Kurban Bayramı
Yazar Nagehan Afşar • Diyetisyen • 27 Temmuz 2020 • Yorumlar:
Kurban bayramının diğer bayramlar ile karşılaştırıldığında özel bir yeri mevcuttur çünkü birçok amacı içerisinde barındırmaktadır. Paylaşmak, farklı durumları hissetmek.. Bu süreçte manevi boyut olduğu kadar et ürünleri ile ilgili tüketicilerin hijyen, saklama, pişirme ve tüketim konularında dikkatli ve bilgili olmaları gerekmektedir. Öncelikle et tanımı ile başlamamız gerekirse hayvanların yenilen kas dokuları et olarak adlandırılmaktadır. Büyük baş hayvanların etlerine kırmızı et, kanatlılar ve su ürünlerinin etlerine beyaz et denilmektedir. Et yağ, protein, su ve minerallerden oluşmaktadır. Büyük kısmı su oluşturmaktadır. İnsan vücudu için önemli bileşenlere sahip olan et ürünleri çoğunlukla palmitik ve stearik asit gibi doymuş yağ içermektedir. Bu sebeple pişirme yöntemleri ve tüketim miktarları değişmektedir. İlk olarak hastalık içermeyen hayvanlar tercih edilmelidir. Deli dana, kuduz, salmonella vb hastalıklar en temelde insanlara geçebilecek hastalıklardandır. Eğer bu hastalıkları içeren hayvan etleri yeterli denetimden geçmeden tüketilirse hastalıklar tüketim sebebiyle insanlara geçebilmektedir ayrıca sakatat ve et ürünleri yan yana muhafaza edilmemelidir. Bu konuda dikkatli olunmalıdır. Et kesilip saklama aşamasına gelindiğinde ise et ürünleri kıyma şeklinde saklanacaksa 1-2 gün parça et halinde bekletilecekse 2-3 gün buzdolabında tutulabilmektedir. Et ürünleri -32 C de dondurularak sonrasında -18 C da uzun süre muhafaza edilebilmektedir. Bu süre kıyma ürünleri için 3-4 ay süre geçerliyken, parça et için 6-12 ay devam edebilmektedir. Dondurulmuş et ürünlerini çözdürmek için buzdolabını tercih etmeniz gerekmektedir. Bu şekilde çözdürülen et ürünleri tekrar dondurulamaz. Bu yüzden tüketilecek miktarları ayrı ayrı paketleyerek dondurulması tüketim açısından kolaylık sağlayacaktır. Et ürünlerinin tüketimi için farklı pişirme yöntemleri mevcuttur. Bu etin içerisindeki bağ dokusu ve yağ oranına bağlı olarak değişebilmektedir. Et ürünlerinin pişirme yöntemleri üç alt başlıkta toplanabilmektedir. Kuru ısıda pişirmek, nemli ısıda pişirmek, yağda kızartmak. Kuru ısıda pişirme bağ dokusu az olan et ürünlerine uygulanmaktadır. Izgara, fırın rosto bu pişirme yöntemine girmektedir. Çok yüksek ateşte ızgara pişirmek doğru değildir. Etin dış yüzeyinin hızla katılaşarak iç kısmına ısının ulaşmasını engelleyerek pişme kalitesini düşürebilmektedir. Pişirme sırasında ayrıca et ürününün çok fazla altüst edilmesi de yine etin su kısmını kaybederek kurumasına sebep olabilmektedir. Nemli ısıda pişirmede bağ dokusu daha fazla olan etler için tercih edilmektedir. Az bir miktar su eklenerek pişirilmesi önerilmektedir. Pişme suyu dökülmemelidir. Pişirme esnasında buhar kaybını engellemek için üzeri kapatılmalıdır. En sağlıklı pişirme yöntemidir. Yağda kızartarak pişirme yöntemleri yüksek sıcaklık sebebiyle sağlık için zararlı ögeler içerebilmektedir. Sağlıklı pişirme yöntemleri seçilerek pişirilen etlerin tüketimi için Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre haftalık 500 gramdan daha fazla tüketilmemesi gerektiği ve bunun bir günde değil kademeli olarak alınması gerektiği vurgulanmaktadır. Sonuç olarak hem sevdiklerimizle keyifle geçireceğimiz hem de et ürünlerine doğru hijyen, saklama, pişirme yöntemleri uygulayabileceğimiz ve et ürünlerini uygun miktarlarda tüketebileceğimiz bir bayram olmasını dilerim.