Kabızlık ve Beslenme Önerileri

KABIZLIK NEDİR?

Kabızlık genellikle bağırsak fonksiyonlarında anormallik ile birlikte zorla ve az sayıda dışkılama olarak tanımlanır. Genel olarak haftada 3 kereden daha az sayıda dışkılama, alt karın bölgesinde rahatsızlık, gerginlik, şişkinlik ve tam dışkılayamama hissi söz konusudur. Kişinin uzun süre kabızlık yaşaması onun yaşam kalitesini ve sosyal hayatını olumsuz etkilemektedir.

KABIZLIĞA NELER SEBEP OLABİLİR?

• Sağlıksız beslenme alışkanlıkları ile daha az lif içeren gıdaların çoğunlukla tüketilmesi,

• Her gün yeterli sıvının alınmaması,

• Hareketsiz yaşam biçimi,

• Gebelik,

• Kabızlığa neden olabilecek ilaçların bilinçsizce ve sık kullanılması, (örneğin laksatiflerin kötüye kullanımı) 

• Düzenli bağırsak alışkanlığının olmaması (kötü bağırsak terbiyesi)

• İrritabl bağırsak sendromu gibi bazı kronik hastalıklar 

kabızlığın gelişmesine neden olabilir. 

Kabızlığın uzun süre devam etmesi; bağırsakları boşaltırken zorlanmalara, kanamalara ve hemororid adı verilen genişleyen kan damarlarına neden olabilir. Ayrıca bağırsak hareketlerinin gerçekten yetersiz olduğunu anlayabilmek için her daim artakalan dışkı hissinin olup olmadığı kontrol edilebilir.

Dışkılama sıklığının yanında dışkının kıvamı da önemlidir. Sağlıklı bir dışkı kahverengi tonlarında, yumuşak ancak sıkı, kolaylıkla geçen ve az miktarda kokulu olmalıdır.

Dışkı renginizin (o gün pancar gibi kırmızı renkli bir besin tüketmediğiniz halde) parlak kırmızı renkli olması sindirim sisteminin sonuna doğru kanama olduğuna işaret edebilir.

Yine dışkı renginizin siyah olması mide kanamasına işaret edebilir.

Dışkınızın normal bir kokuya kıyasla daha kötü kokması bağırsak parazitinin varlığını gösterebilir. Bu tarz sıra dışı durumlarda doktorunuza başvurmayı ihmal etmeyin. Aşağıdaki şekilde dışkı kıvamı sınıflandırılmıştır, eğer genel olarak dışkı kıvamınız tip 3 ve 4 teki gibi ise sağlıklı bir dışkılama sağlıyorsunuz demektir.

BAĞIRSAKLARINIZIN DÜZENLİ ÇALIŞMASINI SAĞLAMAK VE KABIZLIKTAN KORUNMAK İÇİN:

• Kabızlıktan korunmada en önemli etmen yeterli sıvı alımıdır. Günlük su tüketiminizi artırmalısınız. Sizi kabızlıktan koruyacak su miktarını kilonuzu (kg cinsinden) 30 ile çarparak hesaplayabilirsiniz. (örneğin 70kg *30 = 2100 ml su )

• Günde ortalama 25-30 gram diyet posası alacak şekilde beslenmelisiniz.

• Diyet posasının artırabilmek için haftada 2 gün kurubaklagil tüketmeli, tam tahıllı ürünleri tercih etmeli, günde 5 porsiyon sebze ve meyve tüketmelisiniz.

• Salatalarınıza zeytinyağı, elma sirkesi ve limon ekleyebilirsiniz.

• Kabuklarıyla yenilebilen meyve – sebzeleri kabuklu tüketmelisiniz.

• Yemeklerinizin yanına ev yapımı komposto/hoşaf ekleyebilirsiniz.

• Ara öğünlerde yağlı tohumlar tüketebilirsiniz.

• Düzenli olarak egzersiz yapın.

• Tuvalette doğru pozisyonda olduğunuzu kontrol ediniz.