Katarakt
Yazar Oya Dönmez • Göz Doktoru • 19 Şubat 2021 • Yorumlar:
Katarakt Nedir? Belirtileri Nelerdir?
Katarakt göz içi merceğin şeffaflık kaybı sonucunda matlaşmasıdır. Genellikle ileri yaşlarda görülse de çocukluk çağı dahil hayatın her evresinde gelişebilir. Diyabetik hastalar, travma hikayesi olanlar ve genetik geçişi olan hastalarda daha erken yaşlarda görülebilir. Katarakt her hastada farklı şikayete neden olabilir. Bazı hastalarda hiç bulgu vermezken bazı hastalarda az görme, flu görme, bulanık görme, mat görme, renkleri ayırt edememe, çift görme gibi şikayetlere neden olabilir. Katarakt gelişen bazı hastalar şaşırtıcı şekilde yakını gözlüksüz görmeye başlayabilir.
Katarakt Nedir?
Katarakt göz içi merceğin şeffaflık kaybı sonucu matlaşmasıdır. Genellikle ileri yaşlarda görülse de bazen doğuştan olabilir. Diyabetik hastalarda, travma hikayesi olanlar veya genetik geçişli hastalıklarda daha erken yaşlarda gelişebilir. Ağızdan, nazal veya göze kortizon kullanımı da katarakta neden olabilir.
Katarakt Belirtileri
Hastadan hastaya göre değişir. Genellikle bulanık görme, az görme, çift görme, renklerde matlaşma şikayetlerine neden olur. Bazı hastalar katarakt geliştiğini fark etmeyebilir. Bazı hastalar ise katarakt geliştikten sonra gözlüksüz çok daha iyi görebilir.
Katarakt Nedenleri
İlerleyen yaş ile birlikte göz içi mercek matlaşır. En sık suçlanan nedenler UV ışınlarıdır. Göze travma katarakt gelişimini hızlandırır. Yine diyabetik hastalarda kan şekerinin düzensiz olması kataraktın daha erken oluşmasına neden olur. Doğuştan katarakt da olabilir bu durumlarda vakit kaybetmeden ameliyat gerekir.Bazı genetik geçişli hastalıklarda veya üveit gibi göz hastalıklarında katarakt daha erken dönemde oluşur. Ağızdan, nazal veya göze kortizon kullanımı da katarakta neden olabilir.
Katarakt Tanısı
Katarakt tanısı göz doktoru tarafından ayrıntılı göz muayenesi sonrası konur. Hastaların genellikle görme keskinlikleri düşmüştür, bazen görme keskinliği tamdır ancak görme kalitesi (kontrast duyarlılık, renklerde matlaşma) belirgin şekilde düşmüştür.
Katarakt Hangi Yaşlarda Görülür?
Katarakt genellikle ileri yaşlarda görülür ancak doğuştan da olabilir. Travma, kaza gibi durumlardan sonra katarakt gelişimi hızlanabilir. Kan şekeri yüksek veya düzenli olmayan hastalarda katarakt daha erken yaşlarda oluşabilir. Bazı hastalarda katarakt tek gözde daha yoğun olabileceği için hastalar fark etmeyebilir.
Katarakttan Nasıl Korunulur?
Katarakt yaş ilerledikçe her hastada oluşur. Ancak katarakt gelişimini hızlandıran bazı unsurlar vardır. Öncelikle hastalar UV ışınlarından korunmalıdır. UV’den koruyan iyi bir güneş gözlüğü takmak katarakt gelişimini yavaşlatabilir. Ayrıca antioksidandan zengin beslenmek katarakt gelişimini yavaşlatabilir. Kan şekerinin düzenli olması da erken yaşta katarakt gelişimini önleyebilir.
Katarakt Körlüğe Sebep Olur mu?
Uzun süre beklemiş kataraktlar ışık hissi kaybına neden olarak körlüğe yol açabilir ancak ameliyat sonrası eğer göz yapısı uygunsa görme keskinliği artar.
