Karpal Tünel Sendromu
Yazar Füsun Şahin • Fizik Tedavi Uzmanı • 9 Temmuz 2020 • Yorumlar:
Karpal Tünel Sendromu bilek bölgesinde ele giden tendonlar (kiriş) ve sinirin (median sinir) olduğu boşlukta çeşitli nedenlerle basınç artması sonucu sinirin bası altında kalmasına bağlı gelişen bir hastalıktır. Sinirin bası altında kalması sonucu sinir iletimi bozulur ve sinirin beslediği alanlar olan ilk 3 parmakta uyuşukluk ve bazen adele güçsüzlüğü ortaya çıkar. El ve kolu ilgilendiren en sık görülen nöropati sebebidir.
Karpal Tünel Sendromunun Nedenleri
-
Bilek kanalının yapısal olarak dar olması
-
Aşırı kilo (obezite)
-
Şeker hastalığı
-
Hormonal hastalıklar (tiroid fonksiyon bozuklukları)
-
Sinirlerin tutulumuna neden olan hastalık varlığı (nöropatiler)
-
Damar anormallikleri
-
Bilek bölgesinde görülen kırık ve çıkıklar
-
Romatoid Artrit
-
Gut artriti
-
Gebelik (hormonal değişiklikler nedeniyle)
-
Böbrek yetmezliği
-
Sinir kılıfı tümörleri veya enfeksiyonları, eski sinir kesileri veya bilinmeyen sebeple sinir kılıfının kalınlaşması
-
Mesleki olarak el ve el bileğinin aşırı kullanımı (ev hanımı, marangoz, kasap, şoförlük, çiftçilik, bahçe işleri gibi)
-
Spor zorlanmaları (tenis, golf gibi)
Karpal Tünel Sendromu kadınlarda erkeklere göre daha fazla görülür. Özellikle 30-60 yaş arası en sık görüldüğü yaş aralığıdır.
Karpal Tünel Sendromunun belirtileri
Karpal tünel sendromu dirseğe, kola, hatta omuza ve boyuna doğru yayılabilen ağrı, yanma, karıncalanma ve uyuşma veya bu yakınmaların kombinasyonları ile birlikte ortaya çıkar. Uyuşukluk ve karıncalanma genellikle başparmak, işaret parmağı, orta parmak ve yüzük parmağındadır. Belirtiler genellikle gece ortaya çıkar; araba kullanmak, gazete okumak ve telefon ile konuşmak gibi günlük aktiviteler sırasında belirtiler artabilir ve insanın günlük yaşam kalitesini etkileyebilir.
Çok şiddetli olgularda, kalıcı his kayıpları gelişebilir ve başparmağın tabanındaki kasların erimesi durumu ortaya çıkabilir. Böyle durumlarda, başparmağın hareketleri bozulabilir, kavrama güçsüzleşebilir ve ince tutuşlarında sıkıntılar ortaya çıkabilir; ileri dönemlerde, tedavi görmeyen hastaların şikayetlerine ellerinden küçük cisimleri düşürme gibi belirtiler de eklenebilir.
Karpal Tünel Sendromunda tanı
Hasta öyküsünde elinin ilk üç parmağında geceleri artan uyuşma, karıncalanma bildirmesi Karpal Tünel Sendromundan şüphelenilmesine neden olur. Bu durumda sinirin sıkışmasına neden olabilecek yukarıda bahsedilen nedenlerin tek tek sorgulanması gerekir. Çünkü Karpal Tünel Sendromuna neden olan bir hastalık varlığında birincil hastalığın da dikkatle tedaviye dahil edilmesi gerekli branşlardan yardım alınması gerekebilir. Hastaya birlikte boyun ve boyundan yayılan ağrısının olup olmadığı da sorulmalıdır.
Muayenede bilekte sıkışmaya neden olan bölgedeki basıncı arttıracak manevralar yapılarak belirtilerin tekrar ortaya çıkıp çıkmadığı değerlendirilir. Kas güçlerinin dikkatli değerlendirilmesi şarttır. Birlikte boyun ve boyun omuz kuşağı muayenesi, boyundan çıkan sinirlerde boyun bölgesinde de bir sıkışma olup olmadığına dair belirtiler aranmalıdır. Çünkü eğer sinir hem boyunda hem de bilekte sıkışmışsa sadece bileğe yapılacak tedaviler tatminkar sonuç vermeyecektir.
Karpal Tünel Sendromunda en fazla kullanılan yardımcı tanı yöntemi elektromiyografi (EMG)’dir. EMG’de hem sinirin ileti yeteneği ve hızı hem de beslediği kaslardaki yeterliliği tespit edilerek basının hafif, orta veya şiddetli boyutta olup olmadığı ortaya konur. Bu tetkik aynı zamanda boyunda sinir sıkışması varlığı hakkında da bilgi verir.
