İnsülin Direnci

İnsülin direnci vücutta yanlış giden bir şeylerin olduğuna işaret eden bir göstergedir. Sorunun çözümü de insülin direncini tedavi etmek değil işaret ettiği sorunları ortadan kaldırmak olmalıdır.

İnsülin ne işe yarar?

İnsülin, pankreastan salgılanan, besinlerle alınan enerjiyi, yani kandaki şekeri alarak hücrenin kapısına kadar götüren hormondur. Bu hormon hücre çeperindeki insülin reseptörlerine bağlanır ve kan şekerini enerji olarak kullanılmak üzere hücre içine bırakır.

Peki insülin direnci nedir?

İnsülin direnci de kapıdaki, insülini hücre içine alacak reseptörlerin işlevlerini yerine getirememesi yani hücrenin kapılarını insüline açamaması durumudur. İnsülin kandaki şekeri hücre içine sokamadıkça pankreas daha fazla insülin üretimiyle bu sorunu gidermeye çalışır, bu durumda da kandaki şeker miktarı da insülin miktarı da yükselir.

İnsülin direncinin belirtileri nedir?

• Yemek sonrası yorgunluk ve uyku hali
• Çok susamak
• Sık sık tuvalete çıkmak
• Sık sık yemek yeme isteği
• Sık tatlı yeme isteği
• Konsantraston güçlüğü
• Kilo alımının önlenememesi
• Düzenli diyet ve spora rağmen kilo kaybedilememesi

Bu belirtilerden bir kaçı varsa insülin direncinden şüphelenmeli ve bir an önce yaşam şeklinde gerekli düzenlemeler yapılmalıdır.

İnsülin direnci nedeni nedir?

• En büyük sebebi fazla kilolar ve yağlanmadır. Özellikle bel çevresi yağlanması önemli bir gösterge ve nedendir. Bel çevresi kadınlarda 80cm, erkeklerde 94cm üzerindeyse dikkat edilmelidir.
• Hareketsizlik de bir diğer nedendir, hareketsizliğe ve sağlıksız beslenmeye bağlı olarak insülin direnci olabilir.

İnsülin direnci hangi hastalıklara neden olur?

Şeker hastalığı, inme, kalp damar hastalıkları, ateroskleroz, hipertansiyon, karaciğer yağlanması, lipid yükseklikleri, polikistik over hastalığı gibi birçok hastalığa sebep olmaktadır. Bunun yanında Alzheimer ve bir çok kanser çeşidi için de önemli bir risk unsurudur.

İnsülin direnci tedavisi nasıl olur?

İnsülin direncini tedavi etmek değil, insülin direncine sebebiyet veren nedenleri ortadan kaldırmak doğru yaklaşımdır.

Sağlıklı ve dengeli beslenmeyi hayatın bir parçası haline getirmek, ufak ufak günlük egzersizi arttırmak ve stresten kaçmak bu sorunun çözülmesini sağlayacak asıl yaklaşımdır. “Bunlarla birlikte” hekiminiz “gerekli görürse” ilaç desteği de kullanılabilir.

İnsülin Direncinin Kilo ile İlişkisi

İnsülin ve kilo ilişkisi kısır döngü olarak düşünülebilir.

Yağlanma ve kilo artışı –> insülin direnci –> yağlanma ve kilo artışı / kilo verememe

İnsülin anabolik bir hormon yani bir yapım hormonudur, fazla salınımı yağlanmayı arttırır. Vücutta ve özellikle bel çevresinde yağlanma ve kilo artışı insülin direncine sebep olurken, kilo vermek insülin direncini ortadan kaldırır ancak insülin direnci de yağlanmayı arttırır ve kilo vermeyi zorlaştırır. Bu nedenle yaşam şeklinin bir bütün olarak düzeltilmesi önemlidir.

İnsülin direnci için öneriler

Şu besinleri yeme, bu besinler insülin direncine sebep olur gibi bir tavırdan ziyade, tedavide söylediğimiz sağlıklı ve dengeli beslenme; vücudun ihtiyaçlarını tam ve doğru şekilde karşılayacak ve bir çok hastalık için risk unsuru oluşturan insülin direnci sorununun çözülmesini sağlayacaktır.

• Günlük düzenli egzersiz; en azından iki günde bir 45 dakika kesintisiz, başka bir amaçsız yürüyüş.
• Size en uygun beslenme modelinin planlanması; Birçok sağlıklı beslenme modeli vardır, hangisi doğrudan ziyade asıl soru hangisi size daha uygundur?

3 ana öğün – 3 ara öğün gibi bir beslenme modeli uygulayabileceğiniz gibi, 8-12 saat aralıklı ( intermittent fasting) günde 2 öğün beslenme modeli de bu sorunun çözümünü sunabilir, bu konuda kesinlikle bir uzmandan yardım almanızı öneririm.

• Karbonhidrat tüketimini gözden geçirin, beyaz un, pirinç gibi besinler yerine tam buğday unundan yapılmış ürünleri tercih edin.

Eğer glutensiz bir beslenme modeli uyguluyor ve tahıllara mesafeliyseniz buğday, çavdar, arpa, pirinç vb. tahıllar yerine karbonhidrat kaynağı olarak meyve, sebze ve kuru baklagilleri kullanabilirsiniz, bu da doğal ve sağlıklı tercih olacaktır.

• Her öğünde belirli miktar karbonhidrat olsun ancak öğünler sadece karbonhidrattan oluşmasın!

Karbonhidrat tüketimi, protein veya yağlarla birlikte olmalıdır. Ara öğünde mandalinanın yanına süt içebilir, elmanın üstüne “şekersiz / ev yapımı” fıstık ezmesi sürebilir ve keyifle yiyebilirsiniz.