Kendime Ne Kadar Şefkatli Yaklaşıyorum?

Öz şefkat psikolojiye yeni kazandırılan kavramlardan biridir. Belki bu kavramı günlük hayatta sıklıkla duymaktayız belki de şu an yeni karşılaştığınız bir kavram olabilir. Kendimizi ve diğer bireyleri gözlemlediğimizde; çoğu zaman diğerlerine daha şefkatli yaklaştığımızı, onların yaşadığı durumlara yargılamadan daha objektif yaklaştığımızı söyleyebiliriz. Fakat bireyin kendisine de öz şefkat göstermesi ve bunun üzerine çalışması çok mühimdir.

Öz şefkat; kişilerin kendisine şefkatli tutum ve eylemlerini yönlendirmesidir. İnsan olmanın doğasının bir parçası olan birçok olumsuz yaşantılar eşliğinde gelişen ıstırap, acı, yetersizlik ve başarısızlık hissine kapıldığı zorlu zamanlarında; kendisine sevecen ve nazik yaklaşması, olumsuz duygularını fark ederek bunları reddetmeden, eleştirmeden kabul etmesi ve yaşanabilecek olası zorlukların insan hayatının bir parçası olduğunu bilmesi şeklinde ifade edilebilir.

Öz şefkat olumsuz yaşantılarla başa çıkmada mühim bir içsel kaynaktır. Öz şefkat düzeyi geliştirilebilmekte ve durumlar karşısında kişinin neler söylediği, eylemlerini ve kendi fikirlerini nasıl değerlendirdiği öz şefkat gelişiminde etkili olmaktadır. Öz şefkat farkındalığı da içermekte olup bireyin yaşadığı olaylara karşın daha geniş perspektifte bakmasına katkı sağlamaktadır. Bilinçli farkındalık öz şefkatin temel unsurlarından biri olmasının nedeni bilinçli farkındalığın bireylerin kendilerine şefkat gösterebilmeleri için öncelikle deneyimledikleri acıyı fark etmeleri adına önemli olmasından kaynaklanır. Yaşadığı negatif durumları hemen çözüme kavuşturmaya çalışan kişiler, duygusal olarak ne kadar zorlandıklarını göz ardı etmektedirler. Bilinçli farkındalık bu noktada devreye girmekte ve bu kaçınma eğilimini azaltıp hoş olmayan durumlarda bile hakikati görebilmemize olanak tanımaktadır.

Öz şefkatin bu unsuru ile beraber birey yaşadıkları olumsuzlukların kalıcı ve dünyanın sonu olmadığına inanır. Bu doğrultuda bireyler sahip oldukları uyumlu olmayan düşünce, duygu, ve davranış boyutlarını daha bilinçli algılama imkanına sahip olur. Öz şefkat öz düzenlemeyi geliştiren bir mekanizmadır. Birey öz şefkat ile içinde bulunduğu durumu daha net ve açık bir biçimde görebilmekte ve negatif duygularını daha olumluya çevirerek kendisine ve çevresine uygun bir biçimde düzenleyebilmektedir.  

Yapılan bir araştırmada; öz şefkatin günlük hayattaki olumsuz yaşantılar karşısında gösterilen bilişsel ve duygusal tepkileri etkilediği ve kişilere huzursuzluk veren olaylar sebebiyle yaşadıkları olumsuz duygulanımdan koruduğu neticesine ulaşılmıştır. Bununla beraber yapılan bir araştırmada şefkati yüksek olan bireylerin; depresyon, anksiyete ve stres seviyelerinin düşük olduğu belirtilmektedir. Öz şefkate dair açıklamalardan da yola çıkılabileceği üzere; benliğe yönelik olumlu farkındalık kazandıran öz şefkatin, birey için geliştirilmesinin önemli olduğunu belirtebilirim. Yaşamımıza anlam ve zihnimizdeki kaygılara yönelik iç görü kazandıran bilinçli farkındalık çalışmalarıyla bireyin öz şefkatini geliştirilebilmektedir.