Kireçlenmede Kök Hücre Uygulaması

Son yıllarda obezitenin artması ve bilinçsizce, profesyonel destek almadan yapılan ağır sporlar nedeniyle dizde artrit (kireçlenme) görülme yaşı genç-orta yaşlara kadar inmiştir. Artrit tedavisinde asıl amaç ağrıyı geçirip veya azaltıp fonksiyonu arttırmaktır. Bunu sağlamak için ilaç tedavileri, fizik tedavi, eklem içi enjeksiyonlar sıklıkla başvurulan ameliyat dışı seçeneklerdir. Ameliyat dışı tedavilerden fayda görmeyen hastalarda kireçlenmenin şiddetine göre farklı ameliyat seçenekleri uygulanmaktadır. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Levent Arslan kök hücre tedavisi hakkında bilgi verdi.

Seçilen Etken Maddeye Göre Fayda Oranı Değişiyor

Eklem içi enjeksiyonlarda elde edilecek fayda, seçilen etken maddeye göre değişkenlik gösterir. Sıklıkla başvurulan ve uygulanan hyaluronik asit enjeksiyonlarında amaç kıkırdak yüzeylerin kayganlaşmasını sağlamak ve bu sayede ağrıyı azaltıp fonksiyonu arttırmak olmakla birlikte kıkırdak onarımı pek beklenmez. Benzer şekilde etki gösteren diğer bir seçenek viskosuplementasyon dediğimiz yüzey kayganlığını arttıran sentetik (yapay) maddelerdir.

Bir diğer enjeksiyon seçeneği PRP uygulamalarıdır. Yanlış bir şekilde kök hücre tedavisi diye lanse edilen PRP uygulamasında hastadan alınan kan, kısa bir işlemden geçirilerek, iyileştirme yeteneği normal kandan fazla olan bir serum elde edilir ve bu serum hastanın dizine enjekte edilir. Bu uygulamada kıkırdak dokusunda elde edilecek iyileşme ile fonksiyonda artış amaçlanmaktadır. Fakat kıkırdaktaki bu iyileşme sınırlı miktarda olmaktadır.

Kök Hücre: Canlılarda Yenileme ve Farklılaşma Özelliği Olan Hücreler

Son zamanlarda uygulanmaya başlayan ve umut vaat eden bir tedavi yöntemi de “kök hücre tedavisi”dir. Kök hücreler, canlılarda kendilerini yenileme ve farklılaşma özelliği olan özel hücrelerdir. Bu özelliği sayesinde bulunduğu dokuya farklılaşarak iyileşmeyi sağlayabilmektedir. İnsanlarda kök hücrelerin yoğun olarak bulunduğu dokular kemik iliği ve yağ (adipöz) dokusudur.

Son yıllarda yapılan birçok çalışmada erken veya orta dönemdeki kireçlenmelerde yapılan kök hücre enjeksiyonlarında hastaların ağrılarında anlamlı derecede azalma ve eklem fonksiyonlarında anlamlı bir artış saptanmıştır. Kök hücre uygulamasının en belirgin avantajı, hastanın tamamen kendi hücreleri uygulandığı için, ilaç uygulamalarında görülebilen yan etkilerin hiç görülmemesidir.

Kök Hücre Tedavisi Nasıl Uygulanır?

Kök hücre uygulaması, ameliyathane şartlarında, tamamen steril koşullarda, lokal anestezi veya sedasyon dediğimiz sakinleştirici anestezi altında yapılır. Hastanın karın bölgesindeki yağ dokusundan elde edilen materyal bir filtreden geçirilerek kök hücreler ayrıştırılır ve hastanın sorunlu dizine enjekte edilir. İşlem sonrası kısa bir dinlenmeden sonra hasta yürüyerek taburcu edilir. Bu işlemden sonra hastalar hemen günlük hayatlarına dönebilirler.

Burada dikkat çekilmesi gereken bir nokta da kök hücre tedavisinin ilk seçenek olmadığıdır. Ameliyat dışı diğer tedaviler denenmiş ama fayda görmemiş hastalarda başvurulacak bir seçenektir. Ayrıca kök hücre tedavisinde kıkırdaktaki sorun tamamen ortadan kalkmaz sadece bir miktar düzelme elde edilir. Kök hücre tedavisi, günümüz koşullarında, protez uygulamalarına alternatif bir seçenek değildir.