Kadın kalbi ilgi bekliyor

Bu romantik bir yazı değil, aksine çok ciddi bir sağlık riskine işaret ediyor. Her 30 kadından biri meme kanserinden hayatını kaybederken, her üç kadından biri kalp hastalığı nedeniyle yaşama veda ediyor.

Kadınlar olarak sağlığımızı tehdit eden kanser türleri hakkında yoğun bir şekilde bilgilendiriliyoruz. Rahim ağzı kanserinden korunmak için kız çocuklarımıza HPV aşısı yaptırmaya başladık, biz yetişkinler ise yılda en az bir kez PAP smear testi yaptırarak öncü lezyonları araştırıyoruz. Meme kanserinde ise evde elle muayeneden ultrason ve mamografiye kadar birçok erken tanı yöntemini kullanmamız öneriliyor. Kanser vakalarında düşüş olmasa da bu önlemler sayesinde erken tanılar artıyor. Ancak aynı derecede önemli bir başka riski gözden kaçırıyoruz: Kalp ve damar hastalıkları… Bu hastalıkların erkeklere özgü olduğunun düşünülmesi aslında biz kadınları büyük bir risk altına sokuyor çünkü dünyada kadınlarda görülen bir numaralı ölüm nedenini kalp ve damar hastalıkları oluşturuyor. Avrupa’da kadın ölümlerinin yüzde 54’ünün kalp ve damar hastalıklarından kaynaklandığı biliniyor.

Anadolu Sağlık Merkezi Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Nevrez Koylan “Kadınlarda bu hastalıkların gelişme yaşının biraz daha geç olması, kadınları kalp hastalıkları açısından biraz daha ihmal edilir hale getiriyor. Bir başka sorun da kadınlarda ortaya çıkan belirtilerin erkeklerdeki gibi dramatik olarak ortaya çıkmaması. Hormonlarının kendilerini koruduğuna dair, aslında çok da yanlış olmayan bir inanış da kadınların kendilerini ihmal etmesine neden oluyor” diyor.

Sigara içmek, diyabet, yüksek kolesterol, hipertansiyon, obezite ve hareketsiz yaşam kadınlar ve erkekler için kalp hastalıklarını tetikleyen ortak faktörleri oluşturuyor. Ancak kadınlar için iki risk faktörü daha var: Menopoz ve doğum kontrol hapının sigara ile eş zamanlı kullanımı… Prof. Dr. Nevrez Koylan, “Nedenler kişiye ve diğer etkenlere göre farklılaşıyor. Kadınlarda kardiyovasküler hastalıklar erkeklere oranla 10 yıl daha geç ortaya çıkıyor. Risk özellikle menopoz sonrası dönemde artıyor. Bu artışın nedeni biraz da hormonların hipertansiyon, diyabet, kan yağlarında artış, şişmanlık ve metabolik sendroma karşı koruyucu etkilerinin ortadan kalkmasından kaynaklanıyor” diyor.

Çalışırsan stres, çalışmazsan obezite

Çalışan kadının işte ve evde çifte sorumluluğu olması stresini de artırıyor ve bu durum kadınlarda kalp ve damar hastalıklarının daha çok görülmesine zemin hazırlıyor. Stresin getirdiği metabolik değişiklikler, damar sertliği oluşumunu hızlandırıyor. Kalp atım hızı stres altındayken artıyor, tansiyon yükseliyor, metabolizma en üst düzeyde çalışmaya başlıyor ve bu da metabolizmanın daha fazla serbest radikal üretmesine yol açıyor. Stres, kronik hale geldiğinde kalp damar sistemi üzerinde olumsuz etkiler yaratıyor. Öte yandan vücut zora girdiğinde ilk feda edilen hormonların seks hormonları olması nedeniyle, kronik stres durumunda kadının hormonal dengesinin etkilenmesi daha kolay gerçekleşiyor.

Kaloriye ulaşmanın giderek daha kolaylaşması ve hazır gıdaya yönelimin artması özellikle çalışmayan kadınların hızlı kilo almasına neden oluyor. Özellikle hipertansiyon ve diyabet gelişimi kadınlarda net bir şekilde ortaya çıkıyor. Bu da kadınlarda kalp hastalıklarının daha fazla görülmesine yol açıyor.

Obezitede erkeklerden öndeyiz

Kadınlarda hipertansiyon sıklığı erkeğe oranla yüzde 30-40 daha fazla ve bu fark, yaşın ilerlemesiyle birlikte artıyor. Öte yandan obezite de kadınlarda erkeklerden daha fazla görülüyor. Metabolik sendrom (diyabet, yüksek kolesterol ve hipertansiyonun bir arada olması) sıklığı da erkeklerde yüzde 27, kadınlarda yüzde 45 oranında görülüyor. Bütün bu yüksek oranlar tüm kadınlarda kalp hastalıkları riskini belirli oranda artırıyor. Bunlara bir de menopoz eklenince, vücuttaki yağ dağılımı olumsuz yönde etkileniyor ve kan yağlarının yapısı değişiyor, kalp hastalıkları tetikleniyor.