Huzursuz Bacak Sendromu
Yazar Ahmet Boyacı • Fizik Tedavi Uzmanı • 23 Kasım 2021 • Yorumlar:
Huzursuz bacak sendromu, genellikle bacakları hareket ettirme isteği ile karakterize bir rahatsızlıktır. Semptomlar istirahatte ortaya çıkar, hareketle hafifler. Hastaların semptomları akşamları ve geceleri daha kötüdür. Genellikle uyku sırasında ve bazen uyanıkken bacakların istemsiz, ritmik kısa kasılmaları görülür. Bazen kollar etkilenebilir. Birçok hastada uyku problemlerine ve buna bağlı olarak yaşam kalitesinin düşmesi ve depresyona neden olur. Hastaların yaklaşık %50'sinde neden aileseldir, ancak özellikle demir eksikliği, gebelik ve kronik böbrek yetmezliği gibi durumlarla ilişkili olabilir. Huzursuz bacak sendromunda dopaminerjik sistemin işlev bozukluğu ve beyindeki belirli bölgelerdeki demir depolarının azalması sorumlu tutulmaktadır.
Çoğunlukla bacaklarda engel olamadıkları hareket ettirme isteği, acı-yanma-karıncalanma şeklinde çok ağrılı olmayan, fakat oldukça rahatsız edici bir his şeklinde ifade etmektedirler. Bununla birlikte ağrılı periferik nöropatide ortaya çıkan tipte ağrı ve karıncalanma genellikle yoktur ve cilde dokunma hassasiyeti gözlenmez. Semptomlar tipik olarak günün sonuna doğru kötüleşir ve geceleri yatağa uzandıktan 15 ile 30 dakika sonra ortaya çıkar. Şiddetli vakalarda semptomlar günün erken saatlerinde hasta otururken de ortaya çıkabilir. Daha hafif vakalarda, yatak içerisinde bacaklarını hareket ettirmesi ve masaj şikayetleri rahatlatabilir. Daha şiddetli semptomları olan hastalar ise semptomları hafifletmek için yataktan kalkmak ve yürümek zorunda kalabilir. Uykuda gözlenen periyodik bacak hareketleri, uyku boyunca her 20 ila 40 saniyede bir 0,5 ile 5 saniye süren ve ayak bileğinde istemsiz, güçlü kasılma ile karakterizedir. Kafein, antidepresanlar, antipsikotikler, dopamin bloke edici bulantı ilaçları ve merkezi etkili antihistaminikler semptomları artırır.
Antikonvülzan ilaçlar (gabapentin, pregabalin), opioidler ve benzodiazepinler kullanılabilir. Tamamlayıcı tıp yöntemlerinden akupunktur, nöral terapi, ozon tedavisi, gevşeme egzersizleri, masaj etkili olabilir.