İyi Oluş ve Mizah
Yazar Doğukan Sümen • 24 Eylül 2024 • Yorumlar:
Çoğu kaynakta bireyin yaşam kalitesini pozitif yönde etkileyen iyilik hali önemli bir kavram olmuştur.Bireyin yaşam seyirinin yolunda sürmesi , belli değer ve bu değerlerin sürekliliği ve topluma verdiği katkı olarak tanımlanabilmektedir. Bunlarla beraber başkalarını edilen yardım , destek, çevrede ki insanların mutluluklarına katkıda bulunulması iyilik halimizi doğrudan etkilemektedir (Diener, 2010). Pozitif psikoloji de özünsenmesi gereken bir kavram olan iyi oluş, bu neden ile çokça karşımıza çıkmaktadır(Byron,2012).
İyilik halini ve pozitif bir yaşamı doğrudan etkileyecek , duygusal-psikolojik-sosyal fonksiyonların kullanılması öne çıkmaktadır(Keyes ve Diener , 2005).Bunlardan biri olan mizah yoluyla karşılaşılan problem ve stres için durumu değerlendirmede , komik olaylar hayal edebilmek,şaka ve espirilerde bulunabilecekleri ve bu durumun iyilik haliyle doğrudan bireyin mizah bağlamında, olumlu duygular yaşayabilmesi ve kötü yaşam olayları üzerinde daha olumlu bir başa çıkma yolu gerçekleştirebilmektedir(Yerlikaya, 2009).
Mizah aracılığı ile durumların çelişkili ve gülünç taraflarını görerek ,bireyin geleceğe yönelik olumlu ve pozitif bir bakış açısının gerçekleşmesi beklenir.Mizah yoluyla olumsuz durumlarla başa çıkmada bireye olumlu duygular yaşatması , olumlu duygular yaşayan kişilerin , gelecek ve şimdi ki anlarına daha iyimser bakabilmesini sağlayabilmektedir. Geleceğe iyimser bakış açısın da mizah ve iyimserlik seviyesi yüksek olan bireylerde karşılaşabileceği olumsuz yaşam olayların da daha fazla psikolojik sağlamlık gözlemlenmektedir(Kabou,2011)
Bu açıdan olumsuz yaşam olaylarına karşı mizahi açıdan yaklaşım yaşamdan daha fazla doyum ve gelecekle ilgili olumlu,iyimser beklentiler oluşturulmasını sağlayabilmektedir,mizahın(Seligman, 1991). Satıcı ve Deniz’in 2017’de üniversite öğrencileriyle yaptığı bir araştırmada mizah sürecinin psikolojik iyimserlik ve sağlamlık aracı olarak psikolojik iyilik durumunun dolaylı bir etkisin olduğunu tespit etmek için boostrapping ve 10.000 yeniden örnekleme gerçekleştirilmiştir. Verilere gore üniversitesi öğrencilerinin mizahı kullanarak, psikolojik iyilik halinin ve negatif sorunlarla başa çıkmada bir aracı rolü olduğu görülmektedir.