Kilo Verememe Sebebiniz D Vitamini Olabilir
Yazar Merve İmer • Diyetisyen • 30 Mart 2018 • Yorumlar:
Kilo verme sürecinde vücudu olumlu ya da olumsuz yönde etkileyen pek çok farklı faktör
bulunmaktadır. Özellikle vitaminlerin zayıflama ve yağ yakımı konusundaki etkisi son yıllarda ünlü
araştırma merkezlerinin yaptığı araştırmalar ile kanıtlanmıştır. Birçok deney grubu üzerinde yapılan
çeşitli testlerde vitamin grupları içerisinde özellikle D vitamininin yağ yakımına büyük oranda etki
ettiği tespit edilmiştir.
D vitamininin obezite üzerinde pek çok açıdan önemli faydaları bulunmaktadır. Birkaç sene önce
Minnesota Üniversitesi’nde günlük alınan kalorinin azaltılmasının hormonları ne şekilde etkilediği
araştırılırken, birkaç küçük bulgu sonucunda D vitamininin kilo verme üzerindeki etkileri de
incelenmeye başlanmıştır. D vitamini üzerinde yapılan testlerde, günlük D vitamini alan kişiler ile
günlük D vitamini ihtiyacını karşılamayan ve az miktarda D vitamini tüketen kişiler arasında kilo verme açısından büyük ayrıcalıklar olduğu fark edilmiştir. Hatta günlük D vitamini ihtiyacını karşılamayan kişilere çok az miktarda D vitamini verildiğinde, günlük verdikleri kiloların daha da arttığı görülmüştür. Bu deneylerde, D vitaminin insan vücudunda yağlarla savaşan önemli faktörlerden birisi olduğunu kanıtlamıştır.
Vitamin D yağda çözünen bir hormon öncülüdür. Vitamin D’nin insanlar için iki önemli formu
mevcuttur; Ergokalsiferol (Vitamin D2) – Kolekalsiferol (Vitamin D3).
Vitamin D2 bitkiler tarafından üretilirken, Vitamin D3 insanda cildin güneş ışığındaki UV radyasyona maruziyeti sonucunda oluşur. Vitamin D2 ve D3’ün doğal formlarının yanı sıra yapay olarak üretilen formları da mevcuttur. Vitamin D2 ve Vitamin D3 karaciğer tarafından 25-Hidroksivitamin D formuna dönüştürülürler. Bu form dolaşıma geçerek böbreklere gider ve orada aktif form olan Kalsitriol yani 1,25-Dihidroksivitamin D oluşur. Vitamin D’nin genel olarak vücutta rol oynadığı mekanizmalar şunlardır;Kas gücü ve İmmun fonksiyonların güçlenmesine yardım eder.Antiinflamatuar özellik gösterir. İnce bağırsaktan kalsiyum emilimini indükler. Kemik oluşumu, mineralizasyonu, büyüme ve onarımı için gerekli olan kalsiyum ve fosfatın kan düzeylerinin yeterli olmasını sağlar. Kişinin Vitamin D düzeyi serumdaki 30- Hidroksivitamin D seviyesi ile belirlenir.
Esas Vitamin D kaynağı güneş ışığıdır.Yağlı balıklar,karaciger,tereyağ,uskumru,ton balığı ,patates ve yumurta sarısı gibi çok az sayıda gıda doğal olarak vitamin D içermektedir. Az miktarda olmak üzere de et ve peynirde de yer alır. Fakat bunların hiç biri zengin kaynaklar değildir. Yani günlük beslenme ile D vitamini eksikliğini gidermek çok güçtür. Yurt dışında süt ürünlerinde D vitamini zenginleştirme yapılmaktadır ancak şuanda ülkemiz için zorunlu bir uygulama değildir. D vitamini yağda çözünen bir vitamin olarak kabul edilir. Yaklaşık %80-90’ı deride ultraviyole ışınları
sayesinde sentezlenir. %10-%20 de besinler yoluyla alınır.Güneş ışınları yoluyla D vitamini
sentezlemek için uygun koşulları sağlamak çok önemlidir.Cildin direk güneş ışığına teması gereklidir, pencere veya cam arkasındayken D vitamini sentezi gerçekleşmez.8 faktörden fazla koruyuculu vücut kremi D vitamini sentezine engel olmaktadır.Güneş ışınlarının dünya yüzeyine ulaştığı özel bir açı olan zenith açısı D vitamini sentezi için gereklidir.Ülkemiz için D vitamini sentezi mayıs ve kasım ayları arasında gerçekleşir. Uygun ışın açısı için saatler 10.00- 15.00 arasıdır.
Günlük yeterli D vitamini alan vücutta acıkmaya neden olan leptinin daha az salgılanması sağlanarak, kişilerin daha az yemek yemesine ve daha geç acıkmasına imkan verilmektedir.
Yapılan araştırmalara göre; sabah kahvaltılarında D vitamini ağırlıklı besinlerle beslenen kişilerin gün içerisinde daha uzun süre tok kalabildikleri ve diğer günlere nazaran çok daha az yemek yedikleri tespit edilmiştir. Bu da D vitamininin iştah üzerindeki olumlu etkisini kanıtlar niteliktedir. Günlük alınan yeterli D vitamini, sürekli açlık hissine ve çok yemeye neden olan, diyet yapanların korkulu rüyası insülin direncini de etkilemekte ve bu problemin önüne geçebilmektedir. Vücut içerisinde yeterli miktarda D vitamini olduğunda, yağ depoları da çalışmalarını yavaşlatmakta ve vücutta daha az yağ stoklamaya başlamaktadır. D vitamini vücudun genelinde yağ yakımını sağlamaktadır ancak en çok da karın ve bel bölgesinden incelmeyi mümkün kılmaktadır. Kalsiyum ile uyumlu bir ikili olan D vitamini, göbek ve bel çevresinde yağlanmaya sebebiyet veren stres hormonlarını yani kortizolu azaltmaktadır.