Bilek bölgesinde kanalı daraltan kemiksel bir yapı olup olmadığının saptanması için direkt grafiler, MR tetkiki, ultrasonografi ile de yumuşak dokular değerlendirilebilir.
Karpal Tünel Sendromunda Tedaviler
-
İlaçlar: Ağrıyı kontrol etmek amacıyla ağrı kesici/antiromatizmal ilaçlar, jeller kullanılabileceği gibi sinir iletimini düzenleyen antiepileptik ilaçlar son zamanlarda ön plana çıkmaktadır. Karpal Tünel Sendromunda ağızdan kortizon kullanımı önerilmemektedir.
-
Kortizon enjeksiyonu: Bilek düzeyinde bası altında olan bölgeye yapılacak kortizon enjeksiyonları ödemi azalttığından hastayı kısa sürede rahatlatacaktır. Ancak kortizon uygulaması sonrası en az 3 gün bileğin istirahatte kalmasına dikkat edilmesi gerekir.
-
Tamamlayıcı Tıp Yöntemleri: Bu yöntemlerden özellikle akupunktur ve nöral terapi ile oldukça başarılı sonuçlar alınabilmektedir. Herhangi bir yan etkisi olmayan bu 2 tedavi metodu kliniğimizde yoğun olarak kullanılmaktadır.
Ozon tedavisi özellikle beraberinde başka sistemik hastalığı olan hastalarda (şeker hastalığı, nöropati, damar hastalıkları) vücutta antioksidan kapasiteyi arttırarak, dolaşımı düzenleyerek oldukça iyi katkılar sağlayabilir.
-
Egzersiz: Bilek düzeyinde sıkışarak belirtilere neden olan median sinirin gerilmesi ve hareket etmesini sağlayan “median sinir mobilizasyon egzersizleri”nin yanı sıra etraf tendon (kirişlere de yaptırılacak kayma egzersizleri Karpal Tünel Sendromunda bilek düzeyindeki kompartmanda ödemin hızla azalarak basıncın azalmasını sağlayacaktır.
-
El bilek istirahat splinti: Karpal tünel Sendromunda en temel tedavilerden biridir. Bilek bölgesinde basıya uğrayan bölgenin hareketsiz kılınarak basıncının azaltılması prensibine dayanır. Splintin 10 gün gece gündüz (mümkün olduğunca) sonraki 10 gün ise sadece gece olmak üzere en az 20 gün kullanılması gereklidir. Splintin kullanıldığı süre içinde yukarıda bildirilen egzersizlerin günde bir kez yapılması da önerilir.
-
Cerrahi tedavi: Hastanın muayenede baş parmak kaslarında güçsüzlük olması, EMG’de ağır Karpal Tünel Sendromu varlığında hastalara cerrahi tedavi önerilir. Cerrahi açık veya kapalı yöntemlerle uygulanabilen bir işlamdir.
Karpal Tünel Sendromundan korunmada temel öneriler
-
Eğer Karpal Tünel Sendromu ikincil olarak yani başka bir hastalığın sebep olduğu Karpal Tünel Sendromu ise birincil hastalığın tedavisine dikkat edilmelidir. Bu nedenle özellikle şeker hastalığında kan şekerinin düzgün tutulması, tiroid fonksiyon bozukluğunda düzenli takip yapılmasına dikkat etmelidir.
-
Klavye ve mouse kullanırken bilekler uzun süre bükülü tutulmamalıdır, özel dizayn klavyeler veya silikon dayanaklı özel tasarım Mouse pedler kullanılabilir
-
Mouse kullanırken bilek uzun süre basıya neden olacak şekilde masanın kenarına yaslanmamalıdır
-
El bilekleri aynı pozisyonda tutacak şekilde uzun süreler çalışılmamalı 45 dakikada bir bileği dairesel hareketler yaparak 5 dakika kadar dinlendirilmelidir
-
Dirsek veya elleri yoracak şekilde sık sık ağır yük kaldırılmamalıdır
-
Ellerle çok fazla yük kaldırılmamalı, bileği döndürülerek yapılan el işleri, tornavida kullanma gibi aktivitelerden kaçınılmalıdır
-
Bağ, eklem ve kasları güçlü tutmak için düzenli olarak spor yapılmalıdır ancak el ve el bileğinin sportif aktivitelerde kullanılması durumunda stabilize edici bileklikler kullanılmalıdır
-
Uzun süre hareketsiz kalmak bazı yapı değişikliklerine neden olarak sinirleri sıkıştırabilir, u nedenle hareketli bir yaşamı benimsenmelidir
-
Kanalın geçtiği yerde oluşan yağlar, zamanla kireçlenme ile sinirlerde bası oluşturabildiği için kilo almamaya özen gösterilmelidir.