Kadın Hastalıkları

Kadınların üreme organlarında ve kadına kadınlık özelliğini veren organlarda meydana gelen problemlere genel olarak Kadın Hastalıkları adını veriyoruz. Kadının üreme organlarında meydana gelen bir rahatsızlık birkaç açıdan önemlidir.

• Öncelikle bu organlarda meydana gelen bir problem daha sonra diğer üreme organlarına veya üremeyle alakasız başka organlara etki ederek kadının sağlığını genel olarak etkileyebilir.
• Üreme organları doğurganlığı belirleyen organlar olduğu için bu organlarda meydana gelecek hastalık ve problemler hamile kalmayı zorlaştırabilir ya da engelleyebilir veya hamileliğin doğumla sonuçlanmasına engel olabilir.
• Diğer taraftan bu organlarda gelişen hastalık ve problemler cinsel hayatı olumsuz etkileyip kişide psikolojik ve psikofizyolojik bir takım sıkıntılara sebep olabilirler.

Kadın hastalıkları kendilerini genellikle dört belirti ile öne çıkarırlar. Bunlar: Ağrı, akıntı, kanama ve karın büyümesidir. Bütün kadın hastalıklarının ortak belirtileri olan bu durumlar tek tek veya bir arada görülebilirler.

Kadınların bahsettiğimiz psikolojik ve fizyolojik risklerden olabildiğince sakınabilmeleri için hiç değilse yılda bir kez Kadın Hastalıkları Uzmanı‘ na Jinekolojik Muayene olmaları tavsiye edilmektedir.

 

YAPISAL KADIN HASTALIKLARI:

Yapısal Kadın Hastalıkları genler vasıtası ile aktarılarak gelen ya da kadın vücudunun kendi yapısından kaynaklanan rahatsızlıklardır. Başlıca yapısal kadın hastalıkları (Ya da jinekolojik problemler) aşağıdaki gibidir:

• Polikistik Over Sendromu
• Çikolata Kistleri (Endometriozis)
• Uterin Anomaliler
• Premensturel Sendrom
• Adet Düzensizlikleri
• Sancılı Adet Görme
• Kasık Ağrıları
• Rahim Urları (Miyomlar)
• İdrar Kaçırma Problemleri
• Düşükler

POLİKİSTİK OVER SENDROMU:

Neredeyse en çok yakınılan ve halk arasında en çok bilinen yapısal kadın hastlalıkları ‘ndan olan polikistik over sendromu (POS) düzenli yumurtlamanın olmaması sonucu, adet gecikmeleri, aşırı tüylenme, kilo almaya meyil, ciltte yağlanma ve sivilcelenme gibi tipik belirtileri olan bir durumdur.

 

ÇİKOLATA KİSTLERİ (ENDOMETRİOZİS):

Oldukça sık rastlanan diğer bir kadın hastalıkları türü olan Endometriozis ya da halk arasındaki ifade ile Çikolata Kistleri, Endometrium adı verilen rahim iç dokusunun başka yerlerde özellikle de yumurtalıklarda yerleşmesi sonucu oluşur.

 

ADET DÜZENSİZLİKLERİ:

Normal bir adet döngüsünün süresinin 28 gün olduğu kabul edilir. Bu süre bir önceki âdetin başlangıcından diğer âdetin ilk gününe kadar olan dönemi kapsamaktadır. Yani, bir adetli kalınan dönem + bir temiz kalınan dönem kadardır. Diğer taraftan süresi 21 günden az ve 35 günden uzun adet döngüleri anormal döngüler olarak değerlendirilir.

 

İDRAR KAÇIRMA:

İdrar kaçırma özellikle son yıllarda hekimlerin daha çok karşılaştığı fonksiyonel/yapısal kadın hastalıklarından biridir. Bunun sebebi, vakaların artışından çok insanların ortalama ömürlerinin uzaması ve beklenen yaşam kalitesinin artmasıdır.

