Ispanak Zehirler Mi?
Yazar Birdane Aydın • Diyetisyen • 2 Ocak 2021 • Yorumlar:
Ispanak magnezyum, potasyum, demir mineralleri bakımından zengin bir sebzedir. 100 g ıspanak günlük magnezyum ihtiyacının %20’sini, potasyum ihtiyacının %16’sını, demir ihtiyacının %15’ini karşılamaktadır. Vitaminler, mineraller, karotenoidler ve fenolik bileşikler gibi zengin içeriğiyle göz sağlığına fayda sağlayabilir, oksidatif stresi azaltarak kanser riskini azaltabilir ve kan basıncı seviyelerini düşürebilir.
Bu özellikleriyle ıspanak sağlık açısından yararlı bir sebzeyken bazı bilinçsiz davranışlar ıspanağı bir zehre dönüştürebilir.
Ispanak nitrat bakımından zengindir. Nitratı toksik yapan, besinlerde veya yenidoğan bebeklerin mide bağırsak sistemlerinde nitrite dönüşmesidir. Ispanağın 4 ayın altındaki bebeklerde kullanımına dikkat edilmelidir. Nitrat suda kolay çözündüğü için sebzelerin pişirme suları, özellikle küçük bebeklerde, mide asiditesi az olan duyarlı kişilerde dikkatli kullanılmalıdır.
Koyu yeşil yapraklı sebzeler pişirildiği zaman oda sıcaklığı gibi mikroorganizma büyümesine izin verecek ortamda depolandığında nitrat nitrite dönüşebilir. Bu durumda pişirilen besinlerin çok fazla bekletilmeden en fazla 1-2 gün içerisinde tüketilmesi önerilmektedir. Aslında ıspanak tekrar ısıtılmaz bilgisinin altında bu neden yatmaktadır.
Dondurularak depolama sırasında nitrat ve nitrit içeriği değişmediği için sebzeler uzun süre dondurularak saklanabilir. Dondurulmuş sebzeler, oda sıcaklığında çözdürülmemelidir çünkü çözdürme mikrobiyal etkiyle nitrit miktarını artırabilir.
2019 yılında Türkiye’de ıspanak tüketimi sonrası zehirlenme vakaları olmuştur. Alınan numuneler ve ileri tetkik sonuçlarına göre ıspanak içerisinde yabancı ottan kaynaklı yoğun miktarda atropin ve scopalamin maddesi tespit edilmiştir. Zehirlenmeye, ıspanaklara karışan atropin ve scopalamin içeren yabancı otların neden olduğu yapılan analizlerle ortaya çıkmıştır. Bu nedenle ıspanağı temizlerken yabancı otları ayırt etmeli ve çok iyi şekilde temizledikten sonra tüketmelidir.
Sonuç olarak ıspanak depolama koşullarına, hijyen kurallarına ve doğru ayıklama şekline dikkat ederek güvenli bir şekilde tüketilebilir.