İdrar Kaçırma Problemi Tedavi Edilebilir!

Mesane idrar kesesi veya idrar torbası olarak bilinen organdır. Mesane kaslarının kasılma ve gevşemesi hem o bölgedeki sinirler hem de beyin tarafından kontrol edilir. Normal mesane içine idrar doldukça esner, basınç artışı olmaz. Mesane alt ucundaki kaslar kesenin ağzının kapalı durumda kalmasını sağlar. Mesaneden sonra üretra adında bir kanal bulunur. Bu yollardan herhangi birinde anatomik bir problem olması idrar kaçırmaya neden olabilir.

İdrar kaçırma, kontrol edilemeyen ve istemsiz idrar tutamama halidir. Her yaşta olabilirken, ileri yaşlarda daha sık görülür. İdrar kaçırma kişinin yaşam konforunu bozar, cinsel, sosyal ve psikolojik sorunlara yol açabilir. Fazla doğum yapmış kadınlarda, menopozdan ya da zor doğumlardan sonra kadınlarda idrar kaçırma sorunu yaşanabilir. Bazen hiç doğum yapmamış kadınlarda bile görülebilir. Hastalar özellikle; ağır yük kaldırma, öksürme, hapşırma, şiddetli gülme durumlarında idrarlarını kaçırırlar. Zor doğumlara bağlı olarak idrar kesesi sarkması da görülebilir.

Her dört kadından biri idrar kesesi ve pelvis tabanı ile ilgili problemlerden yakınır. "İdrarımı tutamıyorum!", "Saat başı idrara gidiyorum, neredeyse her tuvaleti tanıyorum!", "Korkumdan sokağa çıkamıyorum, komşuya gidemiyorum!", "Devamlı idrarım varmış gibi hissediyorum!", "Gece sık sık tuvalete gidiyorum!", "Sırt ve kasık ağrılarım var!" ya da "Aşağıda elime gelen bir şey var!".

Doğum sonrası her üç kadından biri idrar kesesi ile ilgili sorunlar yaşamaktadır, bunların çok az bir kısmı tamamen normale dönebiliyor. Hastalar yaşam şekillerini değiştirmekte, sosyal hayatlarını kısıtlamaktadırlar. Daha az su içerek böbrek taşı, idrar yolu enfeksiyonu ve depresyona kadar giden süreçler yaşanmaktadır. Utanma, kendine güveni yitirme ve partnerlerinin problemlerini fark etme korkusu gibi nedenlerle bu kişilerin cinsel yaşamlarında ciddi şekilde kısıtlanmıştır. Bu sorunlarını dile getirmek bir "tabu" olarak görülmekte ve çok az sayıda hasta yardım istemektedir. Şikayetlerini doktora veya yakınlarına anlatmaktan utanmakta, kendi yaşında bu problemlerin normal olduğunu düşünmektedirler.

İdrar kaçırmanın çeşitleri nelerdir?

• Stres inkontinansı: Gülme, hapşırma, öksürme, ağır eşya kaldırma gibi idrar kesesinde basıncın arttığı durumlarda olan idrar kaçırma tipidir. 
• Urge inkontinans: Burada hasta aniden idrara sıkışır ve kontrolsüz bir şekilde idrarını kaçırır. Mesanenin kontrolsüz kasılması söz konusudur. 
• Mix tip inkontinans: Her iki tip idrar kaçırma aynı anda vardır. 

İdrar kaçırma nasıl teşhis edilir? 

İdrar kaçırma şikayeti ile başvuran hastadan detaylı öykü alınır. İdrar kaçırmayı başlatan durumlar, kaçırmanın şekli ve sıklığı öğrenilir. "Öksürürken, hapşırırken ya da gülerken idrar kaçırıyor musunuz? Tam tuvalete gidecek iken yetişemeyip tuvalet kapısında idrar kaçırdığınız oluyor mu? İdrar kaçırmanıza, idrarda yanma ya da sık idrar çıkma eşlik ediyor mu? İdrar kaçırmanız ne zamandır var ve nasıl başladı? " gibi sorular hekim tarafından idrar kaçırmanın nedenini anlamak ve çeşidini belirlemek için size sorulacaktır. Hastaya; kan şekeri, idrar tahlili ve idrar kültürü, ultrason ve ürodinami istenebilir.

İdrar kaçırmanın nedenleri nelerdir? 

Obezite, ilerleyen yaş, idrar torbası sarkması, genetik, kabızlık, sistit, vajinal enfeksiyonlar, idrar yollarında veya böbrekte taş, şeker hastalığı, menopoz, zor doğumlar, bazı ilaçlar, demans alzheimer hastalığı. 

İdrar kaçırma nasıl tedavi edilir?

Öncelik sebebe yönelik tedavidir. Hastada aşırı kilo varsa uygun diyet ve egzersiz programı ile zayıflaması sağlanır. Sebep kabızlık ise diyeti düzenlenir, posalı beslenme önerilir, ilaç tedavisi verilir. Kontrolsüz şeker hastalığı ise hastanın ilaçları ve diyeti düzenlenir. Aşırı sıvı alımı önlenir. Aşırı sigara ve alkol kullanan hastalardan bunları azaltmaları istenir. İdrar yolu enfeksiyonları uygun antibiyotiklerle tedavi edilir. Mesane ve pelvik kasları güçlendirici egzersizler tavsiye edilir. İdrar tutamama durumlarında kullanılan ilaç tedavileri de vardır. Bunlar hekimler tarafından uygun hastalara verilirler. Eğer idrar kaçırma mesane sarkması, mesane boynu açısının bozulması gibi anatomik bir durumdan kaynaklanıyorsa cerrahi düşünülebilir. 

Nasıl tedavi olurum? 

Stres inkontinansı olan hastalarda önce kegel egzersizleri denenmelidir. Egzersizlerden fayda görmeyen hastalara %75-90 arasında başarı oranları olan ameliyat seçenekleri sunulmalıdır. Bu ameliyatların çoğu uzman bir ürojinekolog tarafından kolaylıkla yapılabilen 15-30 dakika süren kısa ameliyatlardır. Hasta aynı gün evine gidebilir. Aşırı aktif mesane hastalığı olan hastalar ise kesinlikle ameliyat edilmemelidirler. Bu hastalara ilaç tedavisi verilmelidir. Bu iki temel problemden başka nörolojik veya diyabetik sorunları olan hastalar da mevcuttur bu tip hastalar multidisipliner bir yaklaşımla tedavi edilmelidirler. Bu durumlarda dahiliye ve nöroloji hekimlerinin de görüşü alınarak tedavi planlanmalıdır. 

Tedavi olmam gerekir mi? 

Hekiminiz sizi değerlendirmeli ve tedavi olmanız gerekip gerekmediğine karar vermelidir. Ancak siz idrar kaçırma probleminizin hayatınızı ciddi etkilediğini, sosyal ve psikolojik olarak sizde olumsuz etkileri olduğunu düşünüyorsanız bunu doktorunuza açık ve net ifade etmeli ve yardım talep etmelisiniz.

İdrar kaçırma kaderiniz olmasın!