 

MİYOMLAR VE URLAR:

Dokulardaki olağan dışı doku büyümelerine tümör ya da ur denilmektedir. Tümör ya da urlarında altında yatan olan birçok sebep olabilir. Bu anormal doku büyümeleri iyi huylu ya da kötü huylu olmak üzere ikiye ayrılırlar…

 

ENFEKSİYONEL KADIN HASTALIKLARI:

Enfeksiyonel Kadın Hastalıkları adından da anlaşılabileceği üzere dışarıdan gelen çeşitli mikroorganizmaların kadın üreme organlarında oluşturduğu enfeksiyonlar ve bunlardan kaynaklanan problemlerin genel adıdır. Bu mikro organizmalar zaman zaman cinsel yolla bulaşabilen hastalıklardan kaynaklı olabildiği gibi bazen de hijyen problemlerinden kaynaklanabilmektedir. Burada ifade edilmesi gereken diğer bir husus kadın genital bölgesinin erkeklere nazaran yapısal olarak enfeksiyonlara daha açık olduğu ve kadınların bu konuda daha dikkatli olmaları gerektiğidir. Başlıca enfeksiyonel kadın hastalıkları aşağıdaki gibidir:

• Vajinal Akıntılar
• Vajinal Mantar Enfeksiyonları
• Bakteriyel Vajinit
• Servikal Enfeksiyonlar
• Bartholin Absesi ve Kisti
• İdrar Kesesi Enfeksiyonu (Sistit)
• Pelvik İnflamatuar Hastalık
• Genital Uçuk (HSV)
• HPV Kaynaklı Enfeksiyonlar

VAJİNAL AKINTILAR:

Vajinal akıntılardaki anormallikler neredeyse tüm enfeksiyonel kadın hastalıkları’ nın ortak özelliğidir. Bu sebeple öncelikle vajinal akıntının ne olduğu konusuna değinmek gerekmektedir. Öncelikle vajinal akıntı doğal bir durumdur ve doğurganlık çağındaki kadınların tamamında az ya da çok bulunur. Önemli olan bu akıntının sebebi, niteliği ve size rahatsızlık verip vermediğidir…

VAJİNAL ENFEKSİYONLAR:

Genital bölge enfeksiyonlarını kaynaklandıkları bölgeye ve enfeksiyona neden olan mikro organizmanın türüne göre adlandırmaktayız. Buna göre bu enfeksiyonları enfekte ettikleri bölgeye göre sınıflandırırsak:

1-Vajinal Enfeksiyonlar: Dış genital organla rahim ağzı arasındaki bölgede meydana gelen enfeksiyonlardır…

HPV VE RAHİM AĞZI KANSERİ:

HPV, Human Papiloma Virus ya da insan siğil virüsü, daha çok cinsel yolla bulaşan bir virüstür. Vücudun farklı böğlerinde hücre çoğalması, siğiller ve kanserlere özellikle de rahim ağzı kanserlerine yol açabilmektedir. Kadınlardaki Rahim Ağzı kanserlerinin en büyük nedeni de zaten bu virüstür. Ayrıca yine kadın ve erkeklerde çeşitli genital bölge kanserlerine sebep olabilmektedir…

RAHİM ANOMALİLERİ VE KASIK AĞRILARI

1.Uterin Anomaliler (Rahim Anormallikleri) :

Yapısal kadın hastalıkları ‘ndan olan Uterin Anomaliler kabaca doğuştan gelen uterus (rahim), serviks (rahim ağzı) ya da vajinada görülen anormalliklerdir. Bu anomaliler: Çift rahim, çift serviks ya da çift vajina şeklinde; rahim ve vajina içinde bölmeler (perdeler) şeklinde, ya da daha nadir olarak rahim ya da vajinanın yeterince gelişememesi şeklinde görülebilmektedir. Bu anomaliler bazen gebeliğe engel olacak şekilde ciddi olabilirken bazen de hiç belirti vermeyebilir.

