Huzursuz Bağırsak Sendromu Nedir?
Yazar Turan Çalhan • 25 Aralık 2023 • Yorumlar:
Huzursuz bağırsak sendromu, tıbbi adıyla irritabl bağırsak sendromu veya kısaltmasıyla İBS olarak adlandırılmaktadır. Ayrıca hassas bağırsak, stres bağırsağı ve stres koliti gibi halk arasında kullanılan isimleri mevcuttur. Bu makalede, İBS'nin ne olduğu, toplumdaki yaygınlığı, belirtileri, tanısı ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verilecektir.
İBS Nedir?
Hassas bağırsak sendromu veya İBS'nin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, genetik faktörler, stres, anksiyete, çocukluk çağı travmaları gibi durumların bu rahatsızlığı başlatma veya tetiklemede etkili olduğu düşünülmektedir. Mükemmeliyetçi kişilik yapısı ve hassas ruh haline sahip bireylerde İBS daha sık görülmektedir.
İBS'nin Toplumda Sıklığı
İBS, toplumda yaygın bir rahatsızlıktır. Ülkemizde bireylerin ortalama %30-40'ında İBS şikayetleri görülmektedir. Özellikle 15 yaşın altında ve 60 yaşın üstünde daha az görülürken, 20-30'lu yaşlarda zirve yapmaktadır. Bunun sebebi erişkinlik çağına geçiş döneminde yaşanan sınav-iş stresleri, aile kurma-iş edinme sırasında karşılaşılan güçlükler ve hayat sorumluluğunu aileden alıp kendi bünyesinde taşımanın getirdiği ek yükler olarak sayılabilir.
İBS Hastalarında Görülen Şikayetler
İBS hastaları genellikle karın ağrısı, şişkinlik, gaz, kabızlık, ishal, makat bölgesinde çatlak ve basur gibi yakınmalardan şikayetçi olabilirler. Bu şikayetler genellikle dışkılama sonrasında rahatlar ancak bir süre sonra tekrar ortaya çıkar.
İBS Tanısı ve Tedavisi
İBS tanısı koymak için hekim, hastanın hikayesini ve şikayetlerini ayrıntılı değerlendirir ve detaylı mueyene eder. Kan tahlilleri, görüntüleme yöntemleri ve endoskopi-kolonoskopi gibi tetkikler de kullanılarak diğer hastalıklar dışlanır. İBS şikayetleri diğer hastalık şikayetleri ile karışabileceğinden dolayı hekimin hastayı ayrıntılı bir kontolden geçirmesi İBS tanısı öncesinde önemlidir.
İBS teşhisi konulduktan sonra tedavi süreci sabır gerektirir. İBS'nin tedavi süreci, ilaç tedavisi, psikolojik destek ve terapi, beslenme düzeni ve uyku düzeninin düzeltilmesi, tetikleyici faktörlerin ortadan kaldırılması gibi adımları içerir. Tedavide başarı, hastanın ve hekimin iş birliği ile mümkündür.
Hassas bağırsak sendromu, multidisipliner bir yaklaşım ve sabır gerektiren, iyi bir hasta-hekim uyumuyla kontrol altına alınabilen bir rahatsızlıktır. Gastroenteroloji uzmanı, psikolog, psikiyatrist, beslenme uzmanı ve aile desteği ile birlikte çalışılarak, uzun dönemde başarılı bir yönetim sağlanabilir.