Kısırlık (İnfertilite) Nedir, Sebepleri Nelerdir?
Yazar Serkan Oral • Ürolog • 22 Şubat 2016 • Yorumlar:
1) Kısırlık nedir?
Kısırlık, tıbbi literatürde infertilite olarak geçmektedir. Çiftin bir sene boyunca korunmasız ve düzenli ilişkide bulunmasına rağmen gebelik sağlanamaması kısırlık olarak tanımlanmaktadır. Kadınların yaklaşık olarak %25’inde görülen bu yaygın problem, geliştirilen tedavi yöntemleri ile çoğunlukla çözülebilmektedir.
2) Kadında meydana gelen kısırlık sebepleri nelerdir?
- Yumurtalamada ortaya çıkan düzensizlikler
- Tüplerin tıkalı olması
- Antisperm antikorlar
- Çikolata kisti
- Rahimde yer alan patolojiler
- Troid hormon bozuklukları (guatr, hipotroidi, hipertroidi)
- Genital organlarla ilgili geçirilmiş enfeksiyonlar
- Daha önceden geçirilmiş olan rahim ve yumurtalıklar ile ilgili operasyonlar
- Süt hormonu değerlerinin yüksek olması
- Yaşın ilerlemesi
- Rahim ağzı ile ilgili sorunlar, servikal faktör
Bu sebeplerin dışında çiftlerin %10 ile %15 oranında herhangi bir sorun tespit edilemese dahi gebelik gerçekleşmez. Bu durum "açıklanamayan kısırlık" olarak ifade edilmektedir.
3) Kısırlık ile alakalı olan diğer faktörler nelerdir?
- Sigara ve alkol kullanımı
- Obezite
- Rahim ağzının kapalı olması
- Cinsel ilişki ile ilgili problemler
- Vajinismus
- Rahimin içerisinde yapışıklık meydana gelmesi
- Luteal faz yetmezliği
- Kemoterapi ve radyoterapi tedavisi görmek
- Erken dönemde menopoza girmek
4) Alerjik nedenler
Alerjik sebepler de kısırlığa yol açabilmektedir. Tespiti en zor kısırlık sebebi alerjik sebeplerdir. Alerjik faktörler sperm ya da mukus kaynaklı olabilir. Anti sperm antikorları şeklinde bilinen bu alerjik sorunların, tedavi şansı belli değildir. Bu sebeple de hastanın durumuna göre tedavi planlanır.
5) Tüplerin hasarlı ve tıkalı olması
Her iki tüpün de tıkalı ya da hasarlı olması durumunda doğal yollarla gebelik sağlanması mümkün olmaz. Bu durumda da tüp bebek tedavisine başvurulur.
6) Yumurtlama bozuklukları
Kadınlarda en yaygın karşılaşılan kısırlık sebebi, yumurtalama ile ilgili problemlerdir. Yumurtlama meydana gelmeden, gebelik sağlanması mümkün değildir.Yumurtalıklarda meydana gelen sorunlar, hormonal kaynaklı olabileceği gibi çeşitli kistler yüzünden de olabilir.
7) Endometriozis
Endometriozis, rahim içini kapsayan dokunun, rahim dışında farklı bir yerde gelişmesi sonucu meydana gelmektedir. Endometriozis, rahmi yerinde tutan bağların üzerinde yerleşme sergilemektedir. Bunun dışında rahim yüzeyi, tüpler ve yumurtalıklar da görülmektedir.Endometriozisin en önemli belirtilerinin arasında, siklus dönemi öncesi ve siklus dönemi esnasında ağrı, cinsel ilişkiye girildiği esnada veya ilişkiden sonra ağrı, düzensiz şiddetli adetler ve kısırlıktır.
8) Rahim ağzı ile alakalı sorunların olması
Rahim ağzında mevcut olan yapısal, enfeksiyonun yol açtığı ya da bu bölgede bulunan salgıya (mukus) ait bozukluklar, kısırlık nedeni olarak sayılmaktadır. Rahim ağzından salgılanan mukus, spermlerin genital yoldan taşınmasını sağlar. Östrojen ve progesteron hormonları etkisi altında olan mukusun, adet dönemi esnasında miktarı ve niteliği değişir. Polip gibi iyi huylu tümörler veya bu bölgeye uygulanmış olan cerrahi girişimler kısırlığın meydana gelmesine sebebiyet verebilmektedir.
Kısırlık tedavileri ne kadar sürer?
Kısırlık tedavileri, kısırlık problemine göre planlanmaktadır. Bu sebeple de tedavi süresi her hastada farklı olmaktadır. Tüp bebek tedavisi, iki protokolde uygulanmaktadır. Bir tanesi uzun, bir tanesi kısa protokoldür. Kısa protokol yaklaşık bir ayda tamamlanmaktadır. Uzun protokol ise yaklaşık 45 günde tamamlanmaktadır. Ancak tedavi süresi, kısırlık süresine göre değişkenlik göstermektedir.