Belirttiğimiz üzere bazen hiçbir belirti vermeyen bu anomaliler bazen Kısırlık/İnfertilite/Gebe kalamama, Tekrarlayan düşükler, Erken doğum, Amniyon suyunun erken gelmesi, Anne karnında bebek ölümleri ve Doğum esnasında bebeğin ters gelmesi gibi bir takım sorunlara neden olabilmektedir.

Rahim anomalilerinin en çok görüleni rahim içi perdesi de denilen Uterin Septumdur. Rahim normalde iç kısmı boş şişirilmemiş balon şeklinde bir organdır. Uterin septum’da bu boşluk bir perde ile iki parçaya ayrılmıştır. Bu perde bazen rahim ağzına kadar uzanırken bazı durumlarda vajina boyunca daha uzanabilmektedir. Bu hastalar genellikle gebe kalmakta zorlanmazlar ancak düşük ve erken doğum vakaları daha sık görülmektedir.

Gebe kalamama ve düşükler gibi ciddi sıkıntılara neden olabilen rahim anomalilerinin büyük bir kısmı cerrahi müdahale ile tedavi edilebilmektedir.

2.Kasık Ağırları:

Yapısal kadın hastalıklarından bir diğeri olan Kasık Ağrıları kadınlarda en çok rastlanan jinekolojik şikâyetlerdendir. Bu ağrılar çoğu zaman kadın üreme organlarından kaynaklı sorunların birer göstergesi olsalar da başka sebeplerden de kaynaklanabilirler, Hatta belirgin bir sebepten kaynaklanmayan ağrılar da olabilmektedir. Gençlikte, evlilik öncesinde ve menopozdan sonra çok fazla görülmeyen bu ağrılar daha çok üreme çağındaki evli kadınlarda görülmektedir.

Kasık ağrıları kadın üreme organlarından kaynaklı olanlar başta olmak üzere birçok sebepten dolayı olabilirler. Buna göre başlıcaları şunlardır:

• Adet ağrılarında kaynaklı ağrılar,
• Yumurtlama ağrıları,
• Miyomlardan kaynaklı ağrılar,
• Rahimde, yumurtalıklarda ve yumurtalık tüplerinde enfeksiyondan kaynaklı ağrılar,
• Yumurtalık kistlerinden kaynaklı olanlar,
• Karın içi yapışıklıklardan kaynaklı olanlar,
• İdrar yolu enfeksiyonlarından kaynaklı olanlar,
• Barsak iltihaplarından kaynaklı olanlar,
• İskelet sisteminden kaynaklı ağrılar,
• İdrar yolu ya da böbrekte taş, kum olmasından kaynaklananlar.

Kasık ağrıları çoğu zaman kadınlık organlarından kaynaklansa da çok çeşitli sebepleri olabilmektedir. Bu sebeple teşhisine de sırası ile kadınlık organlarının durumunun kontrol edilmesi ile başlanır. Buna göre bu şikâyetle gelenlere;

• Jinekolojik muayene,
• Karın Muayenesi
• İdrar Testleri ve gerekli durumlarda ise
• Kan testleri ve Tomografi gibi ileri görüntüleme yöntemleri uygulanabilir.

Kasık ağrıları başta jinekolojik rahatsızlıklar olmak üzere birçok sebepten kaynakladığı için tedavisinde de öncelikle hangi sebepten kaynaklandığını tespit etmek önemlidir. Eğer ağrılar kist, miyom gibi nedenlerden kaynaklanıyor ise tedavi bunlara dönük olmakta, Şayet ağrılar rahim ve yumurtalık gibi kadınlık organlarındaki enfeksiyonlardan kaynaklı ise genellikle antibiyotik tedavisi yeterli olmakta, Ağrıların sebebinin altında her hangi bir jinekolojik durum yoksa hastalar ilgili branş doktorlarına yönlendirilirler.

