İnvajinasyon

İnvajinasyon proksimal bir bağırsak bölümünü daha distaldeki bağırsak segmentinin içine teleskop gibi girmesi şeklinde tanımlanabilir. Bebek ve çocuklardaki rektal kanamanın ve bağırsak tıkanıklıklarının önemli bir nedenidir. Bağırsak tıkanıklıkların 3- 24 ay arasındaki bebeklerde en sık nedenidir.

Olguların çoğunda %80-90 ileokolik invajinasyon,

%15 ileo ileal invajinasyon,

Nadirende kolokolik jejunojejunal veya ileo - kolik gibi ikili , üçlü şeklinde görülebilmektedir.

Kolokolik invajinasyon daha çok paraziter hastalıklara sekonder gelişebilmektedir.İdyopatik invajinasyonun klasik olarak daha çok 5-10 aylar arasında görülmektedir tüm invajinasyonun yarısı 1 yaşından, %63-95’i 2 yaşından daha küçük çocuklarda görülür, olguların %10-25’i 2- 5 yaş arasında görülür. Tüm dünyada görülen invajinasyon görülmesi bölgeler arasında farklılıklar göstermektedir.

Kesin olmamakla birlikte invajinasyon sıklığı ortalama 1000 canlı doğumda 1-4 arasında görülmektedir.

Zaman zaman bazı mevsimlerde invajinasyon olguları peş peşe geldiğine hepimiz şahit olmaktayız. Özellikle gastroenteritlerin daha yaygın olduğu, ilkbahar ve yaz aylarında ve üst solunum yolu enfeksiyonların daha sık olduğu kış aylarında sık olarak görülmektedir.

Sebebleri nelerdir ?

Klasik  invajinasyonun belirgin  bir etyolojik faktör yoktur  ve buna idyopatik invajinasyon denir. Bu tip invajinasyonun etiyolojisinde  gıda değişiklikleri takiben peyer plak hipertrofisi, Adeno viruslara bağlı üst solunum yolu enfeksiyonları sırasında oluşan mezenter  lenfadenopatisi ve rota virüs enfeksiyonuna bağlı gastro enteritlerin solu olmaktadır. İdyopatik invajinasyonun ortaya çıkışında bazı yapısal  özelliklerin rolünün olduğu öne sürülmektedir. Küçük yaştaki bebeklerin bir çoğunda daha çok hareketli inen kolon invajinasyona zemin hazırlamaktadır. İlk yaşlarda  terminal ileunda peyer plakları daha belirgindi bu durum invajinasyona neden olmaktadır.

Bebeklerde ileum ile kolon arasında çap  farkı belirgin olması nedeniyle invajinasyon daha sık  görülmektedir.

İleoçekal   kapakçık çekum içine uzandığı için  bu da invajinasyona zemin hazırlamaktadır bir yaşın altındaki  görülen invajinasyona neden olan patolojiler ancak %3 lük bir yer kaplamaktadır  5 yaşın üstündeki çocuklarda bu oran %57, erişkinde ise %75-90 olarak karşımıza çıkmaktadır.

Bu  nedenler ise;

Meckel divertikül  bu en sık nedendir, yarısını oluşturur.

Peutz-Jeghers  sendromu neredeyse diğer yarısını oluşturmaktadır.

İnvajinasyon sonrası  neler olur ?

İnvajine olmuş barsak segmentinde öncelikle lenfatik  dolaşım bozulur, sonra venöz dolaşım bozulur giderek artan ödem  ve mukozal kanama arteriyel dolaşımı da bozar.

Belirtileri nasıldır ?

Erken dönemde kusma  ve halsizlik.

20 dakikalık  aralıklarda gelen  geldiğinde bacakları karnına çektirecek kadar şiddetli ağrı atakları mevcuttur.

Karın hassasiyeti mevcuttur sol alt karın  genellikle boştur.

Tanı

İnvajinasyonun  tanısında Batın USG  vazgeçilmez görüntüleme yöntemidir. Ultrosonografik olarak  hedef işareti, yalancı böbrek, öküz gözü şeklinde ifade edilmektedir.  %98.5 duyarlı, %100 özgüldür.

Tedavi

İki  farklı yöntem izlenir .

Ameliyatsız yöntem

 Sıvı   ve hava  kullanılarak  invajinasyon ameliyatsız olarak %75-95 düzeltilebilmektedir.

Ameliyatlı yöntem

İnvajinasyon  gerçekleşmiş çocuklarda  olgu 48 saati geçmiş ise  bir kanlı kaka yapma hikayesi  olması ve genel durum bozukluğu olan  çocuklar gecikmeden hemen ameliyata alınarak  el ile redükte edilmelidir.