Katarakt

Katarakt göz içinde bulunan doğal merceğin şeffaflığını kaybedip bulanıklaşmasıdır. Hastalar önceleri görmede hafif azalma , ışıktan rahatsız olma, geceleri net görememe gibi şikayetlerle doktora başvururlar, zamanla görme seviyesi yavaş yavaş düşer. Hastalar buzlu veya buğulu bir camın arkasından bakıyorlarmış gibi gördüklerini ,renklerin soluklaştığını,detayların kaybolduğunu tarif ederler. Sonuçta tedavi edilmediğinde tam görme kaybı gerçekleşir.

KataraktNasıl ortaya çıkar ?

Katarakt en sıkyaşabağlı olarak ortaya çıkar. Bilinen sebepleri arasında

-metabolik hastalıklar
-beslenme bozuklukları
-sigara kullanımı
-göz veya kafa travmaları
-geçirilen ağır hastalıklar
- ultraviyole ışınları gibi birçok risk faktörü
bulunmaktadır. Ender olarak doğumsal da olabilir.

Lens opaklaşarak şeffaflığını kaybetikçe hastalar giderek artan önce uzak,daha sonra da yakın görme bozukluğundan şikayet ederler.

Katarakt gelişen bazı hastalarda miyoplaşma ile birlikte yakın görme geçici olarak artabilir fakat bu durum çok uzun sürmez. Opaklaşma arttıkça hem uzak hem de yakın görmeler hastanın sosyal yaşantısını rahatsız edecek şekilde azalır.

Türleri nelerdir ?

Birçok tipi olmakla birlikte, kataraktlar genel olarak 3 ana grup altında incelenebilirler:

• Yaşa bağlı kataraktlar
• Doğumsal kataraktlar
• İkincil kataraktlar: Bazı ilaçların uzun süreli kullanımı (kortizon gibi), darbeler, metabolik hastalıklar(diyabet gibi) sonucunda oluşanlardır.

Nasıl Tedavi edilir ? 

Kataraktın ilaçla veya gözlükle tedavisi mümkün değildir. İlerlemesini durdurabilecek bir yöntem de bulunabilmiş değildir. Tek tedavisi cerrahidir. Ameliyat, şeffaflığını kaybetmiş olan göz merceğinin alınıp yerine yapay bir göz merceğinin yerleştirilmesi prensibine dayanmaktadır.

Katarakt tedavisinin en güncel olan ameliyat sistemi fako cerrahisidir.Genel olarak lazerli dikişsiz yöntem olarak da bilinir. Fakı cihazı, ultasonik ses dalgaları yardımıyla kataraktlı merceği göz içerisinde eritir ve artıkları da emerek temizler. Böylece katarakt temizlendikten sonra, yapay mercek göz içerisine yerleştirilir.

Fako yöntemi sayesinde göz içerisine çok küçük bir bölgeden girilerek ameliyat tamamlanmaktadır.

Ne Zaman Ameliyat olmalı ?

Özel durumlar dışında hasta ne zaman isterse o zaman ameliyat olabilir. Kataraktın şişerek komşu dokulara baskı yaptığı veya sıvılaşarak gözün diğer boşluklarına sızmaya başladığı durumlarda hiç beklemeden acil cerrahi gereklidir. 

İki gözü birden katarakt olan hastalarda aynı gün veya 1 günarayla cerrahi yapmak sakıncalı durumlar yaratabilir. 2. gözün ameliyatı için bir hafta beklenip herhangi bir komplikasyon gelişmediyse cerrahi yapılmalıdır. Cerahi sırasında göze mikrop bulaşması durumunda iki göz birden etkilenirse hasta gündelik hayatını bile sürdüremez hale gelebilir. 

Katarakt ameliyatında kullanılan mercekler önemli mi ?

Ameliyatta göz içine konulan mercekler ile görüş kaliteniz birebir ilişkilidir. Yalnız mercekler değil ameliyat sırasında kullanılan göz içi ilaçlar ve göze giriş yapılan bıçaklar da ameliyat sonrası iyileşme hızınızı ve konforunuzu belirler. Hepsi bir yana katarakt ameliyatında en önemli unsur doktordur.

Katarakt ameliyatından sonra görmem artmadı neden ? 

- Zaten ameliyattan önce de taşıdığınız ekstra başka bir göz rahatsızlınız olabilir.
Örneğin şeker hastası iseniz ve katarakt ameliyatı öncesinde de sinir tabakanızda bir kanama var idiyse görmeniz artmayabilir. Yaş tip SMD (senil maküla dejenerasyonu ) hastası iseniz katarakt ameliyatından sonra görmeleriniz eskisinden daha kötü hale gelebilir. 
-Doğuştan gelen tembelliği olan gözlerde ameliyat sonrası görmede artma olmayabilir.
-Göz siniriniz ameliyat sonrası su toplayabilir ve görmenizin artması ayları bulabilir
- Ameliyat sırasında komplikasyon gelişmiş ve doktor mercek koyamamış olabilir. 

Katarakt ameliyatından sonra nelere dikkat etmeliyim ?

Ameliyattan birkaç saat sonra göz açılabilir. Göz ovalanmaz,basınç uygulanmaz.Birkaç gün süreyle gözün ve yüzün yıkanmaması gereklidir . Hasta katarakt ameliyatından bir hafta sonra banyo yapabilir. Operasyondan sonra 1. gün, 1. hafta ve 1. ay kontrolleri yapılır. Bu zaman zarfında göz damlalarıyla hem gözün iyileşmesi hem de enfeksiyona karşı korunması sağlanır

Katarakt tekrarlar mı ?

Katarakt ameliyatı olanlarda yeniden katarakt oluşmaz. Katarakt ameliyatında suni merceğin üstüne yerleştirildiği zar zamanla kesifleşebilir. Bu ikincil katarakt olarak isimlendirilse de aslında gerçek bir katarakt değildir. Bu oluşum lazerle 30 saniye içinde tedavi edilebilir.Bazı hastalarda kendi kendine veya travma sonucu göze konulan mercek yer değiştirebilir, kayabilir, bu durumda ikinci bir ameliyatla kayan mercek çıkartılır yerine yeni bir mercek konulur.