Hem enfeksiyonel hem de yapısal kadın hastalıkları ‘ndan olabildiğince az etkilenmek ve mevcut sorunları kısa sürede çözebilmek için, genital bölge hijyenine olabildiğince dikkat etmeli,  düzenli olarak Jinekolojik Muayene olmalı ve genital bölge ile karşılaşacağımız tüm olağan dışı durumlarda bir Kadın Doğum Uzmanına danışılmalıdır.

 

PIH, GENİTAL UÇUK, BARTHOLİN APSESİ VE SİSTİT

1-PIH (Pelvik İnflamatuar Hastalık):

Pelvik İnflamatuar Hastalık, rahim, fallop tüpleri ve yumurtalıklarda gelişen enfeksiyonel kadın hastalıklarına verilen genel addır. Hastalık, hastalık yapan mikropların rahim ağzını aşarak bu bölgelere ilerlemeleri ve buraları enfekte etmeleri ile ortaya çıkar. Bu hastalığa sebep olan daha çok cinselle yolla geçen gomore (bel soğukluğu) veya Klamidya gibi mikro organizmalardır. Tedavi edilmediği takdirde kısırlık dâhil bir çok probleme neden olabilen oldukça tehlikeli bir hastalık türüdür.

Pelvik İnflamatuar Hastalık Belirtileri:

Pelvik İnflamatuar Hastalık, bazen şiddetli belirtiler vermekle beraber bazen de hiç belirti vermeyebilir. Ancak her halükarda bu hastalık kadın üreme organlarına çok ciddi zararlar verebilmektedir.

Hastalığın başlıca belirtileri şunlardır:

• Anormal vajinal akıntılar
• Karnın alt ve sağ üst kısmında ağrı
• Adet kanaması anormallikleri
• Ateş, halsizlik, bulantı ve kusma
• Ağrılı idrar yapma
• Ağrılı cinsel ilişki

Pelvik İnflamatuar Hastalıkta Tedavi ve Korunma:

Pelvik İnflamatuar Hastalık tedavi edilmekle birlikte teşhisi zor bir rahatsızlıktır. Belirtileri diğer vajinal ve Servikal enfeksiyonlar, dış gebelik ve apandisit gibi benzerlik göstermektedir. Teşhis için kan testleri ve rahim ağzından örnekler alınabilir, ultrason ve laparoskopi yöntemler kullanılabilir. PIH tedavisi antibiyotiklerle yapılır eğer yeterli olmazsa cerrahi müdahale gerekebilir.

2-Genital Uçuk (HSV) Nedir:

Bildiğimiz uçuk virüsünün tıp dilindeki kısaltılmış adı HSV’dir. HSV’ nin Tip 1 ve Tip 2 olmak üzere iki çeşidi mevcuttur. Bunlardan Tip 1 bir ağız-dudak bölgesinde görülen normal uçuklara sebep olan virüstür. HSV Tip 2 ise genital bölgede benzer uçuk yaraları çıkmasına neden olur. Hastalık kendini genital bölgede sulu lezyonlar, kızarıklık, kaşıntı ve ağrı ile gösterir. Genital uçuk, deri teması ile geçen bir virüstür. Ancak virüsün bir başkasına geçebilmesi için lezyonların aktif olması gerekir. Virüs vücuda bir kez bulaştıktan sonra artık vücuttan hiç ayrılmaz. Vücut direnci düştükçe lezyonlar ortaya çıkar, daha sonra lezyonlar belli bir süre sonra tekrar kaybolurlar. Virüsün bir başkasına geçebildiği dönem bu lezyonların olduğu dönemlerdir, dolayısı ile bulaşma yaraların olmadığı dönemde görülmez.

a-Genital Uçuk Belirtileri:

