İnsan Sevdiğine Küser (Mi)?

"İnsan sevdiğine küser" derler. Aslında bu sözde haklılık payı vardır. Hayatımızda değer verdiğimiz insanlar bizi hayal kırıklığına uğrattıklarında onlara gücenir ve sesiz kalmayı tercih edebiliriz. Değer verdiğimiz kişinin de bize değer vermesini ve bizi anlayıp, ciddiye almasını bekleriz. Bu beklentini karşılanmadığına inandığımızda o kişiden kendimizi çekeriz. Yapılan eylemi o kişiden beklemediğimiz için inciniriz. İncinmenin sonunda da duygularımızı soğutmak ve sakinleşip olayın muhasebesini yapmak son derece doğal bir davranıştır. Ancak küskünlük gereğinden fazla sürdüğünde anlamını ve amacını aşarak iletişimde kopmalara neden olur. Gereksiz uzunluğa sahip küskünlükler manipülasyon ve ceza amacı da taşıyabilir.

Küsmek eylemi de çoğu davranış gibi öğrenilmiş davranışlardandır. Çoğunlukla çocukluk döneminde anne babaların iletişimlerinde küskünlüğe yer vermesi ya da çocuklarına karşı küskünlük göstermeleri sonucunda çocuklarına olumsuz örnek teşkil edebilirler. Çocuğa küsmenin çocuğu reddetmek anlamına geldiğini ve bunun çocuğa davranışlarını durdurması adına fayda sağlamadığı gibi kaygı seviyesini arttırıp, değersizlik düşüncesine neden olduğunu unutmamak gerekir. Nitekim çocuğunuza küstüğünüzde "ancak benim istediğim şekilde davranırsan seni kabul eder ve severim" mesajı vermiş olursunuz. Tabii ki yaşanan olayın sıcaklığı ile biraz sessiz kalma ihtiyacınız doğmuş olabilir. Sonuç itibariyle çocuklarınız hayatınızda yer alan en çok değer verdiğiniz varlıklardır. Dolayısıyla onlara kırılmanız ya da içerlenmeniz kabul edilebilir. Ancak böyle bir durumda  çocuğunuza küsmek yerine "yaptığın davranıştan ötürü gerçekten üzgün ya da kızgın hissediyorum, bu yüzden bana biraz zaman ver ardından konuşalım" şeklinde açıklama yapılması yeterli olacaktır. Bu süreçte siz sakinleşene kadar iletişimi azaltabilirsiniz ancak çocuğunuza karşı tamamıyla sırtınızı dönmeniz onu cezalandırmak anlamına gelecektir. Bu durum onları ciddi anlamda suçlu hissettirebilir. Onlar da sizi kırmamak adına  çok pasif bir hal alıp  her davranışlarında onay beklentisi içinde olabilir ya da sevginin koşula bağlanmasının verdiği etkiyle öfkelenip daha fazla problem davranış üretebilirler. Ayrıca çocuk kendini kusurlu hissedeceğinden ileriki yaşantısında da bol bol alıngan bir yapı sergileme olasılığı artar. Bu durum da sosyal hayatı, arkadaşlıklar ve dostlukları son derece olumsuz şekilde etkiler. Yalnızlığa sebebiyet verir.

                          Bununla beraber küsmeyi örnek alan ve işe yaradığına inanan çocuk bu davranışı anne ve babayı manipüle etmek amacıyla da kullanabilir. Kendini zayıf ve çaresiz hisseden çocuk kontrolü sağlamak ve anne babasının tepkisinden kaçınmak amacıyla kendini iletişime kapatıp, küsebilir. Bu sayede anne babasının vicdanına dokunabileceğini ve onların sakinleşebileceğini düşünür. Özellikle çok fazla ceza beklentisi olan çocuklar sessiz kalarak karşısındakini yumuşatmayı deneyebilir. Bu yüzden çocuklarınızın hatalarını sohbet ederek suçlayıcı olmadan, utanmalarına sebebiyet  vermeden anlatmanız gerekmektedir. "Bunu neden yaptın, ne hissettin, peki sence bunu yapmanın sonuçları neler olabilir, bir daha aynı durumla karşılaştığında sorunu nasıl çözebilir, nasıl tepki verebilirsin" gibi soru cevaplarla problemler üzerinde sohbet etmek etkin yöntemlerdendir. 

                            Aynı durum istekleri gerçekleşmeyince anne babasına kızan çocuklarda da görülür. Bu sayede anne babaya kendini acındıracağına inanan çocuk eğer istediğini elde ederse küsmeyi bir çözüm yolu olarak görerek sık sık kullanmaya başlar. Bu yüzden ebeveynlerin bu durumların farkına vararak çocuklarının hedeflerine ulaşmalarına engel olmaları gerekir. Çocuğunuz istediği olmadığı için size küstüğünde dayanamayıp isteklerini birer birer gerçekleştiriyorsanız bu yönteme her defasında başvurmaları olasıdır. Bu yüzden çocuğunuz sizinle iletişimi kestiğinde "bana kızgınsın ve konuşmak istemediğini görüyorum, bunu anlıyorum. Sen hazır olduğunda konuşabiliriz. Ama sessiz kalman sonucu değiştirmeyecek" şeklinde açıklama yapabilirsiniz.

                               Bazen anne babalar da çocuklarına karşı hata yapabilir. Eğer çocuğunuz bunun sonucunda size gücendiği için küskün duruyorsa ondan hatanız için özür dilemeniz muhteşem bir davranış olacaktır. Çünkü bu durumda gücenmesinin sebebini anne babasına verdiği değer ve sevgiden kaynaklı olduğunun unutulmaması gerekir.  Ondan özür dileyerek hem ona verdiğiniz değeri ve duyduğunuz saygıyı göstermiş olur hem de özür dileme konusunda ona örnek olmuş olursunuz

                            Sonuç olarak küskünlük karşı tarafı manipüle etme amacıyla kullanılmadığı sadece gücenme anlamı taşıdığı sürece kabul edilebilir bir süreçtir. Ancak amaç istekleri elde etmek, ilgiyi toplamak ise o zaman buna müsaade edilmemesi gerekir.