KOAH Alevlenmesi Ne Demektir?

KOAH alevlenmesi; hastaların şikayetlerinin arttığı dönemler olarak tanımlanır. Alevlenmeler hastalığın gidişi üzerinde çok önemli olumsuz etkileri olan olaylardır. Bu nedenle KOAH tedavisinin temel amaçlarından birisi alevlenmelerin gelişmesini önlemektir. Alevlenme dönemlerinde nefes darlığı ve öksürükler artar, balgamın miktarı artar ve rengi koyulaşır. Bir hastada bu şikayetlerin bir kısmı veya tümü aynı anda başlayabilir. Bunlara ek olarak aşağıdaki değişiklikler de görülebilir.

• Hışıltılı solunumda artma

• Sıkıntı hissi ve sinirlilik hali

• Ellerde ve ayaklarda ödem oluşması 

• Uykusuzluk

• Şiddetli halsizlik ve yorgunluk hissi 

• Ateşlenme 

• Çarpıntı hissi 

Alevlenmeler bazı KOAH hastalarında hiç olmaz iken bazı hastalarda senede birkaç kez yaşanabilir. Hastalar genellikle bu dönemlerde bir sağlık kuruluşuna başvurmak zorunda kalırlar. Genellikle ilaçlar artırılarak ve yeni ilaçlar eklenerek ayaktan tedavi yapılabilir. Ancak alevlenmelerin şiddetli olduğu durumlarda tedavi hastane yatışları ile mümkün olmaktadır. 

Bazen KOAH alevlenmesi olmaksızın da şikayetler kısa süreli artabilir. Bu durum “kötü gün” olarak isimlendirilir. Kötü günü alevlenmeden ayırt etmek her zaman mümkün olmayabilir. Kötü güne neden olabilecekleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.

• Aşırı sıcak veya soğuk hava

• Barometrik değişiklikler

• Sıkıntı, stres

• Allerji

• Yüksek irtifaya çıkmak

• İlaçları aksatmak 

Alevlenmelerin nedenleri nelerdir?

Alevlenmelerin en önemli nedeni solunum yollarının viral ve bakteriyel enfeksiyonlarıdır. Viral enfeksiyonlar bakteriyel enfeksiyonların gelişmesini kolaylaştırabilir. Bu nedenle alevlenmelerin önlenmesinde her yıl ekim ayında grip aşısının yaptırılması önerilir. Alevlenmelerin diğer önemli nedenleri; soğuk veya kirli havalı yerlerde uzun süre bulunmak, sinüs enfeksiyonları, ilaçları düzenli kullanmamak ve solunum yolu ile kullanılan cihazları yanlış teknikle kullanmaktır.  

Alevlenmeler nasıl tedavi edilir?

• Nefes açıcı ilaçların dozları artırılır.

• Antibiyotik başlanır.

• Kısa süreli kortizon başlanabilir.

• Bol sıvı alımı ve evde istirahat önerilir.

Hastalar genellikle alevlenmenin başlayacağını hissederler. Bu dönemde gecikmeksizin sağlık kuruluşuna gitmek ve erken dönemde tedaviye başlamak önemlidir. Alevlenmelerin tedavisinde gecikme yaşanırsa alevlenme hastaneye yatışı gerektirecek kadar şiddetlenebilir. 

Alevlenmelerin hastane tedavisinde ilaçlar genellikle damar yolundan uygulanır. Bol sıvı alımı teşvik edilerek aynı zamanda serum ile sıvı alımı artırılır. Evde solunum yolu ile kullanılan ilaçlar kesilerek yerine nefes açıcı ilaçlar nebulizer ismi verilen cihazlar ile uygulanır. İhtiyaç halinde uzun süreli oksijen tedavisi başlanır. Ağır evrede bulunan KOAH hastalarının alevlenme dönemlerinde oksijen ile yeterli oksijenizasyon sağlanamaz ise hastane odası veya yoğun bakımda mekanik ventilatör tedavisine geçilebilir. 

 Antibiyotik ne zaman kullanılır? 

Alevlenme tedavisinde bazen kısa süreli antibiyotik kullanımına ihtiyaç duyulabilir. Balgamın koyulaşması ve renginin sarı-yeşile dönmesi enfeksiyon belirtisi olarak kabul edildiği için antibiyotik kullanımı gereklidir. Bakterilerde antibiyotiklere karşı direnç gelişimi riski nedeniyle  gereğinden fazla ve çok güçlü antibiyotik kullanımından kaçınılmalıdır. Antibiyotik tedavisi doktorun önerileri ve kontrolü altında kullanılmalıdır. 

Alevlenmeleri önlemek için neler yapılabilir?

Alevlenmeler KOAH hastalığının kötüleşmesini hızlandıran olaylardır. Bu nedenle KOAH tedavisinin en önemli amaçlarından birisi alevlenmeleri önlemektir. Alevlenmelerin önlenebilmesi için hastaların (özellikle ağır evrede bulunan hastaların) dikkat etmesi gerekenler;

• Sigara ve tüm tütün ürünlerinin kullanımını bırakmak

• Elleri sık sabunlayarak yıkamak

• Diş ve ağız sağlığına dikkat etmek

• Kucaklaşarak selamlaşmayı bırakmak

• Kalabalık ortamlarda bulunmamak

• Trafiğin yoğun olduğu bölgelerde yürümemek

• Hava kirliliğinin yüksek olduğu zamanlarda, aşırı soğuk ve sıcak havalarda mümkün olduğu kadar dış ortamda bulunmamak

• Hava kirliliği ve soğuk havadan korunmak için koruma özelliği yüksek olan toz maskeleri kullanmak 

• Aşıları yaptırmak

• İlaçları düzenli kullanmak

• Solunum yolu ile kullanılan cihazları doğru teknikle kullanmak

• Fizik egzersizleri ve yürüyüşleri bırakmamak

• Beslenmeye dikkat etmek

• Reflü hastalığını tedavi ettirmek ve reflü diyetini uygulamak