Genital Uçuk, bazı kişilerde virüs bulaşsa bile hiçbir belirti göstermez. Bu grup virüs bulaşanların yaklaşık beşte biri kadardır. Diğer taraftan hastaların büyük bir kısmı da belirtilere ve lezyonlara rağmen kendilerinde HSV olduğunun farkında değillerdir. Bunun bir sebebi belirtilerin ve lezyonların geçici olması ve hiçbir tedavi uygulanmasa bile bir süre sonra kendiliğinden yok olmasıdır.  Virüs ilk bulaşmadan bir süre sonra genital bölgede çok şiddetli kaşıntı ile ortaya çıkar. Diğer belirtileri, kasık, kaba etler ve dış genital bölgede sulu, kızarık iltihabi ağrılı lezyonlar şeklindedir.

b-Genital Uçuk Tedavisi:

Genital Uçukların, diğer Tip uçuklarda da olduğu gibi kalıcı bir tedavisi söz konusu değildir. Yani virüs bir kez bulaştıktan sonra ömür boyu vücudunuzda kalacak ve bağışıklığınız zayıfladıkça uçuklarla kendini gösterecektir. Ancak eğer böyle bir bulaşı söz konusu değilse ve partnerinizde böyle bir problem varsa özellikle uçukların çıktığı dönemde cilt temasından sakınmak faydalı olacaktır. Bulaştı ise de spor, sağlıklı beslenme gibi yöntemlerle vücut direncinizi yüksek tutarak en azından uçukların çıkmasını engel olabilirsiniz.

3- Bartholin Apsesi:

Bartholin bezleri, vajina girişinde sağlı sollu bulunan ve cinsel ilişki sırasında ilişkiyi kolaylaştırmak amacı ile sıvı salgılayan yapılara verilen addır. Bartholin bezleri her hangi bir sebeple salgılaması gereken sıvıları salgılamaz ise bu sıvılar içeride birikerek kistler oluşturur. Büyüyen Bartholin kistleri bir şekilde enfekte olursa bunlara Bartholin apsesi diyoruz.

Bartholin kistlerinin sebepleri tam olarak bilinmese de apsenin sebepleri enfeksiyonlardır. Bu enfeksiyonel rahatsızlığın genel belirtileri:

1-Dış genital bölgede (dış dudaklarda) büyüyen iki ya da tek taraflı şişlik,

2-Dış genital organda ağrı,

3-Yürürken zorlanma ve ağrı,

4-Cinsel ilişkide ağrı veya ağrı sebebi ile ilişkiye girememe

5-Ateş, halsizliktir.

Kistler enfekte olmuşsa ve ciddi manada rahatsızlık veriyorlarsa cerrahi müdahale ve antibiyotik tedavisi ile tedavi edilmektedirler.

4-Sistit (İdrar Kesesi Enfeksiyonu):

Sistit, İdrar kesesinin enfekte olduğu bir hastalıktır. Aslında çok önemli olmayan ve kolay tedavi edilebilir bir rahatsızlıktır, Ancak ihmal edilirse mesane ve böbreklerde kalıcı hasarlara neden olabilir. Sistit hem kadın hem de erkeklerde görülebilen bir rahatsızlık olmasına rağmen Kadınlarda idrar kanalı erkeklere göre daha kısa olduğu için kadınların bu hastalığa yakalanma riski çok daha fazladır.

Sistit (İdrar Kesesi İltihabı) Belirtileri:

• İdrar yaparken ağrı ve/veya yanma
• Sık sık idrara çıkıp az az idrar yapma
• Tam boşalamama hissi
• Ani sıkışıklık hissi ve acil idrar yapma isteği
• İdrarda, bulanıklık, koku veya kan
• Kasık ve karın ağrısı
• Cinsel ilişki sırasında ağrıdır.

Tedavisi:

Sistit çoğunlukla bakteri kaynaklıdır ve antibiyotiklerle tedavi edilir. Başka bir sebepten kaynaklanıyor ise tedavi ona göre yapılır.