Koku Hastalıkları ve Tedavisi

Hayatın anlamı beş duyu ile derinleşir.. .Görmek ,duymak ,dokunmak ,tatmak ,koku almak .. bunların hepsi somut kavramlardır biri hariç .Bir koku bazıları için hiçbir şey ifade etmezken ,kimisi sevmez ,kimisi ise en sevdiği anılarını hatırlar.Herkesin bir koku hafızası vardır.

İçtiğimiz kahvenin kokusu doyurur önce bizi… aldığımız parfümler ruhumuzda eşsiz noktalara dokunur .Evin güzel kokusu temiz olduğu hissini uyandırır.Mis gibi yemek kokuları istahımıızı kabartır.

Peki biz ne kalitede koku aldığımızı ne kadar sorguluyoruz???

Koku ,hava aracılığıyla giren koku moleküllerinin burundaki özel koku hücreleri ile etkileşime geçmesi ile oluşan elektriksel aktivite ve beyin deki koku merkezınde analiz edilip tanımlanması ile olur.İşte tam bu yüzden biz kulak burun boğaz hekimleri koku hastalıklarını analiz ederken aksamanın hangi basamakta olduğunu anlamaya çalışırız .Periferik bozukluklar yani burunla ilgili sıkıntılar iletimde bozukluk yaparken , merkezi sistem bozukları ise daha çok algılama ,analiz ,hafızada aksamalara yol açar.

Periferik bozukluklar basit bir nezle ile olabilirken ,burundaki anatomik bir darlık ,yada allerjik yapımıza bağlı ,kokladığımız ağır bir kimyasal sonrası koku hücrelerinin hasarlanması ile oluşabilir.

Merkezi bozukluklar ise beyindeki koku merkezinde hasara sebep olabilen Parkinson ,  Alzheimer ,multiple skleroz hastalıklarına bağlı oluşur.Bazen ise bir tümörün habercisi olabilir.Bazı bireyler ise genetik olarak doğuştan koku alma zafiyeti gösterir.

Koku alamıyorum diyorsanı z ,bu sürecin iyi irdelendiği ne zaman başladığı,ne kadar sürdüğü gibi en ön önemli sorulara cevap alınan  öykünüz bizim için çok önemlidir.Sonrasında endoskopla burun yapılarının iyi incelenmesi, muayene ile ulaşılamayan bölgeler için radyolojik inceleme gerekir.Koku duyunuzun  analizi için  psikofizik  ve elektrofizyolojik testler mutlaka yapılmalıdır.

Koku testleri özellikle koku ayırt etme yeteneğimizi,koku hafızamızı ,koku tanımlama düzeyimizi ölçer.Aynı zamanda tedavi sonrası iyileşme seviyemizi de saptar .

Koku bozuklukları ,sadece hiç koku alamamak (anosmia) değil  fazla koku almak(hiperosmia) ,kötü koku duymak(kakosmia) ,az koku duymak (hiposmia) gibi kavramları da içerir.Özellikle kötü koku alma nörolojik yada psikiyatrik durumlara bağlı olabileceği gibi ,ameliyat sonrası ,çalıştığımız ortama bağlı da olabilir.

KOKU BOZUKLUKLARI TEDAVİ EDİLEBİLİR Mİ?

Bu sorunun genel bir cevabı yoktur.Eğer siz  basit bir hava değişimi ya da nezle grip sonrası koku duyunuzda azalma fark ettiyseniz ilaç tedavisi ile çözüm bulanabilecektir.Öte yandan çalıştığınız ortam ,yaşınız a bağlı uzun sürece bağlı azalan koku duyunuz koku hücre harabiyeti ile ilgili olacağından geri gelme şansı düşüktür.

Yapılan burun muayenenizde  sinüzit ,kemik eğriliği,polip gibi tıkanıklık saptanmışsa iletim tipi bir koku zafiyeti var demektir. Merkezi sinir sistemi  ,nörolojik ,psikiyatrik koku zafiyetlerinde ilaç ve cerrahi tedavi ile birlikte koku terapisi dediğimiz  koku farkındaliğinı arttırıcı tedavi yapılabilir.

Son söz olarak okurlara tavsiye edeceğim,şehir hayatında sanayi ve yapay yaşam bizi koku kirliliğne sürüklemekte biz farkında olmasakta koku hücrelerimizi yıpratmaktadır.Temizlik için kullanılan ağır deterjanlar ,çamaşır suları ise uzak durmamız gereken bir diğer önemli husustur.

Hayatın tadı koku ile alınır.MİS KOKULU GÜNLER DİLEĞİYLE…