İnmemiş Testis Nedir ? Hangi Sorunlara Yol Açabilir? Nasıl Tedavi Edilir?

Normalde yeni doğan erkek bebeklerin testislerinin skrotumda (halk dilindeki adı ile torbalarda) olması gerekir.

İnmemiş Testis Nedir ?

Eğer bir ya da her iki testis skrotuma inmemiş ise bu durum inmemiş testis olarak adlandırılır.

Tıp dilindeki karşılığı Yunanca kökenli bir kelime olan ‘Kriptorkidizm’dir. Bu biraz daha genel bir anlam taşır ve testislerin hiç gelişmemesini ya da gelişip farklı bir yere gitmesini (ektopik testis) de içerir.

İnmemiş testis erkek çocuklarda en sık görülen doğumsal problemlerden biri olup, yaklaşık olarak doğan her 100 erkek bebekten 3-4 tanesinde görülebilir. Bu oran bir yaşını tamamlayan çocuklarda % 0.8-1.0 olarak bildirilmektedir.

İnmemiş Testis vakalarının yüzde 35-45’i doğumdan sonraki ilk 3-6 aylık süre içinde kendiliğinden inebilmektedir.

İnmemiş testis görülme sıklığının doğum haftası ve kilosu ile yakın ilişkisi vardır.

Bugün inmemiş testise yol açabileceği bilinen en önemli risk faktörleri erken doğum ve daha da önemlisi düşük doğum ağırlığıdır.

1500 gram ve altında doğan erkek çocuklarda görülme sıklığı yüzde 60-70’ leri bulmaktadır.

Prematüre bebeklerde bu oran yüzde 35’lere kadar yükselebilmektedir.

İnmemiş testis hangi sorunlara yol açabilir ?

İnmemiş testisin ile ilgili en önemli nokta erkek bebeğin ilerideki çocuk sahibi olabilme potansiyelinin etkilenme (infertilite) riskidir. Ayrıca testis kanseri riski bu bebeklerde normale göre daha yüksektir. İnmemiş testislerin kendi etraflarında dönme ve boğulma (torsiyon) riski normale göre artmıştır. Testisi inmeyen bebeklerde beraberinde kasık kanalı açık kalıp fıtık gelişebilme riski vardır. Ayrıca kasık kanalında kalan testisler travmaya (darbelere) daha açıktır.

Son olarak testisin skrotumda olmamasının yani boş skrotumun ileride o çocuk için yaratacağı olumsuz psikolojik etkiler de göz ardı edilmemelidir.

İnmemiş testisli olguların %80’inde, testis kasık kanalı ya da farklı bir yerde ele gelir.

Muayene esnasında inguinal bölge, femoral bölge, perine ve karşı skrotum dikkatlice gözden geçirilir. Palpe edilen testis inguinal kanaldan skrotuma doğru sıvazlanır. Testis muayene ile skrotuma kadar indirilebiliyor ve bırakınca da bir süre skrotumda kalmaya devam ediyor ise retraktil testis (utangaç testis) olarak kabul edilir.

Tek taraflı inmemiş testis olgularında, karşı testisin normalden büyük yani hipertrofik görülmesi o taraf testisin atrofik olabileceğini düşündürür.

Hiçbir şekilde ele gelmeyen, bulunamayan olgularda ise testisin karın içinde kalmış olma olasılığı söz konusudur. Bu durumda ise hiçbir görüntüleme yöntemi (MR dahil) yeterli güvenilirliğe sahip olmayacağından, en uygun yaklaşım çok ince optik aletler ile girilerek (laparoskopi) karın içerisinin araştırılmasıdır.

İnmemiş testis hastalarının %30’unda sorun bilateraldir (2 tarafta da vardır).

Bilateral ele gelmeyen testisi olan ve ayrıca penis ile ilgili mikropenis veya hipospadias  gibi ciddi sorunu olan hastalar şüpheli genital yapılı olarak kabul edilir.

Böyle hastalar çocuk endokrinoloji uzmanları ile birlikte değerlendirilmesi ve hormon analizlerinin ve  kromozom analizlerinin yapılması gereklidir.

İnmemiş Testis Tedavisi

Doğumda yerinde olmayan testislerin doğum sonrası kendi kendilerine inmesi söz konu olabileceğinden testis indirme ameliyatı için bir süre beklemek gerekebilir.  Burada maksimum bekleme sınırı birinci yaştır. Birinci yaşta testis inmemiş ise mutlaka cerrahi olarak testis indirme ameliyatı yapılarak indirilmelidir. Testis indirme ameliyatı dışında bir takım hormon tedavileri de söz konusudur.

İnmemiş testis ameliyatında geç kalma çok önemli geri dönüşü olmayan sorunlara yol açabilir