Kısırlık Nedir?

Kısırlık, hiçbir korunma yöntemi kullanılmaması ve düzenli ilişkiye rağmen bir yılın sonunda gebelik elde edilememesi durumudur. Düzenli bir cinsel yaşam için haftada ortalama 2 yada 3 kez cinsel birliktelik olmalıdır.

Anne adayı yaşı 35 yaşın üstündeyse bu süre 6 ay ile sınırlıdır. Yani 6 ayın sonunda gebelik oluşmuyorsa daha erken olarak bir uzmana başvurulmalıdır.

Bir ay sonunda gebe kalabilme olasılığı yaklaşık olarak % 20’dir. Yani her ay gebelik hedefleyen her beş çiftten bir tanesi bu hedefine ulaşmaktadır.

İlk 6 ayın sonunda ise gebe kalmayı hedefleyen her yüz çiftten 60 tanesi bu hedefine ulaşmaktadır.

İkinci altı ayda 20 çift daha bu gruba eklenmekte ve bir yılın sonunda her yüz çiften 80 tanesi hamilelik hedefine ulaşmaktadır.

Görüldüğü gibi, gebeliklerin büyük bir bölümü, korunmayı bıraktıktan sonraki ilk 6 ayın içinde gerçekleşmektedir.

Yumurta hücreleri yumurtalıkta folikül adını verdiğimiz küçük kesecik yapılarının içinde saklanır.

Kadının her ay harcadığı yumurtaların yerine yenisi üretilmez. Yumurta hücresi yumurtalıkta folikül adını verdiğimiz içi sıvı dolu küçük kesecikler içindedir. Her adet döneminin başında sağ ve sol yumurtalıktan toplam 15 folikül seçilir. Seçilen foliküllerden sadece bir tanesi yeterli gelişimi sağlar. Diğer foliküller kullanılmadan harcanır. Hormonların etkisiyle büyüyen bu keseciğin büyüklüğü 17-20 milimetreye ulaşınca kese duvarı yırtılır ve içindeki yumurta keseden çıkarak yumurtalıktan karın boşluğuna atılır. Bu olaya yumurtlama adı verilir.

Yumurtalıkta ergenlik çağının çağının başlangıcında yaklaşık 600-800 bin folikül mevcuttur. Her folikül içinde 1 tane yumurta hücresi ;yumurtanın beslenmesini sağlayan destek hücreleri ve bir miktar sıvı vardır. Her adet döneminin başında ortalama 10- 15 tane folikül üreme fonksiyonunun da kullanılmak üzere bu folikül deposundan seçilir. Kullanılan foliküllerin yerine ne yazık ki yenileri gelmez . Bu foliküller tamamen tükendiğinde kadın menopoza girer. Kadın yaşı ilerledikçe her ay depodan seçilen folikül sayısı azalmaya başlar.

Adet döneminin başından itibaren alan follikülü uyaran hormon, yani FSH seviyeleri giderek artmaya başlar. Bu hormon, beyinde yer alan hipofiz bezinde üretilir. FSH etkisiyle adet döneminin başında 6 -7 milimetre çapında olan folikülün büyüklüğü giderek artmaya başlar. Adetin 6 gününe gelindiğinde bu foliküllerden bir tanesi diğer folikül’leri geçerek daha hızlı büyümeye başlar. Diğer foliküllerin büyümesi yavaşlar ve bir süre sonrada durur. Bu foliküller artık yarışı kaybetmiştir. Tek bir folikül ve içindeki yumurta gebelik şansı için kullanılacaktır. Bu foliküle dominant folikül adı verilir. Giderek artan sıvı miktarına bağlı olarak dominant folikül keseceği büyümeye devam eder.

Folikül keseciğinin büyüklüğü 17-20 milimetreye ulaştığında, kese duvarı yırtılır ve içindeki yumurta hücresi yumurtalıktan karın boşluğuna atılır. Bu yumurta hücresini fallop tüpleri yakalar ve içine alır. Bu dönemde olan cinsel beraberlik sonrasında vajinada biriken spermler önce rahim kanalından rahim içine, buradan da tüplerin içine geçerler, sperm ve yumurtanın karşılaşması, tüpün içinde olur. Milyonlarca sperm içinden, yumurtanın çevresine en fazla bin tanesi ulaşabilir. Yumurtaya ulaşan spermlerden bir tanesi yumurta dış kabuğunu delerek; yumurtanın içine girmeyi başarır. Bu olaya döllenme, döllenen yumurta hücresine ise zigot adı verilir. Zigot hücresi içinde hücre bölünmesi başlar. Önce iki hücreye bölünme olur ve böylelikle embryo evresi başlamıştır.

Embriyoda hücre bölünmesi devam ederken, bir yandan da tüpün içindeki tüysü sistemin itme hareketleriyle de rahim iç boşluğuna doğru yuvarlanmaya başlar. Fallop tüplerinin içindeki bu yolculuk ortalama 3- 4 gün devam eder. Embriyo rahim içi boşluğuna ulaştığında ortalama yüz hücreye sahiptir. Embriyo rahim içinde uygun bir bölge bulup buraya gömüldüğünde ise yaklaşık 40 hafta sürecek gebelik başlar.

Gebeliğin oluşabilmesi için:

• Her ay düzenli yumurtlama olmalı,
• Yumurtlama dönemine denk gelen cinsel beraberlik olmalı,
• Tüpler açık olmalı,
• Spermler sayı, hareket ve şekil olarak yeterli olmalı,
• Rahim içi boşluğunda gebeliğin oluşmasına bir engel olmamalı.