerin varlığında kolposkopik inceleme yapılır.

HPV enfeksiyonlarının tedavisi :

HPV nin yok edilmesi tedaviyle mümkün değildir. Çoğu kez HPV kendiliğinden kaybolmaktadır.Ancak HPV enfeksiyonlarının yol açtığı siğillerin veya kanserin tedavisi hedeflenir.

Genital siğillerin tedavisi :

İlaçla tedavi :

-Genital siğillerin tedavisi doğrudan siğillerin üzerine sürülen kimyasallarla yapıldığında sigiller yok olana kadar çok kez uygulanması gerekir. Salisilik asid, podofiloks , trikloro asetik asit gibi kimyasallar sigil dokusunu yoke dip, sigil tabakalarını yok ederler.

-İmiquimod içeren ilaçlar siğilli bölgeye sürüldüğünde dokunun HPV ile savaşması için bağışıklığı arttırarak etki gösterir.

-Cerrahi ve diğer yöntemler

Kriyoterapi, elektrokoter, lazer cerrahisi, cerrahi olarak çıkartılması

Servikste kanser öncüsü lezyonların tedavisi

Rahim ağzının kanser öncesi lezyonları CİN1, CİN2, CİN3 olarak hafiften şiddetliye doğru sınıflanır. Smearde anormal hücre saptandığında kolposkopi ile biyopsiyle şüpheli dokudan parça alınır ve patoloji sonucuna göre tedavi planlanır.

CİN1 için tedaviye gerek yoktur. CİN1 lerin yarısı kendiliğinden iyileşir.

CİN2 –CİN3 lezyonların kansere dönüşüm potansiyelleri nedeniyle çıkartılması gerekir.

-LEEP (Elektrocerrahi Lupla Eksizyon İşlemi) en çok tercih edilen cerrahi yöntemdir.

-Konizasyon Rahim ağzından koni şeklinde doku çıkartılarak anormal hücreli alan temizlenir.

-Lazer tedavisi hücreleri yok etmek için lazer kullanılır.

HPV ÖNLENMESİ

HPV önlenmesi için geliştirilen aşılar pahalıdır. Dünya Sağlı Örgütü serviks kanserine bağlı ölümlerin \%85 inin gelişmekte olan ülkelerde olduğunu rapor etmiştir. Oysa ki A.B.D gibi ülkelerde 13-17 yaş kız çocuklarının \%60 ı erkek çocuklarının \% 40 ı aşılanmış olacaktır.

21 yaş altında ki erkeklerin, 26 yaş altında ki kadınların HPV aşısı yaptırmaları önerilmektedir.

Bağışıklık yetersizliği olan (HİV/AİDS olan) kişilerde aşı daha önce yapılmadıysa 26 yaşından sonrada yapılmalıdır.

Ülkemizde 2 çeşit aşı bulunmaktadır, çok yakın gelecekte bir aşı daha eklenecektir.

Şu anda ülkemizde bulunan 2 aşıyla da HPV 16-18’ e karşı koruyuculuk sağlanmaktadır. Serviks kanserlerinin yaklaşık \% 80’ninden bu iki HPV tipi sorumludur.

Dörtlü aşıyla siğillerin \%90’nından sorumlu olan HPV 6 ve 11’e karşıda korunma sağlanır.

Aşı nasıl uygulanır?

Hem ikili aşının hem de dörtlü aşının kas içine yapılması gerekir.

4 lü aşı ilk dozdan sonra ki 2. Ve 6. Ayda tekrarlanır. Toplam 3 doz aşı yapılır.

2 li aşı ilk dozdan sonra ki 1. Ve 6. Aylarda tekrarlanmalıdır.

Aşı kaç yaşında yapılmalıdır?

Aşıya karşı sonucun bağışıklık cevabının en yüksek olduğu yaş 11-12 yaştır. Bu nedenle aşının bu yaşlarda yapılması ileride servks kanserine karşı koruyuculuk şansını artırır.

Gebelikte aşı?

Gebelik sırasında HPV aşısı yapılmaz.

Gebelik öncesi 1 doz aşı yapıldıysa doğum sonrası 6. haftada sıfırdan başlayarak 3 aşı planlanır.

Gebelik öncesi 2 doz aşı yapıldıysa doğum sonrası 6. haftada 3. Doz yapılır. Emziren kadınlar HPV aşısı yaptırabilirler.