İnmemiş Testis Nedir?

İnmemiş testis, genitoüriner sistem anomalilerinin en sık olanıdır. Bir veya her iki testisin olması gereken skrotum dediğimiz testis torbasında olmamasıdır. Testis ya yoktur ya da ele gelmiyordur. Testislerin bir yaşına kadar mutlaka yerine indirilmiş olması gerekmektedir.

İNMEMİŞ TESTİS BELİRTİLERİ NELERDİR?

İnmemiş testis aileler tarafından kolaylıkla tespit edilebilen bir durumdur. Aileler çocuklarının bezlerini değiştirirken testislerin yerinde olup olmadığını muayene ederek tespit edebilirler. Bu durum fark edilir edilmez ailenin çocuğu bir doktora götürerek muayene ettirmesi oldukça önemlidir.
İNMEMİŞ TESTİSİN TOPLUMDA GÖRÜLME SIKLIĞI NEDİR?

Normal zamanında yapılan doğumlarda inmemiş testis görülme sıklığı % 3’tür. 1 yaşına gelindiğinde bu oran % 1’e iner. Erken doğumlarda inmemiş testisin görülme sıklığı % 30’lara kadar çıkmaktadır. Elle yapılan muayenelerin % 20’sinde testisler hissedilmez. Bu elle hissedilemeyen testisler ya hiç oluşmamıştır ya da olduğu yerde gelişemeyip yok olmuştur.

İNMEMİŞ TESTİSLER TEDAVİ EDİLMEZSE NELERE YOL AÇAR?

İnmemiş testisler tedavi edilmezse bunlarda ileride üreme problemleri ortaya çıkar yani bunların ileride doğurtkanlık yetenekleri testisin tek taraflı inmemiş ya da iki taraflı inmemiş olmasına göre değişen oranlarda fertilite oranları düşmektedir. Ayrıca inmemiş testislerde artmış testiküler gen hücre tümörü riski söz konusudur. Bunlarda gen hücre tümörü gelişme riski normal çocuklara göre artmış orandadır. Ve bu olgularda testisin kendi etrafında dönme yani torsiyon dediğimiz patolojinin ortaya çıkması ve fıtık kesesinin yatkınlığı olması da inmemiş testisli olgularda daha yüksek oranda görülmektedir.

İNMEMİŞ TESTİS NE DEMEKTİR?

İnmemiş testis, testisin olması gereken yerde yani torbada olmaması halidir. Burada testis ya yoktur ya da normal yerine inmemiştir. İnmediği seviyeye göre, hangi seviyede kalmışsa, bulunduğu seviyeye göre adlandırılır ve o yönde tedaviye gidilir.

İNMEMİŞ TESTİS VAKALARINA HANGİ SIKLIKLA RASTLANIR?

İnmemiş testis normal doğumlarda % 3 oranında görülürken normalden önce yani prematür doğumlarda bu oran % 30’lara çıkabilmektedir. Testisler ilk 1 yıl içinde kendiliğinden vücutta artan hormon profiline bağlı olarak yerine inebilir. 1 yaşına gelindiğinde inmemiş testis oranı % 1’ler civarındadır.

İNMEMİŞ TESTİSİN NEDENLERİ NELERDİR?

Testisin normal anatomik yerine inmesi için geçen iki tane faz vardır. Bu hamilelik döneminde anne

karnındayken birinci faz testisin çocuğun karnının içinde hareketi, ikinci faz da çocuğun kasıklarından torbaya iniş yerindeki hareketidir. Testisin yerine inmemesinde bu iki fazdaki bazı faktörler etkili olmaktadır.

Bununla alakalı bazı teoriler mevcuttur. Fakat hamilelik esnasındaki yaşam süreci veya genetik faktörlerin testisin normal anatomik yerine inmesine engel olacak bir belirti bugüne kadar tespit edilememiştir.

İNMEMİŞ TESTİS TEDAVİ EDİLMEZSE NE GİBİ SORUNLARA YOL AÇAR?

İnmemiş testis tedavi edilmezse 4 temel patoloji ortaya çıkabilir. Birincisi testiküler kanser riski. Bu rölatif risk normal çocuklara göre, inmemiş testisli çocuklarda 2,75-8 katı fazladır. İkincisi kısırlık riski. Bu risk de bu hastalığın tek ya da iki taraflı olması durumuna göre değişir. Ayrıca testikülertorsiyon dediğimiz testisin kordonunun kendi etrafında dönmesi sonucu testisin kanlanması bozulur ve testis hayatiyetini yitirir. Bir de inmemiş testisler fıtıkla beraber olabilir. Bu da mutlaka tedavi edilmesi gereken bir durumdur.

