Kalsiyum Tüketimi ve Kilo Kontrolü

Enerji dengesinin kurulmasında yaş, cinsiyet, yaşam alışkanlıkları, kronik rahatsızlıklar, hormonal, sinirsel mekanizmalar, beslenme ve fiziksel aktivite sıklığı gibi bir sürü faktör var. Çoğu yetişkin insan enerji alımı ile harcama arasında denge kurarak beden ağırlığını belirli bir düzeyde tutmaktadır. Fakat bu dengenin bozulması beden ağırlığının değişmesiyle sonuçlanır. Gelişmiş ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de yetişkin nüfusu oluşturan kadınların yaklaşık % 65’inde, erkeklerin %39’unda hafif ve orta derecede şişmanlık sorunu bulunmaktadır.

Alınan enerjinin yanı sıra bazı besin öğelerinin de obezite ile ilişkisi olduğu bilinmektedir. Bu konuda son yıllarda üzerinde en yoğun olarak durulan besin öğelerinden birisi de kalsiyumdur. Kalsiyumun birinci işlevi kemik ve dişlerin gelişimi ve sağlığının korunmasıdır. Kalsiyum, ayrıca sinir iletimi ve kalp atımının denetimi için de gereklidir.

Vücutta en çok bulunan mineral

Vücutta en çok bulunan mineral kalsiyumdur ve kalsiyumun yaklaşık yüzde 99’u kemiklerdedir. Kalsiyum, kemiğe özünü veren ve dayanıklılık kazandıran bileşendir ve kalan kalsiyum kanda ve hücre içindeki ve dışındaki sıvılarla çözülür. Bu çözülmüş kalsiyum, sinir iletilerinin idare eder, kalp atışınızı düzenler ve diğer tüm hücre fonksiyonlarını kontrol eder. Kalsiyumun esas faaliyeti kemiklerle ilgili olmakla birlikte sağlığın korunmasında da etkindir.

Kalsiyum Oranı Yüksek Olan Gıdalar

Süt ve süt ürünlerinden (süt, yoğurt, ayran, peynir...) sonra sırasıyla en çok kalsiyum içeren besinler koyu yeşil yapraklı sebzeler, kurutulmuş meyveler ve kurubaklagillerdir.

Çalışmalar diyor ki…

• Kalsiyum alımı ile BKİ arasında negatif ilişki olduğunu saptayan çalışmalar olmasına karşın, Murakami ve arkadaşları yaşları 18-20 olan, 1905 Japon kadın diyetetik öğrencisi üzerinde yaptıkları çalışmada, kalsiyum alımı ve BKİ arasında herhangi bir ilişki olmadığını belirlemişlerdir. Bu nedenle konu ile ilgili daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır.

• Yapılan bir başka çalışmada yüksek kalsiyum içeriğine sahip düşük kalori diyeti uygulayan obez deney hayvanlarında, düşük kalsiyum içeriğine sahip düşük kalori diyeti uygulananlara oranla ağırlık kaybının 2 katı kadar daha fazla olduğu saptanmıştır. Ayrıca bu etkinin kalsiyumun süt ürünlerinden sağlanmasıyla daha da belirginleştiği eklenmiştir.

• Çalışmalar incelendiğinde uygulanan sağlıklı ağırlık kontrol programlarının başarısında kalsiyumla birlikte tüm besin bileşenlerinin önemli etkisi olduğu görülmektedir. Çoğu çalışmada direk olarak diyette artan kalsiyum miktarından kaynaklanan bir ağırlık kaybından ziyade, enerji değeri kısıtlanmış sağlıklı bir diyetin ağırlık kaybında, yeterli kalsiyum ile birlikte etkili olduğundan söz edilebilir.

Kolon kanseri: Son yirmi yılda yapılan farklı tip ve büyüklükte araştırmalar, süt ve kalsiyum desteklerinden kalsiyum alımının artmasının kolon kanserine karşı orta düzeyde bir koruma sağladığını gösterdi.

Kan basıncı: Kalsiyumdan yana zengin bir beslenme ya da kalsiyum desteği almak kan basıncını düşürebilir. Yeterli kalsiyum almak yaşın ilerlemesiyle kan basıncında ortaya çıkma eğiliminde olan kademeli artışı engellemeye de yardımcı olabilir.

Kilo kaybı: insanlar üzerinde yapılan bilimsel çalışmalar süt ürünleri tüketimiyle kilo kaybı arasında bir bağlantı kuruyor tabii kalori alımı da azaltılıyorsa.

Fazla Kalsiyum Zararlı mı?

Böbrek taşı: Fazla kalsiyumun böbrek taşı oluşumuna katkısı henüz belirlenmemiştir ancak bazı araştırmalar kalsiyum ve D vitamini takviyesi kullananların böbrek taşı riskini arttırdığını göstermektedir. Özellikle az su ve fazla kalsiyum tüketimi kişilerde riski yükseltmektedir.

İlaçlarla etkileşimi: Fazla kalsiyum, antibiyotikler, tiroid ilaçları, osteoporoz ilaçları ile etkileşime girebilirler. Düzenli ilaç kullanıyorsanız kalsiyum takviyesi almadan önce doktorunuza mutlaka başvurmalısınız. Ayrıca kalsiyumun fazla alımı demir, çinko, magnezyum ve fosfor gibi minerallerin emilimine de olumsuz etki eder.

Kalsiyum Eksikliği Nelere Yol Açıyor?

Vucütta kalsiyum eksikliğini belirlemek kısmen kolaydır. Eğer sık sık kaslarınıza ani kramp girip ağrı oluşuyorsa, kan basıncının yükselmesi, kalp çarpıntıları oluşuyorsa, dişlerin çabuk çürümesi, diş eti rahatsızlıkları oluşuyorsa ve hipertansiyon gibi belirtiler kalsiyumun eksik olduğunu gösterebilir.

Diğer vitamin ve mineraller gibi sağlıklı yaşamın yapı taşı olan kalsiyum minerali düzenli olarak kalsiyum içeren gıdalar aracılığı ile alınmalıdır. Böylece vücudumuzu olası rahatsızlıklardan korumuş oluruz. Kalsiyum fazlalığı da vücuda zarar verdiğinden kalsiyum tüketimi aşırıya kaçmamalı, özellikle kalsiyum takviyesine dikkat edilmelidir.