Kemik Sağlığı

Kemikler ve iskelet sisteminin görevleri şu şekilde sıralanabilir;

- Kalsiyumu depolar, hücre ve organların ihtiyacı olunca vücuda kalsiyum verir,

- Vücudun hareket etmesini, uzuvların kullanılmasını sağlar,

- İç organları sarar ve korunmasına imkan verir,

- Kemik iliğinde tüm kan ve kemik hücreleri üretilir.

Bu görevlere ek olarak, kemik hücreleri, kırık oluşumuna karşı koymak için çevresel faktörlere uyum sağlayarak, her bir kemiğin yapısını güçlendirir.

Bu önemli fonksiyonlar, sert görünen bir yapı içerisinde gerçekleşir. Kemiğin dış tarafı bir kaya gibi görünse de iç kısmı kalın bir kabuk tarafından çevrelenmiş süngerimsi bir yapıya benzer.

Kemikler süngerimsi ağa benzer “kansellöz kemik” ve bu dokuyu çevreleyen sert “kompakt kortikal kemik”ten meydana gelir. Kemiğin ortasında ise “kemik iliği” bulunmaktadır.

Beslenme ve Kemik Sağlığı

İyi beslenme kemik yapımı ve kemik yenilenmesini sağlamak için vücuda yeterli miktarda protein, mineral ve vitaminlerin sağlanması açısından çok önemlidir.

Kalsiyum, fosfor, çinko ve magnezyum diyetle alınması gerekli minerallerdir.

D, K ve A vitaminleri normal kemik metabolizması için gereklidir.

Bu besinler eksik olursa, kemikler güçsüz hale gelir ve kolayca kırık oluşabilir.

Kalsiyum ve D vitaminin, kemik yapımında önemli rolleri vardır. İskelet sistemi vücudun en önemli kalsiyum deposudur ve D vitamini alınan gıdalardan kalsiyumun emilmesini sağlar.

Beslenmede yeterli miktarda kalsiyum alınmazsa, isklet siteminden, kemiklerden kalsiyum çekilir, kemiklerin güçsüz kalmasına neden olur.

En sık görülen kemik hastalığı olan osteoporoz, kalsiyum ve diğer minerallerin kaybı ile daha kötüleşir.

En iyi kalsiyum kaynağı yoğurt, peynir gibi süt ürünleridir, tahıl,badem ve yeşil yapraklı sebzeler de kalsiyum açısından zengindir.

Fiziksel Aktivite ve Kemik Sağlığı
Sağlıklı kemiklere sahip olmak için hareketli olmak ve düzenli egzersiz yapmak önemlidir. Kemik gücünü sağlamak ve osteoporozu engellemek için özellikle yük taşıyarak yapılan egzersiz daha önemlidir.

İleri yaş grubunda yük taşıyarak yapılan egzersiz kemik kaybını azaltabilir. Kas kütlesini sağlamak da kemikleri korur ve güçlendirir, düşmeye engel olur.

“Yük taşıyarak yapılan egzersiz”, ayakta-ayaklar üzerindeyken; kemik ve kaslar yerçekimine karşı çalışırken yapılan egzersiz anlamına gelmektedir. Tempolu yürüyüş, koşu, takım sporları; kemik oluşturan hücreleri tetikler ve kemiklerin daha güçlü hale gelmesini sağlar.

İleri Yaş ve Kemik Sağlığının Korunması

Yaşın ilerlemesiyle kemikler genetik faktörlerden, beslenme, egzersiz ve hormanal değişikliklerden etkilenir. Genler değiştirilemez ama beslenme ve hareket kontrol edilebilir. Kemik sağlığına dikkat etmek, iyileştirmek için yaşınız hiçbir zaman çok yaşlı veya çok genç değildir.

Kemik zaman içinde kendinize nasıl dikkat ettiğinize göre kesinlikle daha kuvvetlenebilir ya da güçsüz kalabilir. Kemik sağlığınızı korumanız ve güçlendirmeniz için yapabilecekleriniz;

- Her gün hareketli olun! Güçlendirici ve ağırlık taşıyıcı egzersizler güçlü kemiklerin yapılmasına yardımcı olur.

- Her gün en az çocuklar bir saat, erişkinler 30 dakika egzersiz yapmalıdır.

- Kilo kontrolü yapın! İleri yaştaki aşırı kilolu yetişkinlerin daha fazla düşme riski vardır. Çok düşük kilolularda da kemik kaybı riski artar.

- Yeterli miktarda kalsiyum ve D vitamini alın!

- Sigara içmeyin! Sigara içmek kemik kütlesini azaltır, kırık riskini arttırır.

- Alkolden kaçının! Aşırı miktarda alkol kullanımı kemik kütlesini azaltır, kırık riskini arttırır.

- Düşme riskini azaltın! Düşmekten korunmak için evde yapılabilecek pek çok düzenleme vardır; tutunma barları, kaymayan halılar…