İNMEMİŞ TESTİSE NE ZAMANA KADAR MÜDAHALE YAPILABİLMEKTEDİR?

İnmemiş testis 1 yaşında mutlaka düzeltilmelidir. Yani 1 yaşında testis normal anatomik lokasyonunda olmalıdır. 2 yaşından sonra testiste oluşacak değişiklikler bir daha geriye dönüşü olmayan değişikliklerdir.

Bu nedenle en geç 2 yaşında bu tedavi tamamen bitirilmiş olmalıdır.

İNMEMİŞ TESTİS İLERİDE KISIRLIĞA SEBEP OLUR MU?

İnmemiş testis hikayesi olan erkeklerde kısırlık riski artmıştır. Kısırlık riski inmemiş testisin tek ya da iki taraflı olmasına göre de değişir. Sonuç olarak iki taraflı inmemiş testisi olanlarda baba olma ihtimali % 65 iken tek taraflı inmemiş testisli olgularda babalık oranı % 90lardadır. Normal çocuklarda da babalık oranı % 93’tür.

AİLELER İNMEMİŞ TESTİS SORUNU OLUP OLMASIĞINI NASIL TAKİP EDEBİLİRLER?

Aileler çocuklarında testislerin yerine inip inmediğini en güzel banyo yaparken değerlendirebilirler. Çocuklar banyo yaparken testislerin yerinde olup olmadığı el ile muayenede anlaşılabilir ve aynı zamanda bu durum gözle de görülebilirdir. Ayrıca rutin çocuk doktoru muayenesinde de mutlaka testislerin değerlendirilmesi gereklidir.

ÇOCUKLARINDA İNMEMİŞ TESTİS SORUNU OLAN AİLELER NE YAPMALIDIR?

Aileler çocuklarında inmemiş testis sorununu saptadıktan sonra ilk yapacakları iş derhal bir çocuk üroloğuna müracaat etmektir. Bu çocuklarda iki önemli alternatif söz konusudur. Ya testis hiç oluşmamıştır, ya da testis inme yolunda herhangi bir yerde kalmıştır. Önce bunun tespiti gerekmektedir. Bu testis var mı yoksa hiç gelişmedi mi ona göre de yapılacak tedavinin şekli belirlenmelidir.

BEBEĞİN DOĞUMUNDAN SONRA KAÇINCI AYA KADAR TESTİS İNMESİ BEKLENMELİDİR?

Normal doğumlarda % 3 oranında inmemiş testis görünürken erken doğumlarda bu oran % 30lara kadar çıkmaktadır. Bebeklerin ilk 3 ayında daha doğrusu 3. aydaerken puberte ya da mini puberte dediğimiz safhada bütün hormonlar en üst düzeye kadar çıkar ve burada inmemiş testisi olan çocukların testisleri normal yerine iner. 3 aylıkken testisler yerine inmediyse bu testislerin bir daha yerine inme şansı oldukça düşüktür. Ama yine de 1 yaşına gelindiği zaman inmemiş testis oranının % 1 olduğunu görürüz. Yani 1 yaşına kadar hala bu testisin normal yerine inme ihtimali vardır. Ancak 1 yaşından sonra beklemek hatadır.

ÇOCUĞUN TESTİSİNDE BİR ANORMALLİK FARK EDİLDİĞİNDE HANGİ DOKTORA GÖTÜRÜLMELİDİR?

Aileler eğer çocuklarının testisleri ile alakalı bir anormallik tespit ederlerse, ilk götürecekleri kişi çocuk üroloğudur. Eğer bulundukları yerde çocuk üroloğu yoksa, bir üroloji uzmanına veya çocuk cerrahi uzmanına göstermelerinde büyük fayda vardır.

İNMEMİŞ TESTİS TEDAVİSİNDE HANGİ YÖNTEMLER UYGULANIR?

İnmemiş testis tedavisinde 2 ana yöntem vardır. Biri hormonal tedavi, biri cerrahi tedavi.

İNMEMİŞ TESTİS AMELİYAT ÇEŞİTLERİ NELERDİR?

İnmemiş testis cerrahisini iki ana grupta inceleyebiliriz. Açık cerrahi ve kapalı cerrahi yöntemi olan laparoskopi. Açık cerrahi kasıktan yapılan inguinal orşiyopeksi ve skrotal cerrahi olarak adlandırılan, torbadan yapılan cerrahi müdahale olarak iki alt gruba ayrılabilir.

İNMEMİŞ TESTİS AMELİYATLARI GENEL ANESTEZİ ALTINDA MI YAPILIR?

İnmemiş testis ameliyatları genel anestezi altında yapılır. Genelde ameliyattan 2 saat sonra çocuk bir şeyler yemeye ve içmeye başlar ve aynı gün evine gönderilir.

