Kanser Hastalığında Cerrahi Sonra Görülen Kol ve Bacak Şişliği (Lenfödem) Nasıl Önlenir
Yazar Sema Danışık • Fizyoterapist • 24 Ekim 2022 • Yorumlar:
Kanser sonrası cerrahi geçiren hastalarda kol yada bacak şişliği(lenfödem) görülme olasılığı %25 civarındadır. Bu oran radyoterapi alan hastalarda biraz daha artar ve %40 civarına ulaşır. Bunun nedeni radyoterapinin yeni oluşacak olan anastomoz yollarını engellemesi ya da yok etmesidir. Bunun dışında kalan hasta grubunda ise lenfödem oluşumu hastaların dikkatsizce davranışlarından kaynaklanır. Bu sebeple hastalar cerrahi sonrası günlük hayatlarında nelere dikkat etmeleri gerektiği konusunda bilgilendirilmelidir.
Bacak lenfödemi olan hastalar için öneriler:
-Uzun süre ayakta kalmayın
-Çıplak ayakla dolaşmayın
-Sıkı ayakkabı giymeyin
-Etek, iç çamaşırı, pantolon, kemer gibi giysilerin cildinizi kesmemesine dikkat edin.
-Tırnak keserken dikkatli olun
-Ayak bakımınızı dikkatli yapın
Genel öneriler:
-Elektrikli traş makinesi kullanın ve traş bıçağının temizliğine dikkat edin
-Saunaya girmeyin
-Güneş yanıklarına dikkat edin
-Allerji yapacak kozmetik malzemelere dikkat edin
-Kedi köpek tırmalamasına dikkat edin
-Ayak mantarına dikkat edin
-Böcek sokmaları ve ısırıklarına dikkat edin
-Bisiklet, aerobik, ağırlık kaldırma gibi sporlar bacaklarınıza yük bindirir. Yüzme ve dalma gibi sporlar ise faydalıdır.
-Kilonuza dikkat edin
-Yeterli ve dengeli beslenin
-Tatilde sıcak ve tropikal bölgeleri tercih etmeyin
-Etkilenmiş bacağınıza enjeksiyon-iğne yaptırmayın
-Enfeksiyon belirtisi gördüğünüz zaman doktora başvurun
-Etkilenmiş bacağınız için sorularınız için bilgi sahibi bir uzmanla görüşün
-Kesinlikle sigara içmeyin
-Yaşam şeklinizi değiştirmeye ve düzenlemeye ihtiyacınız olabilir ama bu hastalığın mağduriyeti altına girmenizi gerektirmez
-Yetersiz lenf sisteminiz nedeniyle şişen bacağınız, tedavi ile normal veya normale yakın hale geldikten sonra detayları unutan ve bakımına dikkat etmeyenleri değişik sorunlar beklemektedir.
-Kompresyon giysileri tüm gün giyilmelidir. Sadece geceleri çıkarılmalıdır.
-Eğer özel günler için dışarı çıkıyorsanız sadece bu zaman için giysinizi giymeyebilirsiniz. Ancak bunu tedavinin üzerinden henüz birkaç ay geçince yapmayın. Dokularınız yeterince güçlenmemiş olabilir.
-Bacağınızı en az ayda bir kez ölçün veya birine ölçtürün. Eğer anlamlı bir değişiklik varsa terapistinize haber verin.
-Kompresyon giysinizi üreticinin önerileri doğrultusunda değiştirin. Gevşeme hissederseniz veya kolayca giyerseniz ya bacağınız küçülmüştür ya da giysiniz esnemiştir. Herhangi bir noktada kızarma, acıma olmamalıdır, eğer böyle bir durum oluşursa terapistinizden yardım isteyin. Üreticinin talimatlarına göre düzenli yıkayın.
Kol lenfödem olan hastalar için öneriler:
-Etkilenmiş kolunuzla ağır valiz ve paket taşımayın
-Bıçak kullanırken dikkat edin elinizi kesmeyin
-Dikiş dikerken elinize dikkat edin iğne batmasın
-Elinizde eldiven olmadan fırın kapağını açmayın
-Ütü yaparken dikkat edin eliniz yakmayın
-Sütyenler, göğüs kafesinin çevresinde ve omuzlar üzerinde sıkı olmamalıdır. Birinin iyi desteklenmesi diğer memenizi biçimlendirerek ödemin önlenmesine yardımcı olur. Geniş omuz askısı kullanın ve eğer ihtiyaç varsa askının ve göğüs bandının altına biraz pamuk pet yerleştirin
-Meme proteziniz hafif olmalıdır.
-Etek, iç çamaşırı, pantolon, kemer gibi giysilerin cildinizi kesmemesine dikkat edin
-Tırnak keserken etinizi kesmemeye dikkat edin
-Manikür yaptırmayın yaptırırsanız tırnak etlerinizi kestirmeyin
-Kuaförde omzunuza sıcak uygulama yapılmamalı
-Elektrikli traş makinesi kullanın
Unutmayın ki hastalığınızla başetmek ve bu hastalıkla iyi bir şekilde yaşamak sizin elinizde. Terapistinizin önerilerine uyup, bası giysinizi düzenli giydikten sonra çok fazla bir problem yaşamazsınız. Ama dikkat edilmesi gerekenleri harfiyen uygulamalısınız.