Koronavirüs Sürecinde Ebeveyn ve Çocuk İlişkileri İçin Öneriler
Yazar Elif Gürel Demirel • Psikolog • 27 Nisan 2020 • Yorumlar:
Üzerinde harfler bulunan boncuklar ve bir misina çocuğa sunulur. Coronavirus süreciyle başa çıkabilmek için en çok ihtiyaç duyduğu kaynakların ne olduğu çocuğa sorulur. Güvende hissetmek, baş edebileceğine inanmak, cesaret vs. gibi) Çocuktan bu kaynağa daha önce sahip olduğu anılarını düşünmesi istenir. Bulduğunda, bu anları düşünürken misinaya boncukları dizmesi beklenir. Bu kaynaklara sahip olduğu bir anısına ulaşamazsa, bu kaynağa sahip olduğuna inandığı birisini düşünmesi ve bununla ilişkili anıyı düşünmesi önerilir. Boncukları misinaya dizerken bu kaynaklara sahip olduğuna inandığı kişinin bu gücü kendisine aktardığını hayal ederek bilekliğini tasarlaması teşvik edilir.
AMAÇ: Bu bir kaynak çalışmasıdır. Çocuğun sahip olduğu güçlü yanlarını ona anımsatmak, şu anda yaşadığı veya gelecekte yaşayacağı zorlu durumlarla başa çıkabilmesi adına destek niteliği taşıyacaktır.
Çocuktan Corona sürecini geride bıraktığı, Corona’yı yendiği anı hayal etmesi istenir.
ÖRNEK YÖNERGE:
‘’Tüm bu dönemin bittiğini düşündüğünde şu anda kendini nasıl hissediyorsun?’’
‘’Bedeninde neler oluyor?’’
‘’Bu dönemi atlatmış bir kahraman olsan nasıl bir kahraman olurdun?’’
‘’Hangi özelliklerin olurdu?’’
Korona’yı yendiğin o anı düşün ve resmini çiz.
AMAÇ: Çocuğun içsel kaynaklarına odaklanması, yoğun duygularıyla başa çıkabilmesi, regülasyon için ihtiyaç duyduğu kaynaklara odaklanması ve gelecekteki umut dolu süreci fark etmesini sağlamaktır.
Yoğun bir duyguyu tanımak, ihtiyaç anında kendi duygu durumumuzu düzenlemek için en önemli araçlardan biridir. Çocuklar yoğun duygularını çizerek, yazarak, oynayarak somut hale getirirler. İçlerinde bir yerde kontrol etmekte güçlük yaşanılan duygu, somutlaştıkça farkındalık artar.
ÖRNEK YÖNERGE:
‘’Haydi korona virüsü çizelim’’
‘’Şimdi bay/bayan koronayı komik hale getirelim’’
AMAÇ: Yaşadığı belirsizliği çocuk için daha belirgin, somut ve öngörülebilir hale getirebilmek. Bir nebze de olsun kontrol, güven ve güç duygusu hissetmesi konusunda destek olmak.
Emdr perspektifine göre yoğun duyguları ve travmatik anıları işlemlemek için çift yönlü uyarım oldukça etkili tekniklerden biridir. Beynin sağ ve sol yarımküresini aktive edecek her türlü etkinlik çocuklara iyi gelecektir.
ÖRNEK AKTİVİTELER:
Bateri çalmak, yürüyüş yapmak, puzzle yapmak, boyamak, bir sağ iki sol üç zıpla.
Sıradışı bir dönemden geçiyoruz. Böyle zamanlarda gündemi takip etmek ve gündemde olabilmek adına önlemler almak her birimizin yaşamsal ihtiyacıdır. Tüm aile üyelerinin uzun süreler bir arada olduğu bu dönemlerde, çocukların yanında konuşulan ve izlenen zorlayıcı içeriklere dikkat etmekte fayda var.
YÖNERGE:
Çocuklara, onlara zorlayıcı gelebilecek içeriklerden kendilerini korumayı da öğretmek önemli. Ekranda insanların konuşmalarında onlara fazla gelen, kendilerini iyi hissettirmeyen içerikler olduğunda ellerindeki hayali sihirli kumandayla bu sesleri kıstığını hayal edebilirler. Bu özel kumanda çeşitli materyallerle tasarlanabilir, kumandanın kendine has özellikleri olabilir.
AMAÇ: Belirsizlik pek çoğumuz için kaygı verici olabiliyor. Hele ki ebeveynlerinin yoğun duygularını yönetmekte güçlük çektiğini gören çocuklar için durum iyice zorlaşıyor. Bu tarz oyunbaz aktiviteler, çocukların kaybetmiş olabilecekleri güç ve kontrol duygularını oyun içinde geri kazandırmak için harika fırsatlardır.
Çocukların beden farkındalığı sağlamaları, duygularını fark etmeleri, gevşemeyi, duygu durumlarını düzenlemeyi, sabretmeyi, güven duymayı, bırakabilmeyi, sakinleşebilmeyi, baş edebilmeyi ve anda kalabilmeyi öğrenmeleri ve içselleştirmeleri önemlidir.
Yoga, meditasyon, bilinçli farkındalık egzersizleri yapmak, bunları günlük rutinlere dahil etmek bu süreçte hepimize iyi gelecektir.
YÖNERGE:
Şimdi gözlerimizi kapatalım.. Derin bir nefes alalım.. Sanki büyük baloncuklar üflüyormuş gibi.. sakin.. Yavaş ve dikkatli
AMAÇ: Oturduğumu farkediyorum. Altımdaki sağlam zemini, buradan aldığım gücü farkediyorum, güvende olduğumu, bedenimde olanlara veriyorum tüm dikkatimi, sakin ve yavaş…
Çocuklar yoğun duygularını kavradıkça, somutlaştırdıkça duygu durumlarını düzenlemeleri, sakinleşmeleri ve gevşemeleri çok daha rahat olur. Günlük hayatta kendilerini endişelendiren/ zorlayan/ üzen duygularını çizerek, yazarak, oynayarak somut hale getirirler. İçlerinde bir yerde kontrol etmekte güçlük yaşanılan duygu somutlaştıkça farkındalık artar.
YÖNERGE:
Son zamanlarda korona virüs hakkında çok gündem var. Zaman zaman endişelendiğini fark ediyorum. Bu virüse bir mektup yazmak ister misin?
AMAÇ: Yaşadığı belirsizliği çocuk için daha belirgin, somut ve öngörülebilir bir hale getirebilmek. Bir nebze de olsun kontrol, güven ve güç duygusu hissetmesi konusunda destek olmak.
Oyun çocuklar için en etkili iletişim aracıdır. Çocuklar kendilerini etkileyen durumları tekrar tekrar oynayarak anlamak isterler. Böylece durumla daha iyi başa çıkabileceklerdir. Çocuklar kendilerine