İNMEMİŞ TESTİS AMELİYATINDAN SONRA HASTA NASIL TAKİP EDİLMELİDİR?

İnmemiş testis ameliyatından sonra, ameliyatı takip eden 3 ay sonunda skrotal utrason ile testisin gelişimi değerlendirilmelidir. Ayrıca inhibin-b hormonuyla da testisin spermatogenetik aktivitesi değerlendirilebilir.

İNMEMİŞ TESTİS AMELİYATININ RİSKLERİ NELERDİR?

İnmemiş testis ameliyatının en önemli iki riski vardır. Birincisi sperm kanalının kesilmesi, ikincisi de testisi besleyen ana atar damarın zarar görmesi. Ana atar damar eğer zarar görürse testisin beslenmesi bozulacağından dolayı bu testisin gelişimini tamamen durdurmaktadır. Sperm kanalının kesilmesi de ileride o testisten oluşan spermlerin normal yoldan dışarıya çıkmasını engelleyecektir.

İNMEMİŞ TESTİS AMELİYATINI KİMLER YAPAR?

İnmemiş testis ameliyatını prensip olarak çocuk ürolojisi uzmanları yapar. Fakat çocuk ürologlarının olmadığı yerde eğer çok şart ise bir ürolog veya çocuk cerrahı tarafından da bu ameliyat gerçekleştirilebilir.

HAREKETLİ (RETRAKTİL) TESTİS NEDİR?

Hareketli veya retraktil testis, kendiliğinden torbaya inebilen testis demektir. Ayrıca muayenede zayıf bir traksiyonla bu testisi yerine indirebiliriz ve bir müddet orada kalabilir. Gerçek inmemiş testiste böyle bir şey söz konusu değildir. Retraktil testisin takip edilmesini gerektiren en önemli yanı bu olguların 3te 1inde zamanla gerçek inmemiş testis haline dönebilme durumudur.

HAREKETLİ TESTİSİN İNMEMİŞ TESTİSTEN FARKI NEDİR?

Hareketli veya retraktil testis ile gerçek inmemiş testis arasındaki en önemli fark, gerçek inmemiş testiste testisin hiçbir şekilde torbaya inmemesidir. Ancak retraktil testiste testis kendiliğinden torbaya inebilir ve bir süre orada kalabilir.

HAREKETLİ TESTİSİ ALELERİN NASIL TAKİP ETMESİ GEREKİR?

Hareketli testis, dönem dönem testisin torbada olduğu haldir. Aileler çocukların testislerini bilhassa banyo yaparken değerlendirmeli, ayrıca gündüz değişik zamanlarda da çocuklarını muayene ederek testislerin yerinde olup olmadığını tespit etmelidir. Eğer uzun süreli veya çok sayıda muayenede testisler yerinde değilse bu durumda süratle bir doktora başvurmaları gereklidir.

HAREKETLİ TESTİSE KAÇ YAŞINA KADAR MÜDAHALE EDİLEBİLİR?

Hareketli testislerde en önemli konu, bu vakaların 3te 1inde gerçek inmemiş testis oluşma durumudur. İşte bu gerçek inmemiş testis haline döndükleri anda bunların derhal cerrahi olarak normal yerine getirilmeleri gerekir. Ama bunun gerçek inmemiş testis haline dönüp dönmediğini algılayabilmek son derece zordur.

Aileler çocuklarını değişik zamanlarda testislerine bakarak yerinde olup olmadığını değerlendirmeli, eğer uzun süreli olarak yerinde olmadıklarını görürlerse mutlaka doktora başvuruda bulunup bunun gerçek inmemiş testise dönüşüp dönüşmediğinin tespitini yaptırmalıdırlar.

HAREKETLİ TESTİS KENDİLİĞİNDEN İYİLEŞEN BİR DURUM MUDUR?

Hareketli testis eğer gerçek inmemiş testise dönüşmediyse, herhangi bir tedaviyi gerektirmez. Sadece, aile tarafından dönem dönem çocuğun skrotum dediğimiz torbasında testisin var olup olmadığı denetlenmelidir.

TORBADAN YAPILAN İNMEMİŞ TESTİS (SKROTAL ORŞİOPEKSİ) AMELİYATINDA NELER YAPILMAKTADIR?

Skrotal orşiopeksi ameliyatında kesi yani insizyon tamamen torbadan yapılmaktadır. Torbadan insizyon yapılarak testis bulunur. Eğer etrafında buna yapışık bir fıtık kesesi var ise fıtık kesesi de serbestlenir.

Serbestlendikten sonra yeterli uzunluğu elde etmiş olan testis torbaya tespit edilerek ameliyat sonlandırılır.