Kadınların Korktuğu Dönem; Menopoz
Yazar Ebru Okumuş Kolçak • Diyetisyen • 5 Temmuz 2018 • Yorumlar:
Menopoz: Kadında cinsel olgunluk çağından yaşlılığa geçiş dönemi olarak tanımlanmakta olup; Yunancada Meno: “ay” , Poz: “son” anlamına gelmektedir. Pratik hayatta, menopoz; kadının doğurganlığının bitmesi, östrojen azalmasına bağlı olarak adet görmenin sonlanması, genellikle 45-55 yaşları arasında, en az bir yıl adet görmemiş kadında kesinleşmiş bir tanıdır.
MENOPOZDA EN SIK GÖRÜLEN SAĞLIK SORUNLARI NELERDİR?
•Osteoporoz (Kemik Erimesi)
•Obezite
•Kalp hastalıkları
•Meme kanseri
MENOPOZDA NASIL BESLENMELİYİZ?
-
Enerji alımı bireye özeldir. Bireyin yaşı, boyu, kilosu ve fiziksel aktivitesine göre hesaplanır. Aşırı enerji alınması, egzersiz yapılsa bile vücutta yağ depolanmasına ve kilo alınmasına neden olabilir.
-
Kilo almamak için haftada 4-5 kez en az yarım saat egzersiz önerilir.
-
Yapılan çalışmalarda yaşam süresinin giderek uzaması ve menopoz sonrası obezitenin, meme kanseri üzerine Türk kadınları için gelecekte risk olabileceği görülmüştür.
-
Doymuş ve trans yağların (katı margarinler, tereyağı, kuyruk yağı vb.) tüketimi azaltılmalı (kalp-damar hastalıkları, yüksek kolesterol korunmak için).
-
Yüksek yağlı diyetlerden uzak durulmalı (meme kanseri riskini azaltmak için).
-
Meme kanseri riski, yağ alınmasından çok alınan yağın özelliği ile ilişkili gözükmektedir. İspanya ve Yunanistan’ da yapılan çalışmalarda zeytinyağı kullanılmasının meme kanseri riskini azalttığı, bunun da zeytinyağının yüksek oranlarda antioksidan içermesine bağlı olduğu ileri sürülmüştür.
-
Kırmızı et, balık, tavuk, yumurta günde 1 porsiyon; fındık, ceviz gibi yağlı tohumlar günde ½ porsiyon ve kurubaklagillerin ise haftada 3 porsiyon tüketilmesi, kadınlarda meme kanseri riskini azaltmanın yanı sıra kalp-damar hastalığı ve hipertansiyon üzerine de olumlu etkileri vardır.
-
Süt ve süt ürünleri başta olmak üzere kalsiyumdan zengin besin kaynakları günde 3 porsiyon tüketilmeli çünkü kalsiyum kemik sağlığını korumada etkilidir (kemik erimesi riskini azaltmak için).
-
50 yaş üzeri menopozlu bir kadının osteoporoz riskini azaltmak için Avrupa Rehberi günlük kalsiyum ihtiyacı en az 1000 mg/gün olmakla beraber, D vitamini 800 IU/gün alımı önermektedir. D vitamini bağırsakta kalsiyumun emilimini sağlamaktadır bundan dolayı menopozda da güneş ışığından yararlanılmalı.
-
Menopoza girmiş kadınlarda bitkisel antioksidanlardan olan flavonoidlerin yüksek düzeyde alınmasının meme kanseri gelişme riskini %45 azalttığı gösterilmiştir. Güçlü antioksidan olan bu flavonoidler meyve ve sebzelerde bulunmaktadır. Bu nedenle günde en az 5 porsiyon sebze ve meyve tüketimi önerilmektedir.
-
Çay şekeri, reçel, bal gibi basit şekerler yerine tahıllar, kurubaklagiller, patates gibi kompleks karbonhidratlardan zengin besinler tercih edilmeli, çünkü bu besinler vücudun gereksinimi olan protein, vitamin, mineral ve posa miktarını sağlar.
-
Kafeinli içeceklerden uzak durmalı, günlük 2-3 fincan kahve tüketerek sınırlanmalıdır.
-
Her gün düzenli olarak bir-iki kadeh alkol alan kadınlarda meme kanseri riskinin %13 artış sağladığı çalışmalarla desteklenmiştir.
-
Alkol tüketimi, vücuttaki östrojen hormonunun düzeyini arttırmaktadır. Alkol, hücre döngüsünde çok önemli olan folik asit metabolizmasını bozarak da kalın barsak ve meme kanseri riskini arttırmaktadır. Alkol alımı kadınlar için günde bir kadeh, erkekler için iki kadeh ile sınırlandırılmalıdır. Şarap gibi alkol oranı düşük alkollü içecekler tercih edilebilir.
-
A vitaminin görme ve üremede olumlu etkisi vardır. Antioksidan etkisi olduğu için damar tıkanıklığı ve sertliğini önler, kansere karşı da koruyucudur. A vitamini içeren besinlerİ; Nane, brokoli, maydanoz, kayısı, yeşil fasulye, domates, marul, ıspanak, karalahana, ciğer, yumurta, balık, süt, kırmızı et, tavuk eti.