Karnede Ödül ve Cezanın Ölçüsü Ne Olmalıdır?
Yazar Esma Uygun • Psikolog • 16 Ocak 2020 • Yorumlar:
Onay ihtiyacı duyan çocuğun fikirleri oluşmuyor!
Öğrenciler yorucu bir dönemi geride bırakmaya hazırlanıyor. Bugünlerde en çok konuşulan konuların başında karnede ödül ve cezanın ölçüsü geliyor. Uzmanlar, ödül ya da cezanın çocuğun onay arayıcılık ile ilgili kişilik özelliğinin oluşmasına neden olabileceğine dikkat çekiyor. Uzmanlar, “Sürekli onay almaya ihtiyaç duyan bir çocuk, kendi fikir ve tercihlerini oluşturamaz” uyarısında bulunuyor.
“Onay arayıcı” kişilik özelliği oluşabilir
Ebeveynlerin tutum ve davranışları, karnedeki notlar hakkında iletişim tarzı, karneyi nasıl değerlendirdiği aslında çocuğun karnesini kendisinin nasıl değerlendirmesi gerektiğini belirler. Onay arayıcılık, kişinin yetişkinlik yaşamında çoğu zaman uyumsuz bir başa çıkma modu olarak karşımıza çıkmaktadır. Özgüven veya kaygı ile ilişkili sorunların genellikle onay arayıcılık ile ilgili düşünce içeriğinden oluşması terapilerde sıklıkla karşılaştığımız sorunlardandır.
Çocuk kendi fikir ve tercihlerini oluşturamaz
Çocuğa ceza verilmesi, ebeveynlerin onayını kaybetmenin korkunç bir şey olduğunu, dolayısıyla sosyal yaşamdan gelen herhangi bir durumla ilgili olumsuz geribildirimlerin korkunç bir şey olduğunu içselleştirmesine neden olur. Sürekli onay almaya ihtiyaç duyan bir çocuk kendi fikir ve tercihlerini oluşturamaz.
Esma Uygun, aynı zamanda karne notu ve ders notlarının yüksek olması nedeniyle abartılı ödüllerin de aynı etkiyi yaptığını vurguladı.
Karne çocukla birlikte değerlendirilmelidir
Karnenin amacı, çocuğun yıl boyunca sorumluluklarını yerine getirip getirmediğinin ve yüksek performas gösterdiği derslerin ne olduğunu değerlendirmemize yarar. Karne başlı başına bir ödül-ceza sistemidir. Bu nedenle karne, geliştirilmesi gereken dersler için çözüm üretmek ve planlama yapmak için önemli bir fırsattır. Düşük notları olan bir karne ile karşılaşıldığında, ebeveynlerin çocukla birlikte karneyi değerlendirmesi gerekir.
Karne çocuğun gelişimi için bir fırsattır
Karnenin dönem değerlendirmesi için bir sonuç olduğunu, bu sonuca neden olan faktörlerin neler olabileceğini, aynı durumla karşılaşmamak için neler yapılabileceği suçlayıcı olmadan ve yapıcı bir dille konuşulmalıdır. Çocuğun diğer dönem planlama yapması için ona fırsat verilmeli ve birlikte gözden geçirilmelidir. Gerekirse ebeveynler kendi çözüm önerilerini çocuğa aktarmalıdır. Çocuğun planlama becerilerinin gelişmesi için günlük yaşam içerisinde bile planlama yapması teşvik edilmelidir. Karne, çocuk eğitimi ve kişilik gelişimi için önemli bir fırsata çevirilmelidir.