Kimler İdrar Kaçırma (Üriner İnkontinans) Sorunu Yaşayabilir? Nedenleri Nelerdir?
Yazar Ayçağ Yorgancı • 23 Eylül 2024 • Yorumlar:
İnkontinans herkeste olabilir. Ancak, belirli gruplarda ve yaşamın belirli dönemlerinde daha yaygındır.
İdrar kaçırma kadınlarda daha mı yaygın?
İnkontinans, kadınlarda erkeklere göre çok daha yaygındır. Bunun büyük bir kısmı hamilelik, doğum ve menopozla ilgilidir. Kadınların hayatındaki bu olaylar mesane kontrol sorunlarına yol açabilir. Hamilelik, kısa süreli bir inkontinans nedeni olabilir ve mesane kontrol sorunları genellikle bebek doğduktan sonra düzelir. Bazı kadınlar, doğumun pelvik taban kaslarına yaptığı baskı nedeniyle doğumdan sonra inkontinans yaşayabilir. Bu kaslar zayıfladığında, idrar kaçırma sorunları yaşama olasılığınız daha yüksektir. Menopoz, vücudunuzda birçok değişikliğe neden olur. Menopoz sırasında hormonlarınız (özellikle östrojen) değişir ve bu, mesane kontrolünüzü etkileyebilir.
Yaşlandıkça inkontinans riskim daha mı yüksek?
Vücudunuz yaşam boyunca sürekli değişir. Yaşlandıkça, pelvik organlarınızı destekleyen kaslar zayıflayabilir. Bu, mesanenizin ve üretranızın daha az destek aldığı anlamına gelir ve bu da genellikle idrar kaçırmaya yol açar. Yaşlandıkça inkontinans geliştirme riskiniz, kronik bir sağlık sorununuz varsa, doğum yaptıysanız, menopoza girdiyseniz, büyümüş bir prostatınız varsa veya prostat kanseri ameliyatı geçirdiyseniz daha yüksek olabilir. Zamanla sağlık uzmanınızla inkontinans riskleri ve bunu günlük hayatınızı etkilemeden yönetmenin yolları hakkında konuşmak önemlidir.
İnkontinans yaşamanıza neden olabilecek birçok farklı neden vardır. Bu nedenler, kadın veya erkek olmanıza bağlı olarak değişebilir. Bazı nedenler geçici sağlık sorunlarıdır ve tedavi edildikten sonra genellikle ortadan kalkar. Bu durumlarda, inkontinans genellikle sorun tedavi edildikten sonra da sona erer. İdrar kaçırma, uzun süreli (kronik) tıbbi durumlar nedeniyle de ortaya çıkabilir. Kronik bir durum nedeniyle kaçırma sorunları yaşadığınızda, genellikle bunu uzun bir süre boyunca yönetmeniz gerekebilir. Tedaviye rağmen, kronik rahatsızlıklar genellikle tamamen geçmez. İnkontinans, kronik bir rahatsızlığınızın belirtisi olarak zamanla yönetilmek zorunda kalabilir.
Geçici veya kısa süreli inkontinans nedenleri şunları içerebilir:
-
İdrar yolu enfeksiyonları (İYE): İdrar yolunuzda (üretra, üreterler, mesane ve böbrekler) bir enfeksiyon olduğunda ağrıya ve daha sık idrara çıkma ihtiyacına neden olabilir. Tedavi edildikten sonra, sık idrara çıkma isteği genellikle ortadan kalkar.
-
Hamilelik: Hamilelik sırasında rahminiz genişledikçe mesaneye ekstra baskı uygular. Hamilelik sırasında inkontinans yaşayan çoğu kadın, doğumdan sonraki haftalarda bu durumun geçtiğini fark eder.
-
İlaçlar: Bazı ilaçlar, idrar söktürücüler ve antidepresanlar gibi, yan etki olarak inkontinansa neden olabilir.
-
İçecekler: Kahve ve alkol gibi bazı içecekler daha sık idrara çıkmanıza neden olabilir. Bu içecekleri bırakırsanız, genellikle sık idrara çıkma ihtiyacınız azalır.
-
Kabızlık: Kronik kabızlık (sert ve kuru dışkı) mesane kontrol sorunlarına neden olabilir.
Kronik veya uzun süreli inkontinans nedenleri şunları içerebilir:
-
Pelvik taban bozuklukları: Pelvik taban kaslarınızda bir sorun olduğunda, organlarınızın işleyişini, özellikle de mesanenizi etkileyebilir.
-
İnme: İnme, kas kontrolü ile ilgili sorunlar yaşamanıza neden olabilir. Bu, idrar sisteminizi düzenleyen kasları da içerebilir.
-
Diyabet: Diyabetiniz olduğunda, vücudunuz daha fazla idrar üretir. İdrar miktarındaki bu artış, kaçırma sorunlarına neden olabilir. Ayrıca periferik nöropati, mesane fonksiyonunu etkileyebilir.
-
Menopoz: Menopoz, kadın vücudunun hormon seviyelerinin hızla değiştiği ve pelvik taban kaslarının zayıflayabileceği bir dönemdir — yaşlandıkça da meydana gelebilecek bir durum.
-
Multipl skleroz (MS): MS hastasıysanız, mesaneniz üzerinde kontrol kaybı yaşayabilir ve bu da kaçırma sorunlarına yol açabilir.
-
Büyümüş prostat: Prostat normalden büyük olduğunda, çeşitli mesane kontrol sorunlarına neden olabilir. Bu duruma benign prostat hiperplazisi (BPH) adı da verilebilir.
-
Prostat kanseri ameliyatından sonra: Prostat kanseri ameliyatı sırasında sfinkter kası bazen hasar görebilir ve bu da stres inkontinansına yol açabilir.