IF Diyeti Nedir, Zayıflama Üzerine Etkileri Var Mıdır?

İngilizcesi Intermittent Fasting olan, ‘Aralıklı Oruç’ veya ‘ Açlık Diyeti’ son günlerde hayli popüler hale geldi. Peki, aralıklı orucun ne olduğu, nasıl uygulandığı, zayıflama üzerine etkisinin olup olmadığını sizler için araştırdım. Bir diyet şeklinden daha çok beslenme düzeni ve yaşam şekli olarak geliştirilmiştir. Yurt dışında geliştirilen bu uygulama, yemek yeme süresi ve açlık süresine göre ayarlanmış bir beslenme düzenidir. Hangi yiyeceklerin yenilmesinden ziyade hangi zamanda, saatlerde yemeniz gerektiğini planlıyor.

Kilo vermek için yeni bir yaklaşım sunan IF; diyabet, bunama ve kansere yakalanma riskini azaltmak isteyen bilim adamları tarafından geliştirilmiştir. İlk olarak Dr. Michael Mosley tarafından ortaya atılmıştır. Birçok farklı IF programı türediyse de en çok tercih edilenleri, ‘Hızlı Diyet/5:2 Diyeti’ ve ‘8 Saat Diyeti’ dir.

Hızlı Diyet/5:2 Diyeti: Aralıklı açlık diyetlerinin çıkış noktası olan 5:2 diyet şekli; beş gün düzenli beslenmeyi, iki gün kadınlar için <500 kkal/gün enerji alımı, erkekler için <600 kkal/gün enerji alımını içermektedir. Yani 5 gün harcanan kalori kadar kalori alımı, ardışık olmayan 2 günü ise ciddi enerji/kalori kısıtlamasını gerektiren yeme şeklidir.

8 Saat Diyeti: Bireylerin belli zaman aralıklarında yemek yeme süresi ve geri kalan zamanda ise açlık süresinin olduğu beslenme şeklidir. Açlık ve yemek yeme süreleri kişinin yaşam şekline göre belirlenir. Fakat en çok tercih edileni 8:16 yeme şeklidir. Yani 8 saat yemek yeme süresi, 16 saat ise açlık süresi olarak geçirilir. Örneğin; saat 08:00 - 12:00 açlık süresi, 12:00 – 20:00 yemek yeme süresi, 20:00 – 08:00 açlık süresidir. Açlık süresinde kalorisiz besinler tüketmek serbesttir. Yani su, şekersiz çay/kahve veya bitki çayları gibi.

Yapılan araştırmalarda aralıklı oruç yönteminde kilo kaybı olduğu görülüyor. Fakat çalışmaların birçoğu besin zamanlaması ile değil diyetin protein içeriği ve alınan kalorinin azalmasından kaynaklı kilo kaybı olabileceğini gösteriyor. Sağlık üzerine olan faydalarını net söylemek adına daha çok insan üzerinde yapılan çalışmalara ihtiyaç var diyebiliriz. Şu ana kadar olan çalışmalar, daha çok hayvanlar üzerinde yapılmıştır. Bu çalışmalara göre insülin direncini azaltabileceği, tip2 diyabete karşı koruyucu olabileceği bulunmuştur. İnflamasyonu azalttığı, kolesterol seviyelerini azaltarak kalp sağlığını koruduğunu, bazı kanser türlerini koruyabileceği de bulunan sonuçlar arasındadır.  

Zayıf ve yeme bozukluğu olan kişiler, çocuklar, hamileler/emziren bayanlar, diyabet hastaları ve kan şekeri dengesiz olanlar, aşırı stresli olan kişiler kesinlikle uygulamamalıdır. Takılan kilo direncini kırmak ve metabolizmayı şaşırtmak amacıyla kısa vadeli uygulanabilir. Fakat uygulanan programın veya yeme şeklinin ömür boyu sürdürülebilir olması son derece önemlidir. Uygulayacak kişilerinse beslenme uzmanı eşliğinde uygulamalarını tavsiye eder, sağlıklı günler dilerim.