İleri Yaşlarda Beslenme

Beslenme, açlık duygusunu bastıracak şekilde yemek ya da her istediğini istediğin miktarda yemek değildir. Bilinmelidir ki; iyi yaşamanın birinci koşulu iyi beslenmektir. Ülkemizde gün geçtikçe artan yaşlı nüfusunun önemli bir bölümünde yetersiz, dengesiz ve bilinçsiz beslenmeden kaynaklanan şişmanlık, diyabet, kalp-damar hastalıkları, osteoporoz, felç ve iskelet-kas sistemi hastalıkları oldukça fazla görülüyor.

Yapılan araştırmalardan elde edilen bulgular insanın 50'ye yakın türde besin ögesine gereksinim duyduğu yönünde... Gereksinim duyulan besin ögelerinin gereğinden çok ya da gereğinden az alımı söz konusu olduğunda büyüme-gelişmenin engellenmesi ya da sağlığın bozulması muhtemeldir.

Yaşlılık döneminde yetişkin nüfusa oranla enerji ihtiyacında bir azalma söz konusudur, ancak genel manada besin ögeleri gereksinimi azalmaz; aksine yaşla birlikte emilim, sindirim ve depolama yetenekleri zayıfladığından besin ögelerine olan ihtiyaç da fazla olur. Enerji kısıtlaması şekerli, yağlı, hamur işi yiyeceklerin azaltılmasıyla sağlanmalıdır. Bunun yanında protein miktarı günlük enerjinin %15-20'si olacak şekilde beslenme programı düzenlenmelidir.

Yaşlılık döneminde tüm vitamin ve mineraller yeterli düzeylerde alınmalıdır. Özellikle B grubu, C , D ve E vitaminlerinin alımının yaşlılarda olumlu etkileri olduğu yapılan araştırmalarda gösterilmiştir. E vitamini antioksidan özelliğinden dolayı hücre zarındaki yağların bozulmasını önleyerek hücre sağlamlığını ve bütünlüğünü korur. D vitamini ise yetersiz güneş ışığı alımından kaynaklı olarak ülkemizde her 10 kişiden 9'unda eksikliği görülen bir vitamin olup mutlaka takviye edilmesi gereken bir vitamindir. Ayrıca hareketsizliğe ve yeme düzenine bağlı olarak kabızlık görülen yaşlı bireylerde laksatif kullanımı bağırsak florasına zarar verdiğinden besin ögeleri emilimi de bundan olumsuz etkilenir. Kalsiyum, magnezyum, fosfor, çinko, krom minerallerine olan gereksinim karşılanamadığı durumlarda da yaşlılar açısından riskli bir süreç başlamış olur.

Yaşlılık döneminde dikkat edilmesi gereken hususlar;

• Besin çeşitliliği sağlanmalı, tek tip beslenilmemelidir. Örneğin bir öğünde sebze grubundan yeşil yapraklılar seçilirse, diğer öğünde sarı-kırmızı sebzelerden seçim yapılmalıdır.
• En az 3 öğün beslenilmeli, öğün atlanmamalı, özellikle kahvaltı ve akşam yemekleri geç saatlere bırakılmamalıdır.
• Diyet yağı azaltılmalı, yağda kızartma ve kavurmalardan kaçınılmalıdır. Yemekler haşlama, buğulama, ızgara, buharda ya da fırında pişirme yöntemleri tercih edilerek hazırlanmalıdır.
• Sıvı yeteri kadar tüketilmeli, vücuttan sıvı kaybına neden olan uyarıcı nitelikteki çay ve kahve gibi içecekler ile gazlı meşrubatlardan uzak durulmalıdır.
• Rafine şekerlerden kaçınılmalı, besinlerin doğal yapısındaki karbonhidrat tercih edilmelidir.
• Posa bakımından zengin beslenilmelidir. Ekmekler tam tahıllı buğday ekmeği olarak tercih edilmeli, sebze ve meyve tüketimi artırılmalı, haftada en az 2 kez kurubaklagil tüketilmelidir.
• Haftada 2 kez balık tüketilmesine özen gösterilmelidir.

Haftada en az 3-4 kez 30'ar dakika zorlamayan kısa yürüyüşler yapılmalıdır