Katarakt Çeşitleri Nelerdir?
Yapısal olarak ve nedene bağlı olarak çeşitleri vardır. Diyabete bağlı katarakt, travmaya bağlı katarakt, üveite bağlı katarakt, kortizona bağlı katarakt gibi nedene bağlı olarak sınıflandırılabilir. Ayrıca arka subkapsüler, nükleer ve kortikal gibi merceğin matlaşma yerine bağlı olarak da gruplandırılabilir.
Katarakt nasıl anlaşılır?
Bazı hastalarda bulanık görme, renklerde matlaşma, çift görme gibi şikayetlere neden olabilir. Bazı katarakt türlerinde hastalar yakını gözlüksüz olarak çok rahat şekilde görmeye başlarlar. Ancak katarakt yavaş ve sinsi ilerlediği için görmelerinin çok iyi olduğunu düşünürler. Kataraktlı gözle puslu görmelerine rağmen günlük hayatta her iki gözü kullandıkları için iyi gören gözle idare ederler.Bu nedenle her sağlıklı birey yıllık olarak göz muayenesi olmalıdır. Katarakt muayene sırasında göz hekimi tarafından saptanır.
Katarakt Tedavisi Nasıl Yapılır?
Katarakt tedavisi ameliyattır. Göze damla uygulanarak göz uyuşturulur. Ameliyat yaklaşık 15-20 dakika süren ve hasta kooperasyonunu gerektiren bir prosedürdür. Hastalar ameliyat sonrası taburcu olup eve gidebilirler. 1. gün, 1. hafta ve 1. ayda muayene edilerek takipleri yapılır.
Katarakt Tedavisi Yapılmazsa Ne Olur?
Kataraktın tek tedavisi ameliyattır bu nedenle zamanında ameliyat olunması çok önemlidir. Beklemiş sert kataraktta ameliyat riskleri artmaktadır ve premium akıllı lens takılabilme ihtimali düşmektedir.
Katarakt Ameliyatı Nedir?
Katarakt ameliyatı zamanla birlikte matlaşan merceğin alınıp yerine görmeyi sağlayan suni mercek takılmasıdır. Ameliyatta hastaların gözü damla ile uyuşturulur ve gerekirse damar yolu ile hafif bir sakinleştirici verilebilir. Ameliyat sırasında kapalı sistem mantığıyla kataraktlı mercek alınarak yerine suni mercek takılır.
Katarakt Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Katarakt ameliyatı manuel fakoemülsifikasyon tekniği veya femtosaniye lazer yardımı ile (bıçaksız) yapılabilir. Femtosaniye lazer yönteminde kesiler, merceğin ön yüzünün açılması ve mercek parçalanması bilgisayarlı otomatize sistem tarafında doktor tarafından gözünüze uygun olarak ayarlanarak yapılır.
Katarakt ameliyatı öncesi ne yapmak gerekir?
Katarakt ameliyatı öncesi koruyucu antibiyotikli damlalar ve suni gözyaşları başlanabilir. Bunun dışında günlük hayata devam edilebilir.
Katarakt ameliyatı sonrası nelere dikkat edilmeli?
Katarakt ameliyatı sonrası 15 gün boyunca duş alırken gözünüze su gelmemesi gerekir. Eğilmek, ağır yükten kaldırmaktan kaçınılmalıdır. Önerilen damlalar muntazam şekilde damlatılmalıdır. Göze darbe veya göz üzerine yatılmasından kaçınılmalıdır.
Katarakt ameliyatı sonrası batma
Katarakt ameliyatı sonrası batma oldukça sık karşılaşılan bir durumdur.Operasyon sonrası kuru göz artabilir. Bu nedenle suni gözyaşları rutin olarak kullanılmalıdır. Eğer suni gözyaşları yetersiz olursa basamak şeklinde ek tedaviler uygulanarak hasta rahatlatılır.